REKLAMKatoliklerin ruhani lideri Papa Francis, bir gazetecinin sorusu üzerine Charlie Hebdo baskınına değindi. Papa ‘şiddeti tasvip etmediklerini ancak ifade özgürlüğünün başkalarının inançlarına hakaret etme anlamına gelmediğini’ söyledi.
Papa ayrıca, “benim anneme küfreden kişi yüzüne bir yumruk bekleyebilir” ifadelerini kullandı. Bu açıklama ile Papa da “Ben Charlie değilim” (Je ne suis pas Charlie) diyenler arasındaki yerini aldı. Henüz Papa’nın açıklaması gelmeden Fransız Katoliklerin saldırıyı kınayan ifadelerinde “ama…” demeyi ihmal etmedikleri dikkat çekmişti.
Aslında mizah dergisi Charlie Hebdo’nun editoryal tercihlerini bilenler, Fransa’da “Je suis Charlie” sloganına soğuk bakan ciddi bir kitlenin bulunduğunu tahmin edebilir.
Zira, derginin tartışmalı mizah anlayışı ve provokatif çizgilerinin kızdırdığı tek kesim Müslümanlar değildi.
Paris saldırılarının ardından Charlie Hebdo, Müslümanların tepkisini çeken karikatürleri ile gündeme geldi. Tartışmalı Hz Muhammed karikatürleri saldırıya gerekçe olarak gösterildi.
Ancak bu süreçte derginin geçmişinde Fransız aşırı Sağcılar ve Katoliklerle yaşadığı gerilim gözardı edildi.
1990’dan beri Charlie Hebdo’ya karşı Fransa mahkemelerinde 48 dava görüldü.
Bu davaların suç duyurularından 12’sini aşırı Sağcılar, 8’ini gazeteciler, 8’ini Katolik dernekler, 6’sını ise Müslüman dernekler yaptı.
Ancak dergi bu davaların sadece 9’unda mahkum oldu. Davaların yakalaşık yüzde 75’i Charlie Hebdo’nun zaferiyle sonuçlandı.
Tıpkı 2006’da yayımlanan Hz Muhammed karikatürleri ile ilgili görülen davada olduğu gibi.
Davaya taraf olan Müslüman dernekler, karikatürlerdeki ırkçı ve pornografik çizgilere tepki gösterirken, mahkeme, Charlie Hebdo’nun ifade özgürlüğünü kullandığına hükmetti.
Dergi, bu dönemde Müslüman toplumla yaşadığı gerilimi fırsata çevirerek hem satışlarını, hem de popülaritesini artırdı.
Sert çizgisinden taviz vermeyeceği düşünülen Charlie Hebdo 2008’de antisemitizm suçlamasıyla karşılaşınca geri adım attı. Dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin oğlu Jean Sarkozy ile ilgili kaleme alınan bir yazı ifade özgürlüğü olarak görülmeyince, dergi söz konusu satırların sahibi ünlü karikatürist Maurice Sinet’yi (Siné) kovdu. Hakkını mahkemede arayan Siné 1981’den beri çalıştığı Charlie Hebdo’dan 90 bin Euro tazminat kazandı.
Yaklaşık 11 bin abonesi olan ve haftalık ortalama 50 bin adet basılan Charlie Hebdo ekonomik yönden zorlu bir süreçten geçiyordu. Fransız toplumunda birçok kesimin tepkisini çeken bu marjinal derginin yayın hayatının uzun sürmeyeceği tartışılıyordu. Ancak batacağı sanılan dergi kanlı 7 Ocak saldırısıyla birlikte uluslararası bir fenomene dönüştü. Sadece Fransa’da 3 milyon basılan derginin yeni sayısı birkaç saat içinde tükendi. Eski sayıları ise internette düzenlenen açık artırmalarda binlerce Euro’ya alıcı buluyor.
Dergi, saldırıda genel yayın yönetmeni ile birlikte önde gelen karikatüristlerini kaybetti. Ancak son sayısında Hz Muhammed karikatürünü kapağına taşıyarak tartışmalı yayın çizgisini sürdürdüreceğinin ilk işaretini verdi.
Charlie Hebdo’nun daha önce sıkça karşı karşıya geldiği Katoliklerle ilgili nasıl bir tavır takınacağını ise önümüzdeki sayılar gösterecek.