Robotlar gelecekte cerrahların yerine geçebilir mi?

Robotlar gelecekte cerrahların yerine geçebilir mi?
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Avrupalı araştırmacılar İtalya’da Verona Üniversitesi’ne bağlı SSSA Biyo-Robot Enstitüsü’nde cerrahi müdahaleleri daha belirli ve güvenli hale getirecek yeni nesil cerrahi robotlar üzerine çalışıyor.

Hastanın karnının içinde adeta bir cerrahın ellerini temsil eden robotu tasarlayan ekipten Biyotıp Mühendisi Gianluigi Petroni, robotun nasıl çalıştığını anlatıyor: “Robot hastanın bedenine göbek bölgesinden giriyor. Önce küçük bir kapsül yerleştiriyoruz. Robotun kollarını bu kapsülün içinden teker teker geçiriyoruz. Hastanın bedenine girdikten sonra robot cerrah tarafından uzaktan kumanda edilecek şekilde ayarlanıyor.”

Enstitü’de proje koordinatörü olarak görev alan Paolo Dario, bu yıl başından beri dünyada 220 bin hastanın robotlar yardımıyla ameliyat edildiğine dikkat çekerek robotik cerrahinin hızla gelişmekte olduğuna vurgu yapıyor. Diğer yandan bu alanda daha fazla gelişme kaydedfilmesi gerektiğini açıklıyor: “Robotlar günümüzde gerçek birer cerrahi araç. Bize düşen şimdi onları daha mükemmelleştirmek.”

Cerrahın eline geçen üç boyutlu görüntüler vasıtasıyla robot kontrol edilerek insan vücudunun en zor ulaşılan yerlerinde hiç yara izi bırakmadan en zor operasyonlar gerçekleştiriliyor.
Cisanello Hastanesi’nde görev yapan Cerrah Luca Morelli, cerrahi robotların avantajlarına dikkat çekiyor: “Organlara tek bir yerden erişimin olduğu cerrahi operasyonlar, sınırlı kullanım alanları olan müdahalelerdir. Böylelikle teknoloji ile yapılan operasyonlar çeşitlenir, karaciğer ve pankreas gibi tek erişimli operasyonlarla ameliyat etmesi zor olan organlara daha zor ve karmaşık tıbbi müdahalelerin uygulanmasına olanak tanınır.”

Araştırmacılar şimdi gerçek operasyonlar için bir prototip geliştirmenin peşinde. Bu da işlemin daha da küçülmesini gerektiriyor. Enstitüde Biyoloji Mühendisi olarak çalışan Arianna Menciassi prototipten üretim sürecine geçilirken nelerin gerektiğinden söz ediyor: “Cerrah robotların endüstriyel olarak üretilmesi için öncelikle cihazların nasıl sterilize edileceğini düşünmemiz lazım. Ayrıca bazı parçaların daha güvenilir ve daha az maliyetli olması için araştırmalara devam etmemiz gerek.”

Petroni ise ileriki süreçte karşılaşabilecekleri güçlüklere dikkat çekiyor: “Robotu küçültmek için daha az enerjiyle çalışan makinelere ihtiyacımız var. Buna karşın robot insan vücudu içinde hareket edebilecek güce sahip olmalı. Tüm bunlara çözüm bulmak kolay olmayacak.”

Avrupalı araştırmacılar, sıra robotları ameliyathanelerde kullanmaya geldiğinde çok daha yoğun hırsla çalışıyor. Robotların kendilerine ait özel tekniklerle cerrahi müdahale yapabilmesi amaçlanıyor.

Verona’daki bu robot laboratuvarında deneylerini sürdüren araştırmacılar robotların ameliyat sırasında otonom olarak hareket edip, kesip, delip, yarayı dikmeyi öğrenebileceklerini savunuyor. Araştırmacılar cerrahi müdahale tekniklerini sayılara döküp robotların yazılımına yüklemek zorunda. Podova Üniversitesi’nden Kontrol Mühendisi Ricardo Muradore bilgisayar ortamında geliştirdikleri simülasyondan bahsediyor: “Operasyon yöntemlerini öğrenmek için cerrahlarla birlikte çalıştık ama onlar için ameliyatlarda yaptıkları hamlenin şiddetini, hızını, yönünü tam olarak tarif etmek çok zordu. Biz de bu sorunu aşmak ve ihtiyacımınz olan kesin verilere ulaşmak için bir bilgisayar simülasyonu geliştirdik.”

Simülasyon programı, araştırmacılara değişik türdeki ameliyatlara dair ihtiyacı olan bilgileri sunuyor. Böylece robotların daha otonom hareket etmesi sağlanıyor. San Raffaele Hastanesi’nde Biyotıp Mühendisi olarak hizmet eden Monica Verga, simülasyonun bu projeye kazandırdıklarını şu sözlerle anlatıyor: “Bu simülasyon ameliyatlarda nelerin gerektiğini tanımlamamıza yardımcı oldu. Diğer yandan böbrek kanserinin, ortalama büyüklüğü ve diğer organlara olan uzaklığı gibi bazı anatomik özelliklerini de bu şekilde tanımlayabildik. Ayrıca cerrahın bu tür bir operasyonda ne gibi komplikasyonlarla karşı karşıya kalacağını ve bunlara nasıl çözüm bulabileceğini anlamaya çalıştık.”

Araştırmacılar, neticede cerrahın ameliyat sahnesinden asla silinmeyeceği görüşünde. Ancak gerçek şu ki, robotlar var olan ameliyat tekniklerinin daha etkin ve hatasız olması için oldukça faydalı birer araç. Verona Üniversitesi’nde yürütülen projenin koordinatörlerinden Paolo Fiorini, robotik cerrahinin, cerrahların insani yeteneklerini tamamlayıcı bir alan olduğuna dikkat çekiyor: “Cerrah, insan olarak, ameliyat aletleri ve sensörler gibi bir algıya ve açıklığa her zaman sahip değil. Bu nedenle otonom bir robot, cerrahi teknikleri uygularken aynı zamanda elimize net veriler ulaştırabilir. Bu, cerrahın gözleriyle gördüğü ve elleriyle hissetikleriyle tamamlayıcı bir özellik.”

Bazı cerrahlar ise otonom robotlarla cerrahinin nereye kadar uzanabileceğini merak ettiklerini dile getiriyor. Verona Hastanesi cerrahlarından Umberto Tedeshi de bu konuya temkinli yaklaşanlardan biri olduğunu ortaya koyuyor: “Bir robotun insan organının içinde bir delik açıp patoloji yapabildiğini artık gördük. Ancak sonuçta robotlar gelecekte hastalığı tedavi etmek adına bize daha fazlasını sunmalılar. Sorunu ortadan kaldırmalı, ya da ilaç ve benzeri bir maddeyi bölgeye ulaştırarak hastalığı kökünden silmeliler.”

Araştırmacılar da cerrahlar da bu ihtimallerin artık bilim kurgu unsuru olmadığını biliyor. Bu nedenle robotlarla cerrahinin detaylı bir şekilde geliştirilmesi sonucuna varıyorlar. Robotik cerrahinin insan faktörünü ortadan kaldırmasa da azaltması bir takım tartışmaları beraberinde getiriyor. Arianna Manciassi ise konuya, sistemin gelecekte varabileceği noktayı ortaya koyacak şekilde açıklık getiriyor: “Gelecekte robotik cerrahi, yazar İsaac Asimov’un “Kan Damarlarında Yolculuk” romanındaki gibi olcak. Bazı bilim adamları insan damarlarında robotik kapsülleri manyetik olarak yönlendirme çalışmalarına çoktan başladı. Bu kapsüller dolaşım sistemimizin ulaşılması en zor bölümlerine ulaşarak tedaviyi kolaylaştırdı. Neşter ve bıçak yardımıyla yapılan tedaviden söz etmiyoruz. Örneğin hastalık sadece bir grup hücreye yayılmışsa tedavi yalnızca elektrik veriler ve manyetik alanlara bağlı olabilir.”

25 yıl önce tıp dünyasında ilk adımlarını atan robotik cerrahi, araştırmacılara göre geleceğe iddialı bir şekilde hazırlanıyor.

.www.araknes.org
.www.isur.eu

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

SELFIE: Okulları dijital çağa taşıyan yazılım Türkiye'de de kullanılabilecek

Ölümcül yılan zehrinden şifa bulmak mümkün mü?

Motorlu araçların hayatımızı tehdit eden partiküller salmasına engel olunabilir mi?