İki yıldır süren şiddet ve katliam, Suriye’de birçok insanın hayatını kaybetmesine ve ailelerin göç etmesine neden oluyor. Okullar harap oldu; eğitim sistemi ise sekteye uğruyor.
Halep, Suriye’nin yaşamakta olduğu iç savaşın en şiddetli çatışmalarına şahit oldu. Bu çatışmalar sürdükçe çocukların kurşunlara hedef olması ve öldürülme ihtimali de sürecek. Ayrıca birçoğu ailelerini kaybetti ya da göç etmek zorunda kaldı. UNICEF bölgede bulunan 300 okulun zarar gördüğünü belirtiyor. Bu cehennemi çatışmanın ortasında cesur bir kadın ise hayatını öğrencilerin eğitimine adıyor. Şimdi onunla tanışalım.
Nour Al-Haq 30 yaşında, genç ve idealist bir eğitimci. Tüm Dünya’nın gözünü diktiği şiddet yuvasında o, kendi savaşını veriyor. Salahaddin mahallesinde başlattığı eğitim kampanyası ile öğrencilere bir eğitim yuvası sunuyor.
Nour Al-Haq:
“İlk önce okulu bu mahallenin öğrencileri için düşündük. Kendi mahallelerine dönen öğrenciler için. Bazı aileler kendi evlerine dönmeye başladılar. Biz bu nedenle bu okulu buraya açtık. Salahaddin mahallesinin dört büyük okulu yapılan bombardıman nedeniyle kullanılamaz durumda. Bombalanan okullardan kitapları ve sıraları buraya getirdik. Keskin nişancılar bizi hedef alsalar dahi; biz, burada, bu eğitimi devam ettireceğiz.
Çocuklarını okula kayıt yaptırmak isteyen bir sürü aile var. Bu fikri beğendiler. Ve bize minnettarlar. Ama aynı zamanda çocuklarını okula göndermekten bir nebze de olsa korkuyorlar.”
Halep şehrinde bombardımanlar bütünüyle son bulmuş değil. Bu nedenle dışarı çıkmak risk almak demek.
Nour:
“Bunu göz ardı edemeyiz. Bazı oranlar var. İşte yüzde 20 ya da yüzde 30 civarında okulun bombalandığı belirtiliyor. Yine de sadece bu noktaya odaklanıp saplanmamalıyız. Yoksa iş göremeyiz.”
Her gün, yaşları 5 ila 11 arası, yaklaşık 700 öğrenci Nour’un organize ettiği üç okuldan birine gidiyor. Bu üç okuldan ikisi terk edilmiş okul binaları. Üçüncüsü ise bir apartman binası.
Nour:
“Burası mesken olarak kullanılan bir binaydı. Başta, okul araç ve gereçleri yoktu. Tabii ki burada tadilat yaptık, su ve elektrik bağladık. Ayrıca sıralar ve tahtalar için bazı marangozluk işleri yaptık.
Allah’a şükürler olsun, yöntemlerimizi geliştirme fırsatı bulduk . Bazı değişikliklere gittik. Mesela “Milliyetçilik” dersini müfredattan kaldırdık. Ayrıca tarih ve coğrafya derslerinde bazı konuların içeriğini yeniledik. Bunların yanı sıra Kuran, Hadis gibi din derslerini ekledik.
Biz burada askeri meseleleri konuşmuyoruz. Zaten öğrenciler bu konuların konuşulmasından korkuyor. Silahtan ya da silahlı adamdan çekinirler. Bizim okulumuza Özgür Suriye Ordusu dahi kendi silahlarını sokamaz. Öğrenci sayısının az olmasının nedeni bombalamalar. Bombardımanın yoğun olduğu dönemden başlayan bir korku var. Öğrenciler bir anda evlerine dönmek isteyebiliyor ya da aileleri endişe duydukları için sık sık okula geliyor. Çocuklar psikolojik bir acı çekiyorlar. Biz onlara özel dersler aracılığıyla yardım etmeye çalışıyoruz. Özellikle bunun eğitimini almış öğretmenlerimiz var. Onlara oyunlar ve çeşitli faaliyetlerle destek oluyoruz. Ne zaman ki bir bombalama, silah sesi ya da yoğun bir gürültü duysalar korkmaya başlıyorlar. Şarkılar söyleyerek onları yatıştırıyoruz. Dizüstü bilgisayardan şarkı çalarak , sesini artırarak gürültülerin duyulmamasına çalışıyoruz. Böylece çocuklar kendilerini güvende hissetsin ve korkmasın istiyoruz.”
Suriye’de okula devam etme oranının en düşük olduğu bölge burası. Sadece yüzde 6 oranında. UNİCEF’e göre ise ülkenin eğitim sistemi tamamen sekteye uğradı ve öğrenciler iki yıl boyunca eğitimden yoksun kaldılar.
Savaş, çocukların ve gençlerin hayatında hiç kapanmayacak yaralar açıyor. Birçoğu ailelerinin yanında, onlara yardım etmek için çalışırken; diğerleri savaş propagandasının aracı oluyor.
Masumiyet bu çocukların mahallerinden gittikçe uzaklaşırken Nour, en azından eğitim yoluyla onlara yaşamın anlamını öğretmeye çalışıyor.
Halep’in durumu Suriye’nin içinde bulunduğu eğitim krizini ve ağır tahribatı göstermeye yetiyor. Ne olup bittiğine farklı bir açıdan yaklaşmak ve Suriye’nin gelecek nesilleri için neler yapılabileceğini sormak amacıyla UNİCEF’in Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge direktörü Maria Calivis’e bağlanıyoruz.
Maha Barada, euronews:
“Sayın Calivis, Suriye’den yeni döndünüz. Çocukların yaşamakta oldukları sorunları, özellikle eğitim sorunlarını, nasıl özetlersiniz?”
Maria Calivis,UNICEF:
“Durum gerçekten çok ciddi. Çocukların yüzde 50’si yaşadıkları evi terk etmek, göç etmek zorunda kaldı. Bu orana başka ülkelere mülteci olarak sığınanlar da dahil. Bu göç çocukların psikolojisini olumsuz etkiliyor. Genel olarak ise çocukların tamamı eğitim hizmetinden yoksun. Suriye’de bugün 2400 okul tahrip oldu. Bazısı onarılamaz derecede iken diğerlerinde ise çatışmalar dolayısıyla göç etmiş aileler yaşıyor. Halep’te sadece okulların yüzde altısı hizmet verebiliyor. İdlib’de ise bu oran yüzde elli. Bu durum bizi oldukça üzüyor. Çatışmalar başlamadan önce Suriye’de okula gitme oranı oldukça yüksekti.”
Maha:
“UNİCEF’in son yayınlamış olduğu Suriye raporunda, çocukların kayıp bir nesil olmaya doğru gittiğinin altı çiziliyor. Bu ne anlama geliyor?”
Maria Calivis:
“24 aydır süren bir çatışmadan bahsediyoruz. Bu çocukların gelişiminde etkili olacak çok uzun bir dönemdir. Çocuklar yoğun stres ve travma altında. Çoğu yakınlarından birini kaybetmiş olmanın acısını yaşıyor. Genel olarak göç etmenin vermiş olduğu sorunlar var. Bir de kendini mülteci olarak bulanların durumunu düşünün. Bu baskıların altında olan çocuk, nasıl bir gelişim gösterebilir ki. Bundan dolayı gelecekleri karanlık görünüyor.”
Maha:
“Suriye’de eğitimin tekrar normale dönmesi için gerekli olan maddi yardım ne kadar? UNİCEF’in maddi kaynaklarının kısıtlı olması bu yardımı sizin yapamayacağınız anlamına mı geliyor?”
Maria Cavilis:
“Eğitimi tam olarak yeniden yapılandırmak için 40 milyon dolara ihtiyacımız var. Özellikle en çok etkilenen bölgelerde eğitime ulaşabilirliğin sağlanması gerekiyor. Bizim için önümüzdeki ay çok önemli. Gelecek ay eğitim hizmetinin bu bölgelerde sağlanabilmesi için 5 milyon dolarlık bir yardım yapmayı öngörüyoruz. Ayrıca eğitim veren okullarda haftalık ders saatini artırmaya yönelik çalışmalarımız olacak.”
Gerçekten zor koşullar. Umarız Nour’un başlatmış olduğu bu mücadele herkesi etkiler ve Suriyeli çocukların temel hakları güvence altına alınır. Sosyal medya sayfalarımızda görüşlerinizi belirtebilirsiniz. Şimdilik hoşça kalın.