Macarlar seçimden ekonomik istikrar bekliyor

Macarlar seçimden ekonomik istikrar bekliyor
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button
REKLAM

Macaristan bu pazar genel seçimlere gidiyor. Seçim kurallarının değiştirildiği ülkede herkesin aklındaki tek soru iktidardaki sağcı parti Fidesz’in bir türlü birleşmeyi başaramayan solcular karşısında dört yıl önceki gibi yeni bir zafere imza atıp atmayacağı.

euronews seçim gününe kadar halkın seçimlere bakışını ve ülkenin başlıca meselelerini masaya yatıracak.

Bu bölümümüzü ekonomiye ayırdık. Dört yıl önce Fidesz’in büyük zaferinin ardından parti ülkeyi pek alışılmadık şekilde yönetmeye başladı.

Peki hükümetin tartışmalara yol açan ekonomi politikaları, vergi ve sosyal yardım reformları nasıl sonuçlar verdi?

Bu soruya önce hazırladığımız bir programla ardından da yaptığımız bir röportajla yanıt arayacağız.

Johanna ve eşi Gabor, ikisi de çalışmasına rağmen ayın sonunu zor getiriyor. Son dönemde hükumetin enerji fiyatlarını yüzde 30 oranında kesmesine ve devletten çocuk yardımı almalarına rağmen durumlarının iyi olmadığını söylüyorlar.

Yaklaşık 4 yıldır maaşlarında ciddi bir değişiklik yokmuş: “Tam zamanlı bir işim var; fakat dört kişilik bir aileyiz ve harcamalarımız da fazla. Bu yüzden aldığım maaş bize yetmiyor.”

En büyük harcama konut için yapılıyor. 35 yıldır aldıkları evin taksitlerini ödüyorlar. Krizden önce İsviçre Frangı ile kredi alanlar şimdi şartların değişmesinden dolayı neredeyse iki kat daha fazla ödemek zorunda kalıyor: “Konut kredisi için aylık 300 Euro veriyoruz. Bu, neredeyse kendimiz için aylık harcayabileceğimiz para kadar. Bu sadece bizim için kötü değil. Hiçbir şey alamayan insanlar da var.”

Son dört yılda yabancı para birimiyle borca girenlerin sayısı 230 binden 350 bine kadar çıktı. Yönetim, bankalardan faiz oranlarını geçici olarak indirmelerini istedi. Böylece insanlar borçlanabildi. Fakat bunun sadece zenginlerin işine yaradığı söyleniyor.

Andrea Hajagos, euronews: “Eurostat’ın verilerine göre Macaristan’daki yedi bölge Avrupa’nın en fakir 20 yeri arasında bulunuyor. Buna ülkenin kuzeyi iyi bir örnek. Burası ülkenin yaşam standartları en düşük bölgesi.”

Burada tek iş fırsatı bu. Üç aylık işsizlikten sonra sosyal işçilikle biraz daha fazla kazanılabiliyor. Istvan da onlardan biri. Fakat aylık 170 Euro maaş evini geçindirmesi için yeterli değil: “230-260 Euro arasında bir maaşım olsaydı iyi olurdu. Fakat şu anda aldığım parayla hayatıma devam etmek zorundayım.”

Bu köyde 120 kişi yaşıyor. Ancak onlardan sadece 5’inin işi var. 15’i de sosyal işçilik yapıyor. Gençler ise çoktan ayrılmış.

Macaristan’da otomobil sanayi en büyük iş sahalarından biri. Binlerce işçinin çalıştığı bu alan ülkenin milli gelirine de katkı sağlıyor. Macaristan ekonomisi son dört yıldır büyümeyi başardı. 2011’den bu yana da bütçe açığı yüzde 3’lük sınırın altında kaldı. Kamu borcu nispeten fazla. Dört yıl önce milli gelirin yüzde 80’i kadardı. Hükumet bu durumdan çıkmak için özelleştirme yoluna gitti. Ancak yine de bu oran yüzde 78 düzeyinde.

Şimdi Budapeşte’ye dönüyoruz. Konuğumuz ekonomi gazetecilerinden Andras Mihalovits.

euronews:
Bu hükümetin iktidara dört yıl önce geldiğindeki en önemli hedeflerini özetleyebilir misiniz?

Andras Mihalovits:
“İlk olarak ve her şeyden önce kamuyu küçültmek istiyorlardı. İkincisi ekonomik kalkınma sağlamak, üçüncüsü ise Macaristan’daki yüksek seviyedeki işsizlik oranını düşürmekti.”

euronews:
Hükümet iktidara geldiğinde 10 yılda 1 milyon kişiyi iş sahibi etme sözü verdi. Dört yıllık yönetimin ardından nasıl bir sonuç elde edildi?

Andras Mihalovits:
“Maalesef çok az iş alanı yarattılar ve Macarlar bu durumdan hiç memnun değil. 300 bin genç bir iş bulabilmek için yurt dışına gitti. İşsizlerin büyük bir kısmı ise çok cüzi maaşlara belediyelere alındı. Bu iki faktör istatistiklere olumlu yansıdı. Fakat 1 milyon kişiye iş vaadi henüz tutulamadı.”

REKLAM

euronews:
Yatırımlar ve iş alanları yaratmak Macar ekonomisi için hayati öneme sahip. Hükümet yabancı yatırımcıları ülkeye çekebildi mi?

Andras Mihalovits:
“Macaristan’daki yatırım oranı çok düşük. Küçük şirketler yatırım yapmıyor çünkü krediler ve vergiler bellerini büküyor. Uluslararası büyük şirketlerin yatırım yapmamasının nedeni ise hukuki belirsizlikler. Özellikle de dört yıldır hükümet farklı sektörlerde vergileri bir anda artırabildi. Bu durum şirketlerin hiç hoşuna gitmedi. Ülkedeki yatırım sayısı buna paralel olarak son iki yılda sıfıra yaklaştı.”

euronews:
Visegrad grubunu oluşturan Slovakya, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne oranla Macaristan nasıl bir seviyede bulunuyor?

Andras Mihalovits:
“Aslında birkaç yıl önce Macarlar ülkelerinin bölgede lider statüde bulunmasından dolayı çok gururluydu. Ülke yatırım çekiyor, işsizlik oranı düşüyor, ekonomik olarak kalkınıyordu. Şimdi ise maalesef Macaristan geride kalmaya başladı. Yatırım rakamlarına bakacak olursak ülkenin bu durumunun kronik bile olduğu söylenebilir.”

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Macaristan Parlamentosu, İsveç'in NATO'ya katılımını onayladı

Macaristan’da muhalefetin öncülüğünde düzenlenen gösteride Orban’ın liderliği protesto edildi

Macar Meclisi, 26 Şubat'ta İsveç'in NATO üyeliğini oylayacak