REKLAMİspanya’nın doğusunda yer alan Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Artur Mas, 9 Kasım’da bağımsızlık referandumunun yapılmasını öngören kararnameyi imzaladı.
Katalonya’yı bağımsızlığa götürecek bu kritik aşama Madrid ve Barcelona arasında soğuk rüzgarlar estirdi ve siyasi süreçte düğmeye basılmış oldu. Muhafazakar ve milliyetçi kimliğiyle bilinen Katalan Başkan Mas tek çözümün 9 Kasım’da oy kullanmak olduğunu söyledi: “Demokrasi içerisinde yer alan sorunlara verilebilecek tek cevap daha fazla demokrasiye yer vermektir. Kimsenin halkın oy kullanarak fikrini belirtmesinden korkmasına gerek yok. Bu bizi hükumete getiren halka verdiğimiz sözdü. Katalonya kendini ifade etmek istiyor, duyulmak istiyor, oy kullanmak istiyor.”
Ve geri sayım başladı.
Referandum için Katalan hükümeti 9 milyon Euro’ya mal olan 8 bin sandığı halkın hizmetine sunarken, 947 belediyenin yüzde 80’i sayım işlemlerini yerinde yapmak için kapılarını halka açacak..
9 Kasım’da Katalanları iki aşamalı bir soru bekliyor: ilk aşama “ Katalanların federal yapı içerisinde kendi cumhuriyetinizi kurmak istiyor musunuz ?” sorusu. Bu soruya verilen cevap ‘Evet’ olduğu takdirde seçmene bu cumhuriyetin bağımsız olmasını istiyor musunuz sorusu yöneltiliyor.
Artur Mas, Katalonya’nın 7 asırdır kendi yönetimini savunduğunu ve kendisinin 129. Katalan başkanı olduğunu vurgulayarak “Katalanlar uzun yıllardır bu anı görmek istedi.” ifadelerini kullandı.
Referanduma itirazda bulunmak için Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağını söyleyen
İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, yaptığı açıklamada Artur Mas’ın ilgili kararı yasa dışı olduğunu bilmesine rağmen imzaladığını söyledi.
Rajoy: ‘Hiç kimse ve hiç bir güç ya da kuruluş egemenliğimizi ve birlikte yaşama isteğimizi engelleyemez. Başka bir ifadeyle hiç kimse İspanyolların ülkeleri hakkında karar verme yetkisini elinden alamaz.’dedi.
Anayasa Mahkemesi’nin, İspanyol hükümetinin itirazları ile ilgili kararını yarın açıklaması bekleniyor. Mahkeme’nin itirazları kabul etmesi halinde Katalonya’daki referandum ilanı resmi karar çıkana dek dondurulmuş olacak.
Euronews, Vicenc Batalla:
Katalonya’yı Madrid ile karşı karşıya getiren bağımsızlık referandumu konusunu ele almak için şuan Madrid’de bulunan Francesc de Carreras’a bağlandık. Anayasa uzmanı ve Vanguardia ve el Pais gibi gazetelerde siyasi analizlerde bulunan uzmanımız şuan Madrid’de bulunuyor.
İspanya hükümetinin konuyu Anayasa mahkemesine götürerek zorluk çıkarması, sizce 9 Kasım’da yapılacak Katalonya’nın bağımsızlık referandumunu engeller mi?
Anayasa uzmanı Francesc de Carreras:
Hükumetin itirazda bulunması Anayasanın 161-2. maddesine göre referandum çağrısını askıya alabilir. Ve kararı uygulayacak mahkeme de bu durumda pek bir şey yapamaz. Hukuki açıdan bakıldığında 9 Kasım’da referanduma gitmek imkansız görünüyor. Bir başka olasılık da Katalanların kendi bölgesinde legal ancak İspanya hükümetinin kabul etmeyeceği bir referandum düzenlemesi, ki zaten bazı bağımsız partiler bunu yapmak istiyor.
Euronews, Vicenc Batalla:
İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Artur Mas’ı istifaya zorlayıp özerkliği askıya alabilir mi?
Francesc de Carreras:
Hayır Başbakan Rajoy ne Artur Mas’ı görevden alabilir ne de bölgenin özerkliğine dokunabilir. Öncelikle özerkliği askıya almak demek kendi kendini yöneten bir bölgenin ve Katalonya Parlamentosu’nun faaliyetlerini askıya almak demektir. Artur Mas’ın görevden alınması ceza yasasına giren bir karardır ve bu kararı da ancak bir hakim alabilir. Ancak, hükümet Başkanı savcıya şikayette bulunabilir, ve bu durumda sadece hakim uygun görürse görevden alınmasına hükmedebilir.
Euronews, Vicenc Batalla:
Peki Neden İspanya Quebec veya İskoçya gibi referandum girişiminde bulunamıyor. Böyle bir durum İspanya anayasasına aykırı mı?
Francesc de Carreras:
Her ülkenin kendine has kanunları var. İspanya yasal ve anayasal reformlarda referanduma gidiyor. Bu bir yasama sürecinin sonucu.
Şuan sadece bir tür referandum var. O da istişarî referandumdur. Siyasi öneme sahip konularda, Başbakan tarafından önerilir, çoğunluk onaylar ve devlet düzeyindedir.
Katalonya’da şu an anayasal yorumlamalarda şüpheye düşüldü: Referandumun sadece Katalanlara mı yoksa tüm İspanya halkına mı sunulacağı tartışma konusu oldu. Her halükarda Quebec’te yaşanan benzeri bir durum ortaya çıkacak. Yani Katalonya’da referandum yapılırsa, hükümet ve eyalet arasında duruma yön verebilmek için müzakereler başlayacak.
Euronews, Vicenc Batalla:
Peki Katalonlar referanduma gidemezse, bu durum halkı nasıl etkiler?
REKLAMFrancesc de Carreras:
Katalan halkının büyük bir çoğunluğu bu konu hakkında görüşünü belirtmek istiyor, oy vermek istiyor. Öte yandan bağımsızlık isteyen bir azınlık da var.
Ancak, ülke bağımsızlığın sonuçları hakkında derinlemesine bir incelemede, istişarede bulunamadı maalesef. Bölgenin Avrupa’daki konumu ne olacak? Dünyadaki konumu ne olacak? Bağımsız Katalonya’nın ekonomik durumu nasıl etkilenecek? Nasıl ilerleyecek? Bu da aslında Katalan medyasının güçlü ve milliyetçi bir sektörün elinde olmasından ve medyanın tekelleştirilmesinden kaynaklanıyor.