REKLAMİran’da Mahmud Ahmedinejat’ın yerine Cumhurbaşkanlığı koltuğuna kimin oturacağı Cuma günü yapılacak seçimlerde belli olacak. Muhammed Rıza Arif’in seçim yarışından çekildiğini açıklamasının ardından ılımlı ve reformcu kanattan Hasan Ruhani en iddialı adaylarından biri olarak görülüyor. Batı ile daha makul ilişkiler geliştirilmesi gerektiğini savunan liderin destekçileri sosyal medya üzerinden büyük bir kampanya yürütüyor.
Muhafazakar kanatta ise oyların rejime yakın isimler arasında bölüneceği tahmin ediliyor. Bunlardan en önemlisi, genç muhafazakarların desteğini alan İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Sekreteri ve nükleer başmüzakereci Said Celili. Oyların büyük bir kısımını alması beklenen diğer adaylar ise 2005 yılında aday olduğu Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ahmedinejat karşısında yenilgiye uğrayan Tahran Belediye Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve dini lider Ali Hamaney’in dış ilişkiler danışmanı eski Dış İşleri Bakanı Ali Ekber Velayeti.
İran Cumhurbaşkanlığı için yarışan 6 adaydan oyların yüzde 50’sinden bir fazlasını alan seçimi kazanmış olacak. Hiç kimsenin çoğunluğu elde edememesi ise en çok oyu alan iki aday ikinci turda yarışacak.
euronews:
“İran’da Cumhurbaşkanlığı Seçimleri için geri sayım başladı. Artık herkes 8 yıllık olaylı Mahmud Ahmedinejat yönetiminin yerini alacak ismi merakla bekliyor.
Şimdi Tahran’a uzanıyoruz. Tahran Üniversitesi’nden Dr. Sadık Zibakalam’dan seçimler öncesi son gelişmeleri alacağız. Sayın Zibakalam, son seçimlerde İran halkı ve aynı zamanda da rejim dünyayı şaşırtabileceklerini gösterdi. Peki bu sefer de sonuçlarda ya da katılım oranında şaşırtıcı bir durumla karşılaşmak mümkün olabilir mi?”
Sadık Zibakalam:
“Bence bu seviyede bile sürpriz gelişmelere şahit olacağımızı söyleyebiliriz. Bu şaşırtıcı durumların başında çok yüksek derecedeki katılım payı geliyor. Diğer bir süpriz de sayın Ahmedinejat’ın sessiz kalması oldu. Çünkü birçok kişi favori adayı İsfendiyar Rahim Meşai’nin seçim dışı bırakılmasının ardından bazı tedbirleri uygulamaya koyacağını düşünüyordu.”
euronews:
“Peki bu sessizlik devam edecek mi?”
Sadık Zibakalam:
“Eğer seçimler ikinci tura kalırsa sessiz kalmaya devam edeceğini sanmıyorum. Bence ikinci turda herhangi bir muhafazakar adayı desteklemeye başlayacak.”
euronews:
“Reformcu aday Muhammed Rez Arif’in seçimlerden çekilmesinin ardından reformcu kanat en azından bir koalisyona gidebileceğini göstermiş oldu. Muhafazakarlar ise bunu yapmadı. Muhafazakarların birçok adaya sahip olmalarından dolayı kendilerini tehlikede hissetmeleri gerekir mi?”
Sadık Zibakalam:
“Bu durum şu anda yaşanıyor çünkü muhafazakar kesimin önemli isimleri bu kanadı çok ciddi bir şekilde eleştirmeye başladı. Herkes neden aşırı bir gerginlik olduğunu ve yarışa birçok adayla katılındığını sorguluyor. Muhafazakarların yaptıkları bu öz eleştiri, özellikle de Arif’in çekilmesi ve reformcuların Ruhani’yi desteklemesinin ardından çok önemli bir boyut kazandı.”
euronews:
“Dini lider Hamaney’in favori adayı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Sadık Zibakalam:
“4 yıl önceki seçimlerin ve sekiz yıl öncesinin aksine, dini liderin hangi adayı desteklediğini görmek o kadar da kolay değil. Ruhani’yi ve belki de Arif’i desteklemediği kesin. Ama kimse onun favori adayını kesin olarak söyleyemez.”
euronews:
“Washington hiçbir adayı desteklemediğini açıkladı. Ama diplomasiyi bir kenara koyacak olursak hangi aday Batı’nın favorisi olabilir?
Sadık Zibakalam:
“Batı, Amerika Birleşik Devletleri, 5+1 grubu ülkeleri, hatta Arap Dünyası’nın ki buna İran’ın komşuları da dahil, İran seçimlerine tepkisiz kalmaları mümkün değil. Çünkü eğer muhafazakarlar özellikle de radikal muhafazakarlar seçimleri kazanırsa durum geçmiş sekiz yıldaki gibi olmaya devam edecek. Bence bu ülkeler seçimlerle ilgilenmediklerini söyleseler bile İranlılar gelişmeleri çok yakından takip ettiklerini düşünüyor.”