REKLAMÇin Halk Cumhuriyeti’nde milyonlarca gösterici Hong Kong Özel Bölgesi’nde finansal ve siyasi merkez olan Central District’te eylemlerine devam ediyor.
Pekin’in 2017’de Hong Kong yönetimine seçilecek başkan adaylarının yerel olarak belirlenmesinin iptaliyle patlak veren gösterilerde şekillenen “Merkezi İşgal Et” hareketi, yönetime isteyen herkesin aday olabilmesini savunuyor. Çin ise bunu kabul etmiyor.
Demokrasi yanlısı protestocuların eleştirilerinin hedefinde ise Hong Kong yönetiminin başındaki Leung Chun-ying yer alıyor. Halk, Pekin’in kuklası olarak gördüğü Hong Kong Bölgesel Yönetimi Başkanı’nın istifa etmesini istiyor.
Uluslararası medya Hong Kong’da olanları yakından takip etse de kamuoyunun odaklandığı tek soru mevcut: Çin halkının Tiananmen protestolarından sonra bu olaylara nasıl tepki verecek?
Komünist hükümet herhangi bir seçeneği reddetmeyeceğini söylüyor ancak olası girişimlerin de önünü kesmeye devam ediyor. Çin Dışişleri Bakanı Hua Chunying Hong Kong’un Çin’in özel idari bir bölgesi olduğunu vurgulayarak ‘Hong Kong’un sorunları tamamen Çin’in sorunlarıdır. Bu nedenle ilgili ülkeleri eylemlerinde ve ifadelerinde temkinli olmaya davet ediyoruz. İç politikamıza karışmamalarını, Hong Kong’daki ‘Merkezi İşgal Et’ gibi yasadışı faaliyetleri desteklememelerini ve yurt dışına yanlış ve olumsuz sinyaller göndermemelerini rica ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Pekin her ne kadar sesini yükselterek olayları bastırmaya çalışsa da ‘Şemsiye Devrimi’ Hong Kong’da uzun bir süre daha ses getireceğe benziyor.
***
Hong Kong’da protestolar ilk günkü heyecanını korumaya devam ediyor. Olayları değerlendirmek üzere Hong Kong Çin Üniversitesi Çin siyaseti Profesörü Willy Lam konuğumuz.
Nial O’Reilly, euronews:
“ Profesör, Çin, Hong Kong’u devraldığından bu yana böyle bir direnişle karşılaşmamıştı. Orada atmosfer nasıl? Hong Kong’da yaşayan vatandaşlar neler hissediyor? Özellikle şu an gelen haberlere göre protestocular Leung Chun-Ying istifa etmezse kamu binalarını işgal edeceklerini bildirmişler?”
Profesör Willy Lam:
“Protestocu öğrenciler ve hareketin organizatörleri halktan büyük destek alıyor. Bu inanılmaz bir şey, çünkü geleneksel olarak Hong Kong insanı sadece ekonomik konularla ilgilenir; politik olaylarla değil. Ancak şimdi öğrencilerin Hong Kong ve Pekin yönetimlerine meydan okumalarına destek veriyorlar. Hong Konglular, Pekin yönetimine geçtiklerinde vaat edildiği üzere yüksek seviyede bir özerklik talep ediyor.”
Nial O’Reilly, euronews:
“Bahsettiğimiz bu genç insanların çoğu 25 yıl önce Tiananmen Meydanı protestolarında henüz doğmamıştı. Kazanmak için bu kadar kararlı olmalarına neden olan şey nedir? Kazanabileceklerine olan güvenleri nereden geliyor?
Profesör Willy Lam:
“ Hong Kong elbette 25 seneden fazla zamandır Pekin’den farklı. Dünyanın gözü Hong Kong’un üzerinde, hepimiz Hong Kong polisinin sokaklarda nasıl davrandığını gördük. Bunun sebebi halkın öğrencilere olan kuvvetli desteği. Şimdi Pekin’in vereceği kararı oldukça gergin bir şekilde bekliyoruz. Bence Hong Kong yönetimi taviz vermeli, Hong Kong’da protestolar ancak böylelikle yatıştırılabilir.”
Nial O’Reilly, euronews: “Uzlaşmaya varabilecekler mi? Hong Kong’u normale döndürmek ve kendilerini bu durumdan kurtarabilmek adına yapılabilecekleri herhangi bir şey var mı?
Profesör Willy Lam:
“ Elbette Pekin, öğrencilerin baskısına yenik düşmüş görünmek istemeyecektir. Çin liderliği oldukça onurludur; bunu kaybetmek istemeyecektir. Ancak görünen o ki, bu sorunu çözmek adına ödeyecekleri en küçük bedel, Başkan Leung Chun-Ying’in istifa etmesine izin vermek. 2017’de yapılacak Hong Kong yönetimi seçimlerinde, seçim mekanizmalarına yönelik tavizler verilmeli.”
Nial O’Reilly, euronews:
“İngiltere Hong Kong’u teslim ederken, insan hakları ve demokrasiyle ilgili açık teminatlar verilmişti. Ancak çok kişi, Pekin yönetiminin uzun vadede bu sözleri tutmayacağını iddia ediyordu. Dolayısıyla gelinen nokta kaçınılmazdı diyebilir miyiz?”
Profesör Willy Lam:
“Evet, bu mühim hesaplaşma sanıyorum kaçınılmazdı çünkü bu sefer farklı. Hong Kong’un siyasi DNA’sı neredeyse bir gecede değişti. İnsanlar şimdi yalnızca polise değil aynı zamanda Leung yönetimine ve Pekin’e de meydan okuyorlar. Bu şartlarda Pekin yönetimi kısa bir zamanda büyük bir taviz vermediği takdirde protestoların güç kullanılmadan yatıştırılması mümkün görünmüyor.”
Nial O’Reilly, euronews: “Evet, neler olacağını göreceğiz. Hong Kong’dan Profesör Lam bizlerleydi, oradaki durumla ilgili analizleriniz için teşekkür ederiz.”