REKLAMHırvatistan’da geri sayım devam ediyor. 1 Temmuz’dan itibaren Avrupa Birliği üyesi olacak olan 4.5 milyon nüfuslu ülkede, üyeliğin önemli sosyo-ekonomik etkileri olması bekleniyor.
Yeni Zelandalı Wade Goddard 20 yıl önce Yugoslavya savaşını fotoğraflamak için gelmiş ve sonrasında da Hırvatistan’a yerleşmişti. Goddard Dubrovnik’teki galerisinde, ülkedeki geçiş sürecine dönük izlenimlerini euronews ile paylaştı:
«Halkın büyük bir kesimi tabii ki bir değişim yaşadı ancak az bir bölümü, savaşta çok şeylerini kaybedenler, sanki hala o günleri yaşıyor gibiler. Bu tüm savaşlarda böyle olur. Umuyorum Avrupa Birliğine üyelik bizim için Yunanistan, Portekiz ya da İspanya’da olduğu gibi felaket olmaz. İtalya da zorlanıyor, İrlanda cehennemin dibini gördü.”
Hırvatistan’da kişi başına düşen yıllık gelir Avrupa ortalamasının ancak yüzde 60’ı kadar olduğu için resmi katılım süreci olan 1 Temmuz’dan sonra bazı Avrupa ülkeleri bir göç dalgası olacağıendişesi taşıyor.
Fakat işsizlere eğitim yardımı sağlayan DESA görevlisi Jany Hansel’a göre böyle bir sorun bulunmuyor:
“Almanya yabancı işçi almak istiyor ve Hırvat işçi talep ediyorlar. Kendi kapasitelerini biliyor ve bu bilinçle talep ediyorlar.”
Bir diğer sorun da yasadışı göçün önlenmesinde işbirliği yapılabilmesi. Çünkü Hırvatistan AB’nin Birlik dışıyla arasındaki sınır ülkelerden biri olacak.
Bosna Hersek’e ait bir ara bölgeyle ülkenin geri kalanından ayrı bulunan Dubrovnik de bu noktada dikkatleri üzerine çeken şehirlerden biri olacak.
Halklar arasında barışı koruyacak bir siyasi sistemin yanısıra, Hırvatistan Avrupa Birliği’ni ekonomisini modernize edecek bir platform olarak da görüyor. Brüksel ile 10 yıl süren görüşmelerin sonucunda ancak 2020 yılına kadar verilecek 14 milyar Euroluk fonlar için anlaşmaya varılabildi.
Ayrıca Erasmus programıyla komşu ülkelere eğitime giden bazı öğrencilerin de ülkeye katkıda bulunması bekleniyor.
Erasmus programı koordinatörü Nikolina Potrebica birliğe üyeliğin dış yatırımı arttıracağı beklentisini ifade ediyor:
“Yalnızca bizim öğrencilerimiz Avrupa ülkelerine gidip eğitim almayacak, aynı zamanda Hırvatistan dış yatırımcılara da açılmış olacak. Burada işletmeler kuracak, istihdam sağlayacaklar ve öğrencilerimizin de daha geniş iş bulma imkanı olacak.”
Avusturya’da iletişim eğitimi alan Petra da aynı beklentiyi taşıyanlardan:
“Bugün kullanabi,leceğim çok şey öğrendim. Yalnızca mesleğimle ilgili değil, aynı zamanda ekonomiyle de ilgili ve artık turizm alanında da çalışabilirim.”
Turizm Hırvatistan gayri safi milli hasılasının %15’ini oluşturuyor ve bunun AB üyeliğinden etkilenmesi bekleniyor. Özellikle de 1979 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Dubrovnik turistlerin büyük ilgisini çekiyor.
Turist rehberleri Derneği’nden Marina Kristicevic üyeliğin etkilerinden endişe duyduklarını söylüyor:
“Türkiye, Ukrayna ve Rusya’dan gelen turist sayısının arttığını görüyoruz. Şimdiye kadar gerekmediği halde 1 Temmuz’dan itibaren onların da vize alması gerekiyor. Sektöre etkisinin ne olacağını, turist sayısının düşüp düşmeyeceğini bilemiyoruz.”
5 yıldır içinde bulunulan ekonomik daralma ve yüzde 20’ye ulaşan işsizlikle Hırvatistan birçok ekonomik tedbirle yüzyüze kalacak. Halen ülkede kemer sıkma önlemleri uygulanmaya devam ediyor.
Hırvat gazeteci Luko Brailo’ya göre Avrupa borç krizi de ayrı bir endişe kaynağı:
“Avrupa Birliği’nin altın çağı 1970,80’lerdeydi sona erdi. Bugün artık kriz var. Hem de yalnızca İspanya, Portekiz, İtalya ve Yunanistan’da da değil. İsveç, Danimarka ve Almanya gibi gelişmiş ülkelerde de sorunlar var.”
Üyelik sonrasında Hırvatistan, para birimi Kuna’dan Euro’ya geçecek ve bu uyum birkaç yıl alacak. Görünen o ki 1 Temmuz Hırvatlar için umut ve soru işaretleriyle dolu bir yolculuğun başlangıç tarihi olacak