30 yıllık Hüsnü Mübarek iktidarının ardından Mısır ilk demokratik cumhurbaşkanlığı seçimlerine hazırlanıyor. Yüksek Askeri Konsey, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin adil ve bağımsız olacağının garantisini verdi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı ve Arap Birliği Genel Sektreterliği görevlerini yürütmüş olan Amr Musa da bu seçimlerde öne çıkan adaylar arasında. Euronews’e konuk olan Musa, adaylık sürecinden cumhurbaşkanlığı projelerine kadar hakkında merak edilenlere ışık tuttu.
euronews:
Seçim kampanyanız neleri içeriyor, diğer adayların programlarından farkı nedir?
Amr Musa:
Benim programım farklı çünkü küresel. Bu hem bir program hem de bir bakış açısı. Mısır’ın tüm problemlerini hedef alan bir program. Çünkü Mısırlıların sorunlarının çözülmesinde hiç başarı sağlanamadı. Benim yer almadığım birçok hükümet geldi geçti, hiçbirşey yapılmadı.
Önümüzdeki dört sene için bir kısa vadeli, bir de uzun vadeli programlar öneriyorum.
Benim programım yeni bir devlet kuracak, ilk cumhuriyetin bir devamı olmayan ikinci bir cumhuriyet dönemi olacak, geçmiş 60 seneden tamamen farklı olacak. Benim programım, demokratik ve anayasal bir cumhurbaşkanlığı sistemi getirecek, bu demek oluyor ki kurumları ve yönetim sistemi değişecek, yargıya bağımsızlık ve güçler ayrılığı gelecek.
Gerçekte benim programım birçok soruya cevap verecek. Bu sadece bir program değil, bu Mısır’ın geleceği için bir vizyon, bir bakış açısı.
euronews:
Amr Musa, kampanyanızı takip ederken şunu gördüm ki, programınızda çiftçilere ve işçilere büyük önem vermişsiniz, bu şimdiki ziyaretinizden de görülüyor.
Amr Musa:
Evet, bu insanlar son 60 senedir hep dışlandı, hiçbir programdan faydalanamadı.
euronews
Ama Sayın Musa programınız çok iddialı. Bunu nasıl finanse edeceksiniz?
Amr Musa:
Önümüzdeki yıllarda gerekli sermayeyi göz önüne alırsak, bundan sonraki beş veya on sene içinde Mısır’da bir ekonomik büyüme planlıyoruz. Üretim hızlanıyor, yatırım kapıları açılıyor, turizm yeniden yükseliyor.
Yani durumu, şu anki ekonomi ile değerlendirmemeliyiz. Önümüzdeki senelerden bahsediyoruz bu yüzden uzun veya orta vadede ekonomik programımızı sekteye uğratacak herhangi bir problemden endişe duymuyorum.
euronews:
Sayın Musa, birçok kişi sizi eski rejimin adamı olmakla suçluyor. Eski lider Mübarek ile çalıştınız. Bu sizin seçim kampanyanızı etkilemiyor mu?
Amr Musa:
Evet, ancak büyük bir etki söz konusu değil. Bu bir iki, kişinin yaptığı suçlamaları benim prensiplerimle bağdaştıramayız. Beni suçlayan bu insanlar yine eski rejimle çalışmış İsam Şerif’i başbakan olarak seçti. Yani bu suçlamalar hiç önemli değil. Ancak yine de beni bu on senelik dışişleri bakanlığı görevim için suçlayacaklarsa, ben tüm yaptıklarımdan gurur duyuyorum. Bence Mısır’ın genelinde bu suçlamalar ciddiye alınmıyor.
euronews:
Kamuoyu yoklamalarında önde gözüküyorsunuz, Müslüman Kardeşler’in adayıyla birlikte favorilerden birisiniz. Bu anketleri ciddiye alıyor musunuz?
Amr Musa:
Eğer sadece bir yoklama olsaydı o zaman şüpheyle yaklaşabilirdik ancak çeşitli iç ve dış kaynaklardan gelmiş, on tane kamuoyu yoklamasının da aynı sonucu verdiğini görürsek, burada bir gerçeklik payı aramalıyız.
euronews:
İsrail’de sizin başkan seçilmeniz ihtimaline karşı bir tedirginlik var. Sizin koltuğa geçmeniz iki ülke arasındaki ilişkileri kötü etkiler mi?
Amr Musa:
Hayır. Onlar Arap-İsrail çatışması ve Filistin meselesinden haberdar olan birisini cumhurbaşkanı olarak görmek istemiyor.
Yeri geldiğinde ‘hayır’ diyerek gerçekten ‘hayır’ demek isteyen, ‘evet’ dediğinde ise başkalarının baskısıyla değil kendi şartlarını kabul ettirerek evet diyen birini görmek istemiyorlar.
Daha önceki diplomatik ilişkiler ve son beş yıllık dönem İsrail’i çok rahatlatmıştı. Fakat bu bitti. Durumu kolayca idare edebilmek için Mısır’ın yeni cumhurbaşkanının konuyu bilen birisi olmasını istemiyorlar. Biliyorum onlar herhangi bir çatışmadan değil, oynadıkları oyunun farkında olan bir kişinin gelmesinden endişe ediyorlar.
Bizim orada bir deyiş vardır: Karşılarında kendilerine cevap verebilecek birini istemiyorlar.
Şuna çok içten inanıyorum ki, Mısır bölgede mantıklı bir politika izlemeli. Ülkemizi yeniden yapılandırmak istiyoruz. Ancak bunun bizim önceliğimiz olması demek Filistinlileri yalnız bırakacağımız anlamına gelmiyor. Filistin’in haklı bir davası var, bu Mısır’ın ulusal güvenliğiyle yakından ilgili, aynı zamanda Ortadoğu’daki istikrarı da tehlikeye atabilir. Herhangi bir durumda Mısır, Arap Girişimi’nin bir tarafı olarak barışçıl bir siyasi bir çözümden ve eşit şartlardan yana tarafını koymuştur,bizim pozisyonumuz ne eksik ne fazla budur.
euronews:
Camp David Anlaşması’nda bir düzeltmeye gidilecek mi?
Amr Musa:
Hayır, Camp David Amlaşması sona erdi. Şimdi Mısır-İsrail anlaşması yürürlükte, biz de buna saygı göstereceğiz.
euronews
Eğer cumhurbaşkanı olursanız, muhafazakarların çoğunlukta olduğu bir parlamentoyla nasıl çalışacaksınız?
Amr Musa:
Muhafazakarların kontrolünde olsa da olmasa da parlamentoyla en düzgün şekilde çalışacağız. Bir cumhurbaşkanı olarak parlamenter çoğunlukla birlikte çalışmak durumundayım. Onların da benim kendi fikirlerimiz olacak. Ancak asıl gerekli olan birlikte yapıcı bir şekilde çalışmak. Kimseyi dışlamayacağım. Bir cumhurbaşkanı olarak belirli bir bakış açım olacak ama her zaman bu çoğunluğa danışacağım.