Real Economy bu hafta Atina'da... Orta ve uzun vadede Yunanistan'a ekonomisini düzelteceğini söyleyen yeni hükümet bu zorlu yolda ne yapacak?
Yunanistan ekonomik krizini 2009 yılında biriken borçlar tetikledi.
Kemer sıkma politikası ve vergi artışı üçlü koalisyonun yaşadığı ilk ekonomik krizdi. Avrupa Finansal İstikrar Fonu’nundan daha sonra 109 milyar Euro yardım geldi. Yunanistan borçların yarısının silinmesini istedi. Fakat bu çıkmaz ülkeyi yeni seçimlere götürdü.
Büyük tepkilerle birlikte Yunanistan 130 milyar Euroluk dördüncü yardım paketini kabul etti. Ancak vergiler yükseldi ve emekli maaşlarında kesinti yapıldı.
Bir sene içerisinde iki seçim yapıldı. Devam eden kemer sıkma politikası ile birlikte Yunanistan borçları ile uğraşmayı sürdürdü.
Ancak kemer sıkma politikasına karşı olan Syriza Partisi Avrupa seçimlerini kazandı. Cumhurbaşkanı’nı seçemeyen ülke, Ocak 2015’te erken seçime gitti.
Syriza Partisi bir kez daha kazandı.
Yunanistan’da işsizlik maaşı alan birçok aile bulunuyor. Aylık gelirleri ise sadece 200 Euro.
Dina Ginala, İşsiz Bayan: ‘Tezgahtarlık bile yapsanız artık uzun tecrübe ve yüksek lisans şartı arıyorlar.’
Serafim Tselepis, İşçi: ‘İki senedir iş arıyorum ancak bulamadım. Altı aydır yemek dağıtıcılığı yapıyorum Haftada 3-4 kere günlük dört saat çalışıyorum. Aldığım ücret ise saat başına üç Euro….’
Yunanistan’daki en büyük sorun, yeni reformların üretim ve rekabeti kağıt üzerinde bırakması. Ancak Hollanda’dan yeni gelen ve ülkenin en iyi şaraplarını ürettiğini söyleyen Nikos, Yunanların bu durumu değiştireceklerine inanıyor.
Nikos Kavounis, Şirket Sahibi: ‘Yunanistan’ın artık bahane üretmemesi ve insanların da bir şeyleri başarabilmek için birlikte çalışması gerekiyor.
Yeni Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Giorgos Stathakis, gemi taşımacılığı, ulaşım ve turizmden sorumlu. Ona, çalışmalarının ilk 100 gününde kalkınmak için ne yapacağını ve bunu nasıl başaracağını soruyoruz.
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Öncelikle ilk 100 günde, altyapı çalışmalarını devam ettirecek olan kalkınma kurumları kuracağız. Daha sonra borç altında ezilen orta ve küçük işletmelerin ekonomik büyümeyi devam ettirebilmesi için ayakta kalmasına yardım edeceğiz.’
‘Ülke yönetimi ve borç verenler konusunda iki önemli reform daha bulunuyor. Şu anda Yunanistan’da ekonomik büyüme için gerekli her şeyi yapmaya çalışıyoruz.’
Maithreyi, Euronews: ‘Bu, tam da cevabını aradığımız şey. Peki bunu nasıl başarmayı düşünüyorsunuz?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Biz maaşları genel olarak artırmaya söz vermedik ancak en düşük maaş konusu çok önemli. Bu özel sektörle alakalı ve ek vergi maliyeti yok. Minimum maaşların sadece yüzde sekizini özel sektör ödüyor.’
Maithreyi, Euronews: ‘Bu riskli değil mi, özel sektör dışlanıyor mu?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Biz Yunanistan Endüstri Birliği ve iş dünyası ile bu konuda bir anlaşmaya vardık. Ülkenin bazı bölgelerinde durum biraz farklı olduğu için buralarda kamu çalışmaları ve devlet desteği oldu. Gemi taşımacılığı ve turizm sektöründe daha az bürokrasi olması için bazı düzenlemeler yapılmalı. Yunanistan’da yeni yatırımlar için bir teşvik yasası yok ancak bu yasayı çıkaracağız. Ayrıca küçük ve orta ölçekli endüstri ile yabancı yatırımcılar için işleri daha kolaylaştırmak amacıyla kamusal reformlar düzenliyoruz.’
Maithreyi, Euronews: ‘Kredi verenler sizce bunu dikkate alır mı?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Zaman bizim lehimize işliyor çünkü vatandaşlar Syriza’nın Yunanistan’ı değiştireceğine inanıyor.’
Ocak ayındaki seçimlerden beri Yunanistan hareket halinde. Seçim yarışını kazanan Yunanistan’ın yeni hükümeti en büyük kredi aldığı merciler Avrupa Merkez Bankası, Avrupa Komisyonu ve IMF’ye karşı bu borç yükünü yeniden yapılandırıyor. Syriza Partisi, kendilerini birlikten soyutlamayacaklarını ancak ekonomik büyüme için bir fırsat istediklerini belirtiyor.
Herkes borçların yeniden yapılandırılmasını konuşuyor. Ancak kimse Yunanistan'ın uzun vadedeki büyüme planındaki riskleri görmüyor.
Giovanni Magi, Euronews: ‘Avrupa’daki bazı kanunların değişmesi konusunda Yunan hükümeti akademik camia ile görüşmelerde bulundu. Bu toplantılar reform paketi ile büyüme arasındaki denge unsuruna yoğunlaşıyor.’
Avrupa ve ülke çapında ekonomik büyüme konusunda uzman olan Prof. Dr. Plutarchos Sakellaris’e, Yunanistan’ın neye ihtiyacı olduğunu sorduk:
Prof. Dr. Plutarchos Sakellaris, Atina Üniversitesi İktisat ve İşletme Bölümü:
‘Yunan ekonomisindeki üretim kapasitesini geliştirecek, kamu sektöründe reform yapacak, ülkeye gelir getiren özel sektörü de bürokrasinin yükü altında ezmeden yatırıma yönlendirecek ve ülkeyi daha iyi ve istikrarlı bir konuma getirecek bir siyaset izlenmeli.’
Giovanni Magi, Euronews: ‘Yunanistan ve diğer Avrupa ülkeleri ekonomik büyüme açısından aynı vizyona mı sahip?’
Prof. Dr. Plutarchos Sakellaris, Atina Üniversitesi İktisat ve İşletme Bölümü: ‘Her iki kesim de büyümeyi amaçlıyor. Ancak vergi kesintileri ve vergi düzenlemeleri dereceleri konusunda ortada bir anlaşmazlık var.’
Maithreyi, Euronews: ‘Şimdi Avrupa Merkez Bankası hakkında konuşalım. Büyüme talebi artırır. Büyümeyi sağlayamazsanız talebi nasıl artırmayı düşünüyorsunuz?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Bu konu üzerinde çok düşündük. Büyüme Yunanistan’da uygulanabilir. Haziran’a kadar Avrupalı ortaklarımızla bir anlaşma yapacağız ve 1 Temmuz’an itibaren de ülke ekonomisinin büyümesi konusunda çok ümitliyiz.’
Maithreyi, Euronews: ‘Yabancı yatırımcıların kendilerini daha güvenli hissetmeleri için ne yapacaksınız?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Su işleri ve altyapı konusunda yapılan özelleştirmeler artık devam etmeyecek. IMF’nin dediğine göre bizim güçlü olduğumuz nokta özelleştirme ile 50 milyar Euro fon sağlamamız. Bunu 14 milyara ve dört yıl içerisinde de 3 milyar Euro’ya indireceğiz. Önceki hükümetin aldığı kararları devam ettireceğiz. Yabancı sermaye olmadan ekonomide büyüme sağlanamaz. Biz daha yeni başlayan bu özelleştirme işini durdurmak istiyoruz.’
Maithreyi, Euronews: ‘Siz iş dünyası ile dost bir hükümet misiniz?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Avrupa ve Euro yanlısı temel planımıza sadık kalacağız. Aynı zamanda Çin gibi büyük ekonomisi olan ülkelerle ilişkilere de açık olacağız.’
Maithreyi, Euronews: ‘Peki ya Rusya?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘Tansiyonun düşmesini bekleyeceğiz. Rusya her zaman bizim iyi bir iş ortağımız olmuştur.’
Maithreyi, Euronews: ‘Uzun bir süre görev yapacağınıza inanıyor musunuz?’
Giorgos Stathakis, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı: ‘İnsanlar Yunanistan’da bir değişiklik görmek istiyor. Fakirlik sınırında yaşayan ailelerin üçte birinin refah seviyesini yükseltip ülkeye katkı sağlar hale getirmek niyetindeyiz ve umarım bu konuda başarılı oluruz.’
Maithreyi, Euronews: ‘Sayın bakan biz de öyle umuyoruz, zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.’