Yıl başında Danimarka’nın Avrupa Birliği dönem başkanlığını almasından bu yana, başbakan Helle Thorning-Schmidt sağ kanadın ağır bastığı bir Avrupa’da bir sosyal demokrat olarak azınlığı temsil ediyor. Danimarka’nın önümüzdeki 6 ayı içeren dönem başkanlığı programını sunmak amacıyla Strasburg’a, Avrupa Parlementosu’na gelen Danimarka Başbakanı Schmidt, Avrupa kulislerinde tartışılan ünlü mali anlaşma üzerine sorularımızı yanıtladı.
Audrey Tilve, euronews:
“Sayın Başbakan, öncelikle burada olduğunuz için teşekkür ederim. Avrupa Birliği üyesi 26 ülke tarafından şekillendirilen mali disiplin anlaşması kriz için tek çözüm olarak algılanıyor. Ancak şimdiden anlaşmanın yetersiz olduğu düşünülüyor.”
Helle Thorning-Schmidt:
“Kanımca mali anlaşmanın yeterince hızlı bir sonuç vermediği görülüyor. Bu yüzden çok çalışıyoruz. Herkes sözleşmenin bir an önce kabul edilmesi için çok çalışıyor. Bu yüzden borç krizine rağmen sağlam bir temele oturduğunu söyleyebilirim. Bu şekilde her ülkenin kendi ekonomisini gözden geçirmesinin ve ekonomik alanda sorumluluklar almasının gerekliliği hatırlatılıyor. Danimarka’nın , Euro bölgesi ülkesi olmamasına rağmen yeni mali sözleşmeye katılmasının nedenlerinden biri bu.”
euronews:
“Ancak bu düzenlemenin etkisini zayıflatan çeşitli faktörler var. Örneğin Avrupa Komisyonu’nun, aynı şekilde Avrupa Adalet Divanı’nın pek önemli rollerinin olmaması hayal kırıklığı yaratmıyor mu?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Bu konular halen görüşülüyor. Henüz bu projenin üzerine çalışılıyor. Bence bunun bir gelişme sağlayıp sağlamayacağına karar vermek için çok erken. Ben, disiplinin ve tüm üye
ülkelerin ekonomilerini düzene sokmak üzerine yoğunlaşmasının gerekliliğine inanıyorum. Bu Avrupa’nın da Euro’nun da yararına olur.”
euronews:
“Bu anlaşma ile büyük bir yenilik getirilmiyor Komisyon, anlaşmanın içeriğinin %95’inin yeniden ele alınmasının gerekli olmadığından bahsediyor. Peki neden böyle bir risk alınıyor? Danimarka dahil bazı ülkelerin referandum yapması gerekirdi.”
Helle Thorning-Schmidt
“Bu aşamada böyle bir münazara söz konusu değil. Öncelikle sonuçları görmemizin gerektiği çok açık. Şu aşamada bir referandumu kesinlikle tasarlamıyorum; öncelikle sonuç almalıyız. Danimarka hükümetinin niyeti bu sürece mümkün olduğunca katılmaktır.”
euronews:
“Son zirvede basına sızan haberlerden biri, Nicholas Sarkozy’nin sizi yeni gelen, Danimarka’yı ise Euro bölgesi dışında bir ülke olarak değerlendirdiği üzerindeydi. Krizle baş etmek konusunda dönem başkanı olarak Danimarka, Almanya ve Fransa’nın gölgesinde mi kalacak?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Öncelikle basında çıkan her habere inanmamak gerektiğini düşünüyorum. Bu hep geçerli bir tavsiyedir. Bu konuya gelince, Euro bölgesi ülkelerinin büyük sorumluluklar almış olması takdire değer. Herkes Merkel’in karar almak konusunda çok fazla inisiyatif aldığından bahsediyor. Birçok şeyi üstlendiği söyleniliyor. Ben, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin başkanlarının hepsinin büyük sorumluluklar almasını takdir ediyorum. Bence bu küçümsenecek bir durum değil. Takdir edilecek bir durum.”
euronews:
“Siz şu sıralar Avrupa’da sol kanatta yer alan az sayıda liderden birisiniz ve bu ekonomik anlamda sıkı dönemde büyümeyi canlandırmanın önemini vurguluyorsunuz. Önümüzdeki 6 ay içinde tam olarak ulaşmak istediğiniz somut hedefler nelerdir?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Avrupa’da nasıl yeni iş alanları yaratacağımıza, büyümeyi nasıl gerçekleştireceğimize odaklanmaya ihtiyacımız var. Bunun için var olan çözümlerden biri Avrupa Tek Pazarı’nın canlandırmak. Birliğin en büyük başarılarından biri iç pazar konusunda olmuştur. Bunu tekrar canlandırmayı becerebilirsek; serbest dolaşım yönergesini uygulayarak, enerji yeterliliği gibi diğer somut yönergeleri uygulayarak iç pazarımızı yenileyebilirsek; Avrupa’da yeni iş alanları ve yeniden büyümeyi sağlamak konusunda önemli adımlar atmış olacağız.”
euronews:
“Bu yasamayı ilgilendiren bir konu. Peki 6 ay içinde somut adımlar nasıl atılacak?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Yönergeler ve dosyaların masaya yatırılması, somut ve elle tutulur bir sonuç anlamına geliyor. Bu sonuç, Avrupa vatandaşları için bir değişiklik yaratabilir. Danimarka yönetimi Avrupa için çözümler bulma üzerinde duruyor. Bu çözümler krizden çıkmak için yolumuzun açılmasını sağlayacaktır. Krizden çıkıp tekrar büyüme yolunda, refah yolunda ve iş dünyası alanında ilerlememize yarayacaktır. Bunun için de iç pazarı canlandırmamız gerekiyor.”
euronews:
“Danimarka’nın Avrupa politikasının dışında yer alan dört konusu var: Para birliği, savunma, adalet ve iç işleri ve Avrupa Birliği vatandaşlığı. Bunlardan vaz geçmeyi düşünüyor musunuz? Evet ise, ne zaman?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Şu günlerde, savunma politikaları konusunu ve adalet ve iç işleri konusunu yeniden tartışmaya açıyoruz. Ben senelerdir, aslında 92 yılından beri, Danimarka’nın ve Danimarkalılar’ın bu iki alana ve aynı zamanda Euro alanına dahil olmasının faydalı olacağını düşünüyorum. Bunu Danimarkalılarla tartışmayı, bir referanduma açmayı planlıyoruz.”
euronews:
“Euro’dan bahsettiniz. Çünkü Danimarka diğer Avrupa ülkelerine bağımlı ve aslında Danimarka kronu Euro’ya bağlı. Sonuçta Danimarkalılar için ortak para olmaksızın daha otonom ve güvende oldukları düşüncesi bir yanılsama değil mi?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Ben yıllardır hep Euro’dan yana oldum ve Euro bölgesine dahil olmanın Danimarka ekonomisinin yararına olacağını düşünüyorum. Ancak şunu da söyleyebilirm ki, şu an bu konu gündemde değil. Danimarka kronu Euro’ya bağlı, böyle olmaya devam edecek ve şu aşamada bu Danimarka ekonomisinin lehine olmaya devam ediyor.”
euronews:
“Macaristan hakkında bir sorum olacak: Avrupa Komisyonu, hükümetin hukuk devletine verdiği zarar üzerine bir prosedür başlattı. Avrupa, Macaristan’ı soyutlamalı mı? Avrupa Parlementosu bu konuda belirsizlik sergiliyor; birçok ülke ise sessiz kalmaya devam ediyor.”
Helle Thorning-Schmidt:
“Bence, birliğe üye bir ülkeye söyleyecekleriniz varken o ülkeyi soyutlamak çok büyük bir hata olur. Şu anda yapılmakta olan, anlaşmalarımıza aykırı olduğunu düşündüğümüz bir ülkeye karşı alınan doğru bir tavır. Bu görev komisyona aittir. Komisyonun var olma sebebi, anlaşmalara uyulup uyulmadığını denetlemektir. Macaristan’a karşı bir ihlal takibatı yürütme kararı, bu denetlemenin en doğru yoludur. Danimarka yönetimi son haftalarda bu konudaki tartışmalarda gösterdiği gibi bunu desteklemektedir.”
euronews:
“Sizce Macaristan hükümeti komisyonun taleplerine karşılık verecek mi?”
Helle Thorning-Schmidt:
“Evet, Avrupa Birliği üye ülkelerinin imzaladıkları kurallara riayet etmek zorunda olduklarını söylemeye bile gerek yok. Bu, her kural için geçerli olmakla birlikte, herşeyin temelinde olan demokrasi ve çoğulculuk gibi birliğimiz için çok önemli olan değerler konusunda vazgeçilmez bir zorunululuktur.”
euronews:
“Teşekkürler, sayın Başbakan.”