"Bu kadar ölümcül bir hastalıkla geçmişte karşılaşılmamıştı"

REKLAM

Yüzyılın vebası olma yolunda hızla ilerleyen Ebola salgınına karşı bilim insanları savaş açtı. Cenevre’de toplanan 200 uzman bu amansız salgını yavaşlatabilmek amacıyla küresel çapta bir çözüm için kolları sıvadı.

Şu an itibarıyla salgına karşı üretilen tüm ilaçlar deneme aşamasında bulunuyor. Kobaylar üzerinde denenen bazı aşılardan olumlu sonuçlar alınmış durumda. Fakat bu ilaçların yan etkilerinin henüz bilinmemesi, aşıların insanlara uygulanmasında etik ve lojistik açıdan tartışmaya neden oluyor.

Tüm bu süreçte salgın yayılmaya da devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre geçen hafta 1552 olan ölü sayısı bu hafta 1900’e yükselmiş durumda.

Salgının önüne geçilememesinin bir diğer nedeni de Afrika’daki yetersiz mali kaynaklar, altyapı hizmeti ve eğitimli personel azlığı. Üstelik salgına yakalanarak hayatını kaybeden 120 sağlık personeli de bu açığı daha da büyütüyor.

Geçtiğimiz pazartesi olduğu gibi bazı hastaların tedavi gördükleri dispanserlerden kaçması da hem hastalığın daha hızlı yayılmasına hem de bölge halkında paniğe yol açıyor.

Liberya, Sierra Leone ve Gine salgından en çok etkilenen ülkeler. Fakat hastalığın sınır tanımayarak Nijerya ve Senegal gibi yoğun nüfuslu ülkelere sıçraması felaketin boyutunun hızla büyüyeceğini işaret ediyor.

Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre Ebola 10 ülkede 20 bin kişiye bulaşacak. Bu pazartesi acil toplanma kararı alan Afrika Birliği, sınır limanlarının kapatılması ve uçak seferlerinin sınırlandırılması konusunda ortak bir yol haritası belirlemeye çalışacak.

Nial O’Reilly, euronews :
Westminster Üniversitesi’nden Ebola uzmanı doktor Edward Wright ile birlikteyiz. Uzmanlar Cenevre’de toplanıyor fakat virüs de yayılmaya devam ediyor. Bu konferans biraz geç kalmadı mı?

Dr. Edward Wright:
“Büyük ihtimalle çok geç kalınmadı. Virüsün yayılmasını sınırlayacak bu konferansta alınacak tüm ek tedbirler kesinlikle her zaman çok olumlu olacak. Bununla birlikte virüsün şu ana kadar eşi benzeri görülmemiş bir hastalık olduğunu söylemek gerekli. Bu salgının kırık yıl önce keşfedildiğinden beri aldığı can sayısı şu anda katlanmış durumda. Daha önce hiç böyle bir salgınla mücadele etmek zorunda kalmamıştık. Biz bilim insanları, kamu sağlığı araştırmacıları ve doktorlar olarak bu salgını keşfetmekteyiz. Salgını kontrol altına alabilmek için elimizden geleni yapıyoruz.”

euronews:
İlk defa karşılaşılan bu kriz bir bilim insanı olarak sizi ne kadar endişelendiriyor?

Dr. Edward Wright:
“Her yıl 800 bin can alan sıtma ya da 1,6 milyon kişiyi öldüren AIDS gibi diğer hastalıklarla karşılaştırıldığında bu salgının çok yıkıcı olduğu ortaya çıkıyor. Ama basit bir müdahale ve enfeksiyonu kontrol altına alacak stratejiler sayesinde bu virüs dizginlenebilir.”

euronews:
Aşı araştırmalarının hızlandırılmasında karşılaşılacak riskler neler? Riske girmeye değer mi?

Dr. Edward Wright:
“İlaçlar gibi piyasaya sunulan, hastalık ve enfeksiyonları gidermeyi hedefleyen tüm aşılar çok sıkı kontrol edilen bir denetim protokolünden geçiliyor. Fakat şu andaki gibi acil bir kamu sağlığı sorununda, belirli bir süreden beri üzerinde çalışılan, deneme aşamasındaki aşıların ve tedavilerin “hızlandırılması” sürecini uygulamaya sokuyoruz. İnsanlarda testler yapmak için sürecin ne şekilde hızlandırılabileceğini gösteren bu aşılar ve antiviral tedaviler hakkında şimdiden oldukça fazla bilgiye sahibiz.”

euronews:
“Ebola virüsünün bulaştığı İngiliz hemşireyi iyileştirilen tedavinin ne olduğunu biliyor musunuz? Bu tedavi ve başarısı hakkında ne diyebilirsiniz?”

Dr. Edward Wright:
“Afrika’da virüsün bulaştığı kişilerin yüzde 50’si basit bir rehidrasyon tedavisi ve palyatif bakım sayesinde kurtuldu. İngiliz hasta William Pooley Londra’da kaldırıldığı hastaneden kısa süre önce taburcu edildi. Ona virüsü hedef alan bir antikor karışımı içeren bir gizli serum verildiği söylendi. Bu serum salgın sırasında 7 kişiye verildi. Bunlardan beşi hayatta kaldı diğer ikisi ise kurtarılamadı. Ama daha önce de dediğim gibi bu tedaviyi almayan hastaların yarısı da salgından kurtuldu. ZMapp’in ya da geliştirilmekte olan bu aşıların ne kadar başarılı olduğu tartışamaya hala açık durumda.”