Mali’de Touareg isyancılarının önemli bölümünü oluşturan Ulusal Azavad Kurtuluş Hareketi, ülkenin kuzeyindeki askeri operasyonlarına son verme kararı aldı.
Hareket, internet sitesinden yaptığı açıklamada,“bu kararın, Azavad topraklarının tamamen özgürleşmesinin ardından ve başta BM Güvenlik Konseyi, ABD, Fransa ve bölge ülkeleri olmak üzere uluslararası toplumun talebi gözönüne alınarak verildiğini” belirtti.
BM dün ülkede geçtiğimiz günlerde gerçekleşen darbeyi kınamış ve ülkenin kuzeyinde otorite boşluğundan faydalanan isyancılara da şiddete son vermeleri çağrısı yapmıştı.
“Mali yıllarca süren bir istikrarsızlık yaşayabilir”
Mali oldukça zor bir dönemden geçiyor. Darbe girişimi, isyancılar ve onlarca faktör. Şimdi ülkedeki duruma ışık tutması için kıta hakkında birçok kitap yazan ve 30 yıldır Batı Afrika’dan Haberler’in başındaki isim olan Antoine Glaser’e bağlanıyoruz.
İlk sorum oldukça açık, sizce ülkenin bölüneceği iddialarının gerçekleşmesi ne kadar olası?
Ne yazık ki bu, göz ardı edemeyeceğimiz bir olasılık. Azawad bölgesinden Tuaregler bağımsızlıklarını ilan edebileceklerini düşünüyor. Olanların sebebi de bu. Diğer yandan Fransa gibi ülkeler var. Dışişleri bakanı Alain Juppe çoktandır Azawad’ın bağımsızlığı hakkında konuşmaya başladı bile. İşte burada bunun insanların aklına yerleşmiş, uluslararası toplumun bile konuştuğu bir fikir olduğunu görüyoruz.
Uluslararası toplumun, Güvenlik Konseyi’nin bu konudaki endişelerini saklamadığını biliyoruz. Sizce bölgede radikal İslamcı-Cihadist bir tehdit var mı?
Evet bir risk var. Uzun yıllar boyunca bölgede adam kaçırmalar ve rehin almalar sıkça görüldü. Şu an El Kaide’nin Kuzey Afrika kolu İslami Mağrip örgütü,altı Fransızı kaçırmış durumda. Onlar, Timbuktu’da ortaya çıkan Ansar Dine radikal İslamcı örgütüyle iş birliği içinde. Ancak İslami Mağrip’in gücünü çok da abartmamalıyız. Cihadizm derken de kaçakçılıktan ziyade bölgeyi istikrarsızlaştıran hareketlerden bahsediyoruz.”
Sizce Mali bölgenin Afganistan’ı olabilir mi?
“Kimse bunu açıkça söylemek istemiyor. Ancak bu küçük bölgenin babası sayılan ve buradaki birçok ülkeye finansman sağlayan Albay Kaddafi’nin devrilmesiyle Moritanya’dan Çad’a birçok ülke istikarsızlaştı. Ancak yine de yeni bir Afganistan doğacağı senaryolarına inanmıyorum. Ancak bu bölgenin yıllardır karışık olması, bu kanun tanımaz bölgelerin olması beni endişelendiriyor.
Öteki komşu ülkelerde karışıklık çıkması ihtimali nedir? Burkina Faso, Nijer, Senegal, Moritanya gibi?
Asıl karışıklık şimdi yaşanıyor zaten, 200 bin Mali’li ülkeden kaçarak Nijer ya da Burkina Faso’ya sığındı. Bu ülkeler zaten çok fakir. Bir de kimsenin konuşmadığı açlık sorunu var. Bu problem bölgede halen devam ediyor, büyük bir insani sorun. Bu sorun Burkina Faso, Nijer ve Çad gibi ülkelerde karışıklığa yol açabilir.
Sizce Cezayir sınırları içinde bir bağımsız devlet kurulmasına izin verir mi?
Cezayir burada gizli bir aktör gibi, kimse ondan bahsetmiyor. Cezayir güneyde komşu ülkelerde yabancı askerler görmek istemiyor.Ancak ülke, Libya’dan Mali’ye böllük bölük giden ağır silahlı Tuareg’leri gördü birşey yapmadı. Gerçekte Cezayir kendisini bu sorundan soyutladı. El Kaide’nin Kuzey Afrika kolunun hepsinin Cezayir’li olduğunu farketmelisiniz. Bizim izlenimimiz Cezayir’in probleminin Sahel Bölgesi’ndeki ülkelere kaydığı yönünde. Cezayir’in lafı bile edilmiyor, endişeli değiller.
Antoine Glaser. Yayınımıza katıldığınız için teşekkürler