İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Davos Dünya Ekonomi Forumu’na katıldı. Sadece 5 ay önce cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan Ruhani, kasım ayında Birleşmiş Milletler Nükleer Dairesi ile yaptığı anlaşma uyarınca pazartesi günü ülkesindeki uranyum zenginleştirmesini %20 oranında durdurdu. Avrupa Birliği de İran’a uyguladığı yaptırımları 6 ay süreyle askıya aldı. Küresel tartışmaların bu bölümünde, Euronews muhabiri Isabelle Kumar, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yle görüştü.
Isabelle Kumar: Davos’a yaptığınız bu ziyaret tarihi bir önem taşıyor. Bu, cumhurbaşkanı olarak Avrupa’yı ilk ziyaretiniz. Ayrıca 10 yıldır ilk kez bir İran Cumhurbaşkanı Dünya Ekonomi Forumu’na katılıyor. Uzun süren karşılıklı güvensizlik yıllarından sonra
politika ve ekonomi konuşmak üzere dünya liderleriyle buluşuyorsunuz. Onlara ne söylemeyi planlıyorsunuz ?
Hasan Ruhani: Davos çok önemli bir forum. Bu bir Avrupa forumu değil, bir dünya forumu. Bütün ülkelerin temsilcileri bu foruma katılıyor. Forum toplantılarında, özellikle ekonomi konusunda farklı görüşler belirtilecek, ki bu bazı fikirlerin birbirine yakınlaşmasını sağlayabilir. Ben buraya, İran’ın ekonomik, politik ve kültürel
durumunu açıklamak için geldim : İran’ın mevcut durumu ekonomik hareketliliğe son derece elverişlidir. Tüm girişimcilere ve Uluslararası şirketlere kapımız açık.
Isabelle Kumar: Davos’un arka planında oldukça sıkı pazarlıklar yapılıyor. Öte yandan Cenevre’de Suriye’nin geleceği hakkında önemli kararlar alınıyor. Bu görüşmelere İran’ın davet edilmemesini nasıl yorumluyorsunuz?
Hasan Ruhani: Öncelikle, Suriye’de akan kanı durdurmanın ve Suriye halkının durumunun iyileştirilmesinin bir insanlık görevi olduğunu düşünüyorum. Bizim için bölgedeki istikrar çok önemli. Suriye’deki iç savaş kabul edilebilir bir durum değil. Suriye halkına yardımcı olacak her türlü görüşmede biz yer almaya hazırız. Birleşmiş Milletler ve Başkanı ile yaşananlar beni ve ülkemi hayal kırıklığına uğrattı.
Isabelle Kumar: Peki sizce durum nereye doğru gidiyor? Suriye rejimi artık sadece ciddi insan hakları ihlalleri ile anılır oldu. İran, Beşar Esad’ı desteklemeye devam edecek mi ?
Hasan Ruhani: Bugün konu Beşar Esad değil. Bugün Suriye’de tehlikeli terörist gruplarla karşı karşıyayız. Bu durum tüm bölge için bir tehdit unsuru, terörist grupları destekleyen devletler için de çok tehlikeli. Suriye’de bugün konu Beşar Esad değil, iç savaş. Hepimiz bölgedeki terörü durdurmak ve iç savaşı sonlandırmak için var gücümüzle çalışmalıyız. Suriye’nin geleceğini ancak Suriye halkı belirleyebilir. Halkın kararı her ne olursa olsun biz bu karara saygı duyarız. Hiçbir dış güç Suriye’nin geleceğine karar veremez. Herkes Suriye halkının kendi kaderini belirleyebilmesi için gerekli şartların oluşmasına katkıda bulunmalıdır.
Isabelle Kumar: Seçimleri kazandığınızdan bu yana İran’da çok önemli değişimlere tanık oluyoruz. İran’ın nükleer programı konusunda varılan anlaşma sayesinde İran ile diğer devletler arasındaki köprüler yeniden inşa edildi ve yaptırımlar askıya alındı. İran’ı bundan 10 yıl sonra nerede ve nasıl görüyorsunuz ?
Hasan Ruhani: Öncelikle İran’da bugün görülen değişimin hükümetin getirdiği bir değişim olmadığını belirtmek isterim. Hükümet, İran halkının başlattığı değişim rüzgalarını devam ettirdi. Son seçimler sırasında oluşan atmosfer İran’ın dünyayla etkileşime geçmesine imkan sağladı. Bu İran halkının yarattığı bir fırsat. Hükümetimizin ve pazarlık sürecine dahil olan diğer devletlerin bu fısattan yararlanarak ilk adımı atmış olmalarından dolayı çok memnunum. Cenevre Anlaşması’nda karşı taraf sorumluluklarını yerine getirdiği sürece biz üzerimize düşeni yaparız. Nükleer program konusunda gerekli tüm adımları atmaya hazırız. Avrupa ile tarihi ve geleneksel bir ilişkimiz vardı. Bugün bu ilişkiyi yeniden canlandırabiliriz. Bugün önemli olan, müzakerelere devam etmek. İran’ın geleceği çok parlak. İran coğrafi olarak çok stratejik bir pozisyonda ayrıca çok önemli kaynakları ve madenleri var.