1 Ocak 2015 tarihinden itibaren Avrupa Para Birimi euroya geçecek olan Litvanya'da geri sayım başladı. Ancak bir çok bilinmezi yaşayan ve Rusya baskısında kalan ülkede sinirler gergin.
REKLAMBatı ile ilişkilerinin temelini sağlamlaştırmak isteyen Litvanya, yeni yıla Avrupa Birliği’nin ortak para birimi euro ile girecek.
Ülkede 18 ülkenin yer aldığı Euro Bölgesi ile ilgili tartışmalar devam ederken, nüfusun yarısının bu karara karşı çıktığı belirtiliyor.
Muhaliflerin en önemli dayanağı ise para birimi değişiminden kaynaklanabilecek enflasyon. Ancak konunun uzmanları hali hazırda Litvanya litasının euro ile bağlantısı nedeniyle değerinin dalgalı seyrettiğini, euroya geçiş ile daha istikrarlı bir para birimine kavuşacaklarını savunuyor.
56 ülkeye dondurulmuş gıda satan ve 7 bin 500 çalışanı bulunan Viciunai Group’un Tepe Yöneticisi Visvaldas Matijosaitis yaptığı değerlendirmede, “Euro bir şey değiştirmeyecek. Çünkü bugün Litvanya litası euro ile çok güçlü bir şekilde birbirine perçinlenmiş durumda. Bizim işlerimiz açısından bir şey değişmeyecek. Sadece farklı kağıtlarla uğraşacağız. Aynı zamanda sayılar da daha ufak olacak.” dedi.
Daha önce Kırım’ın ilhak edilmesi sonrası Rusya’yı terörist devlet olarak tanımlayan ve Ukrayna’ya askeri yardım gönderen Litvanya Başbakanı Algirdas Butkevicius, ülkesindeki iş çevrelerinin artık Rusya gibi riskli pazarlardan uzak durması gerektiğini belirterek, her zaman yüzde 15-20 karlarla iş yapılamayacağını söyledi. Butkevicius sözlerine “Bence bugün şirketlerin tepe yöneticilerinin düşünceleri değişiyor. Artık daha az riskli pazarlarda, Litvanya’daki euro gibi daha istikrarlı para birimleriyle, daha az karlı fakat daha uzun ve istikrarlı işler yapmalıyız şeklinde düşünüyorlar.” şeklinde devam etti.
Rusya’nın Klaningrad Oblastı ile komşu olan ülkede bölgedeki gelişmeler nedeniyle gerilim hakim. Rusya’nın Baltık Donanması’na ev sahipliği yapan Klaningrad’a daha önce en fazla iki saat gibi bir sürede geçen Litvanyalılar şimdi Rusya tarafındaki sınır kontrolleri nedeniyle uzun kuyruklarda iki günü bulan bekleme sürelerine katlanmak zorunda.
Kırım’daki gelişmelerden tedirginlik duyan Litvanya yönetimi ülke topraklarına daha fazla NATO askeri gönderilmesini talep etmiş, Rusya ise Aralık ayında 9 bin asker ve 55 gemi ile düzenlediği tatbikatla Klaningrad’da adeta gövde gösterisi yapmıştı.
1990 yılında Sovyetler Birliği’nden bağımsılığını ilan eden ilk ülke olan Litvanya, euroya geçen son Baltık ülkesi olacak.
AB üyesi ülke euroya nasıl geçiş yapıyor.
Euroya geçiş için siyasi iradenin yanında bir dizi ekonomik kriterin yerine getirilmesi gerekiyor. Başvuran ülkelerden, bütçe açığının yüzde 3’ü aşmaması, kamu borçlarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranının yüzde 60’ı geçmemesi ve enflasyonun AB’de en düşük orana sahip üç ülkenin ortalamasından 1,5 puandan fazla olmaması şartlarını karşılaması bekleniyor.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Litvanya’nın 2013 yılında bütçe açığının GSYH’ye oranı yüzde 2,6, kamu borcunun GSYH’ye oranı yüzde 39 ve enflasyonu da yüzde 1,2 oldu. Nüfusu 2,9 milyonu bulan Baltık ülkesinde kişi başına düşen milli gelir de yaklaşık 11 bin 700 euro olarak hesaplandı.