Fransa’nın Marsilya kentinde bu yıl altıncısı düzenlenen Dünya Su Forumu’na 140 ülkeden temsilci katıldı.
Fransa Başbakanı François Fillon’un açılış konuşmasıyla başlayan forum, yaklaşık 20 bin kişiyi ağırladı.
Forumda dünyanın dört bir yanında su sıkıntısı ve buna bağlı sağlık sorunları yaşayan 2 milyar insanın dertlerine çare bulabilmek için çözüm yolları arandı.
Bunlardan biri de Filistin halkının İsrail işgalinden kaynaklanan su sıkınıtısı idi.
Kongre öncesi euronews’in sorularını yanıtlayan Filistin Başbakanı Selam Feyyad, İsrail’in Filistin su kaynaklarını hunharca ve adaletsizce kullandığını söyledi.
euronews muhabiri Muhammed Sheikhibrahim:
Filistin Başbakanı Selam Fayyad euronews’e hoşgeldiniz. Sayın başbakan, Dünya Su Forumu’na katılmak için buradasınız. Filistin’in su temininde karşılaştığı en önemli sorunlar nelerdir?
Selam Fayyad:
“Kesinlikle su kıtlığı. Bu yoksullukla ciddi derecede karşı karşıyayız. Eşit oranda dağıtımın olmaması, işgal ve yerleşimciler lehine olması bunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu Filistin halkına karşı önyargı anlamına geliyor. Bölge genel anlamda bir bütün olarak su kıtlığı ile karşı karşıya. Özellikle de Gazze Şeridi ve Batı Şeria. Bu bizi çok kötü etkiliyor. Buradayım çünkü forum sırasında Fransa hükümeti adına Fransız başbakan, Gazze için hayati öneme sahip olan bir su artıma projesi açıklayacak. İşgal altındaki Filistin topraklarında kişi başına günlük 70 litre su düşüyor. Bu kabul edilebilecek rakamların çok altında. Dünya Sağlık Örgütü’nün kriterlerine göre, kişi başına tüketim günde 100 litre olmalı. Bu rakam DSÖ‘nün kabul ettiği minimum rakamların daha da altında. Aynı zamanda İsraille karşılaştırdığınız zaman bu rakam onlarda bizim üç katımız. Yerleşimcilerle bizim aramızda da ciddi farklar var. Özellikle de Ürdün Vadisi’nde. Yerleşimcilerin kullanabileceği su oranı Filistinliler’den 18 kat daha fazla.”
euronews:
İsrail’i Filistin topraklarındaki su kaynaklarının çoğunu kontrol etmekle suçluyorsunuz. Ancak Oslo anlaşması’nın kırkıncı maddesi, İsrail’e bölgedeki su kaynaklarının büyük oranını kullanma hakkı tanıyor. Bugün yeniden aynı problemimi mi tartışacağız? Filistinli liderlerin tutumlarında çelişki yok mu?
Selam Fayyad:
“Oslo anlaşması İsraillilere suyun böyle adaletsiz bir şekilde kullanımı hakkını tanımıyor. Eğer su kaynaklarının ortak kullanıldığı yerlerle alakalı konuşuyorsak, ortak kullanılan suyun yüzde 90’ını İsrail lehine sömürecekleri anlamına gelmez. Eğer durum böyle olmasaydı biz bugün konuyu tartışmak için burada olmazdık. Biz bu tutumu İsrail işgalinin komuta ve kontrolünün bir parçası olarak göyüroruz. İsrail 2011’de Batı Şeria’daki su kaynaklarının 46 tanesini yıktı. Mesela Romalılar döneminden kalma su toplama kuyularını imha etti. İsrail, kendilerinden lisans almadan Filstin Ulusal Yönetimi’nin su kuyusu kazmasına izin vermiyor. Oslo’nun onların bu şekilde davranmasına nasıl izin veriyor? Nasıl olur da Oslo anlaşması İsrail işgalinin kuyularımızı sabotaj etmesine izin verir?”
euronews:
Filistin Ulusal Yönetimi’nin bugünlerde karşılaştığı başlıca ekonomik sorunlar neler?
Selam Fayyad:
“Filistin ulusal ekonomisi üretim kapasitesinin altında çalışıyor. Bundan dolayı yeni iş imkanları açmak çok zor. Eğer İsrail işgali ve siyasi kontrolü olmasaydı durum çok daha iyi olabilirdi. Filistin’in dünyanın geri kalanı ile irtibatı işgalciler tarafından kısıtlanmış durumda. Bizim yönetimimiz sınırları kontrol etmiyor, geçiş noktalarını kontrol etmiyor. Aynı zamanda dünya ile irtibat sağlanamıyor. Herşey kontrol sistemi ile İsrail tarafından kötü ve keyfi bir şekilde kontrol ediliyor. Bu da bizim tam kapasite çalışıp üretmemizi engelliyor. Tek çözüm işgalin sona ermesidir.”
euronews:
Birden fazla kez Filistin Yönetimi’nin Filistin Devleti kurulmasına yakın olduğunu söylediniz ve üstelik tarih bile verdiniz. Bu hedefe nasıl ulaşacaksınız?
Selam Fayyad:
“Devlet kurmak için hazırlık yapmak ve hazır devlet birbirinden farklıdır. Bu başka bir konu. Tam egemen ve bağımsız bir devlet için Batı Şeria’da Doğu Kudüs’te ve Gazze Şeridinde 1967’den bu yana İsrail’in devam ettirdiği işgali sonlandırması gerekiyor. Bizim ilan ettiğimiz mesele ise devlet kurmaya hazır olduğumuzdu. Bu hazırlığa da bir yıl önce uluslararası toplumun bütün unsurları şahitlik etti.”
euronews:
Yani şu anda Filistin Devleti kurmaya hazır mısınız?
Selam Fayyad:
“Bu prestijli uluslararası kurumlar tarafından onaylanmıştır. Dünya Bankası’nının, Uluslararsı Para Fonu’nun ve Birleşmiş Milletler’in raporları. Bu anlamda hazırlanmış raporlar var. Onlar da bizim hazır olduğumuzu ve kurumlarımızın gerçekliğini test ettiler. Filistin Ulusal Yönetimi’nin ana hedefe ulaşmak için farklı alanlarda hizmet sunabilme kapasitesi değerlendirildi.”
euronews:
Filistin Ulusal Yönetimi’nin Filistin topraklarının büyük bir kısmında kontrolü yok. Hatta kurtarılmış Filistin kentlerinde bile. Sizin de belirttiğiniz gibi müzakerelerin durma noktasına geldiği, kaynakların ihlal edildiği ve tam egemenliğin sağlanamadığı bir durum görüyoruz. Filitin liderliği bir seçenek olarak Filistin Yönetimini feshetmeyi düşünüyor mu?
Selam Fayyad:
“Filistin Yönetimi’nin feshedilmesi gibi bir durum yok. Filistin yönetimi, bizim nihai hedefimiz olan devlet kurma aşamasına kadar temelde bir geçiş sürecidir. Filistin Yönetimi hayır kurumu değil. Bu yıllar süren mücadelenin bir neticesidir. Filistin Yönetimi, Filistin halkın daha iyi şartlarda yaşamasını sağlamak için kurulan bir direniş aracıdır. Uluslararası toplumun dikkatlerini bu önemli konuya çekmek için ne gerekiyor? Filistin Yönetimi de Filistinlilerin tüm haklarını alıncaya ve nihai rüyalarına ulaşıncaya kadar onlar için önemli bir araç olacak. Filistin Yönetimi buna ulaşacak İnşaallah.”
euronews:
Filistin Başbakanı Sayın Selam Fayyad, bize katıldığınız için çok teşekkür ederiz.