REKLAMYaklaşık bir ay önce kaybolan üç İsrailli gencin ölü bulunmasının faturası Gazze’ye kesildi.
Olaydan Hamas’ı sorumlu tutan Tel Aviv yönetimi, topraklarına düzen roketleri de gerekçe göstererek Gazze Şeridi’ni bombalamaya başladı.
İsrail’in en son 2012’de yoğun hava saldırıları düzenlediği Gazze bir kez daha ateş çemberine alındı.
Hamas militanlarına atıldığı söylenen bombalar yine sivillerin başında patlıyor.
Tıpkı, Gazze’de deniz kenarında bir kafede Dünya Kupası yarı final müsabakasını izleyen bu Filistinliler gibi.
Bombaların paramparça ettiği hayatlara kumsalda yenileri eklendi. Olayda 9 kişi yaşamını yitirdi, 25 kişi de yaralandı.
İsrail, uluslararası toplumdan gelen cılız tepkilerin eşliğinde Gazze’ye kara harekatına hazırlanıyor.
Gelişmeleri Fransa’nın önde gelen İslam uzmanlarından, siyaset bilimci Gilles Kepel ile konuştuk.
Sophie Desjardin, euronews:
Sayın Gilles Kepel, Arap Dünyası ve cihadist hareketler konusunda uzmansınız. Şu anda İsrail, Hamas ve El Fetih arasında çok karışık bir duruma şahitlik ediyoruz. Her birinin elinde olayların seyrini değiştirecek kozlar var.
Hamas ile başlayalım. Özellikle Mısır’daki değişimin ardından daha da yalnızlaşan izole bir hareketle karşı karşıyayız. İsrail’e karşı giriştikleri provokasyonlar bir silah mı? Neyi amaçlıyorlar?
Gilles Kepel:
“Hamas çok karmaşık bir oyun oynuyor. Öncelikle hala var olduğunu göstermek istiyor. Ayrıca bağımsızlığından vazgeçip Gazze’yi Filistin otoritesine bağlamayı, ortak bir hükümet altında birleşmeyi kabul etmek zorunda kaldığı bir anda Filistin kimliği için var olan sembolik önemini vurgulamak istiyor. Gazze’de hala çok sayıda silah bulunuyor. Bir kısmı orada üretiliyor, bir kısmı ise gizlice İran’dan ya da çok temkinli davranan Mısır’dan temin ediliyor. Bu şartlarda Hamas bir gün son hamlesini yapmak sorunda kalacaktı.”
euronews:
Çelişkili bir şekilde, El Fetih ve Hamas arasındaki anlaşmaya rağmen Mahmud Abbas Gazze’nin kontrolünü yeniden kazanmak için hiçbir şey yapmadı. Gazzeliler terk edilmiş hissetti. Hamas, Batı Şeria da dahil Filistinliler nazarındaki imajını güçlendirdi. Abbas’ın elinde ne gibi seçenekler var?
Gilles Kepel:
Politikanın işlemediği şartlarda Abbas’ın şu anda yapacak ciddi bir şeyi yok. Mahmud Abbas çekiç ve örs arasında sıkıştı. Eğer Hamas yeterince zayıflarsa, onun işine yarar, çünkü yalnız kalır. Eğer aksi olur da Hamas politik bir zaferle çıkarsa, bu kez de Hamas’ın mali olarak batmasını ya da askeri olarak yenilmesini beklemek zorunda kalacak.
euronews:
İsrail’de bir yanda barış yanlılarının gösterilerine şahit olduk ama diğer yanda aşırı sağcılar da güçleniyor. “Teröristlere ölüm” sloganı “Araplar’a ölüm“e dönüştü. Benyamin Netanyahu zor yolu mu tercih ediyor?
Gilles Kepel:
“Benyamin Netanyahu, bazı danışmanlarının tavsiyeleri ile Filistin’de birlik hükümetine başlangıçta şiddetle karşı çıktı. Daha sonra Hamas’a bitirici bir darbe vurma düşüncesi ile baskıyı artırdı. Bu, misilleme isteğini güçlendirdi ancak sorun şu ki genç Filistinlinin öldürülmesinden sonra taşlar yerinden oynadı. O ana kadar hukuk tırnak içinde İsrail’den yanaydı. İsrail’e karşı tepkiler çok zayıftı. Derken bir anda uluslararası kamuoyu dengelendi. Bu da Netanyahu’yu uluslararası planda zor bir durumda bıraktı.”
euronews:
Özellikle Suriye ve Irak’ta faaliyet gösteren, Hamas’a karşı pusuda bekleyen cihadist gruplar ne gibi riskler doğurur?
Gilles Kepel:
Gazze’de zaten cihadist gruplar vardı. Hamas bölgedeki İslamcıların tamamına hitap etmiyordu. Hamas zor da olsa merkezi diyebileceğimiz bir konumda, bu böyle, çünkü Hamas Müslüman Kardeşler hareketi şeklinde örgütleniyor, ama aynı zamanda bir noktaya kadar siyasi otoriteye itaat eden silahlı gücü var. Eğer Hamas siyasi sahneden silinirse otonom bazı silahlı grupların Gazze üzerinde herhangi bir siyasi amacı da kalmayacak.