İran'a yaptırımlar kalkıyor, Obama Dolar'ın artmasından endişeli

İran'a yaptırımlar kalkıyor, Obama Dolar'ın artmasından endişeli
By Kerem Congar
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Business Middle East bu hafta İran'ın ekonomik durumunu ve Business Snapshot programı da yükselen Dolar kurundan endişelerini dile getiren Başkan Barack Obama'nın demeçlerini konu alıyor.

REKLAM

Batılı Devletler’in İran ile anlaşması Tahran’da mutlulukla karşılandı. Zira ülke ekonomisi yıllardır uygulanan yaptırımlardan dolayı büyük yara almıştı. Bugün İran tarihinde, yaptırımların kalması konusunda yeni bir sayfa açılıyor. Bu durum yer altı kaynakları bakımından zengin olan bu ülkenin ve bölgenin ekonomisini yeniden ayağa kaldıracak. Aynı zamanda petrol konusundaki endişeler de giderek artıyor.

Lozan’da nükleer enerji konusunda yaptığımız analize göz atalım.

Batılı Devletler’in uzun yıllar boyunca İran’a yaptığı ekonomik yaptırımlardan birçok sektör olumsuz etkilenmişti. Özellikle petrol ve bankacılık, en çok etkilenen sektörler arasında…

İran uluslararası bankacılık alanından ayrıydı. İran Riyali Amerikan Doları karşısında yaklaşık yüzde 60 oranında düşmüştü. AB ayrıca Merkez Bankası’na ait İran varlıklarına ve her türlü altın ile değerli metal ticaretine yasak getirdi. İran hükümeti gelirinin yüzde 60’ının geldiği petrol sektörü de ihracatta sert bir düşüş yaşadı. Ayrıca İran limanlarındaki tankerlerde hala 30 milyon varilden fazla ham petrol, dış pazarlara gönderilmek üzere verilecek olan yeşil ışığı bekliyor.

Geçtiğimiz perşembe P5+1 ülkeleri tarafından açıklanan tarihi anlaşmayla bu yaptırımlar kaldırıldı. Bu anlaşma İran’ın nükleer güç durumuna akılcı ve etkin bir çözüm getiriyor. Söz konusu anlaşmanın son şeklini 30 Haziran’da alması bekliyor. Medya, İran ve Batılı büyük ülkelerle olan bu anlaşmaların aşamalı olarak kaldırılacağı ve bu sene sonuna kadar da etkilerinin hissedilmeyeceğini belirtiyor.

Anlaşma sağlandı ve yaptırımlar her an kalkabilir. Ancak asıl soru bu gelişmelerin petrol fiyatlarını ileride nasıl etkileyeceği…

Daleen Hassan ,Euronews: Konuya açıklık getirmek için her zaman olduğu gibi Abu Dabi ADS Menkul Değerler’den Nurettin El Hammuri’ye bağlanıyoruz.

Merhaba Nurettin,

Lozan’daki görüşmeden hemen sonra OPEC yetkilileri petrol fiyatlarının kısa vadede etkilenmeyeceğini açıkladı. Bu durumu nasıl yorumluyorsunuz ve bu görüşmenin uzun vadedeki etkileri sizce ne yönde olabilir?

Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: ‘‘Elbette alınan bu kararlar üretim miktarını bir anda etkilemedi. Herkes OPEC kararlarını beklerken İran en azından 30 Haziran’a kadar üretimini artırmayacaktır. Anlaşma kesin olarak imzalandığı zaman İran’ın rakamlarına bakacak olursak üretim günlük bir milyon varilden fazla olacaktır. Eğer OPEC üretimi sabitleme kararı alırsa, petrol fiyatları baskı altına girecektir.

Euronews: “İran’a uygulanan yaptırımlar kaldırılırsa, kur fiyatlarında bir değişme yaşanır mı?’‘

Nurettin El Hammuri: “Bu anlaşma elbette yerel değil uluslararası açıdan da Amerikan Doları’nın yararına olacak ve bu durum Birleşik Devletler bölgesinde savaşa girme durumuyla kıyaslandığında başarı olarak görülecektir. Her ülke İran ile ticaret yapmak ister ve bu bankacılık ve petrol piyasasında da hem İran hem de diğer ülkeler açısından yeni yatırım fırsatlarını doğuracak. Bu durum da bölgedeki ticareti artıracağı için İran Riyali ve bölgedeki para birimlerinin kurları artacaktır.

Euronews: ‘‘İran Riyali sizce durumdan nasıl etkilenir?’‘

Nurettin El Hammuri:‘‘İran Riyali 2011’de başlayan yaptırımlar sebebiyle değerini yüzde 80 kaybettikten sonra bu anlaşmayla birlikte özellikle de bankacılık açılımından sonra önümüzdeki birkaç sene içerisinde değer kazanacak. İran ile yapılacak anlaşmaların çoğu Amerikan Doları ve Riyal üzerinden yapılacak.

Euronews: “Dolar hakkında konuşamaya devam edeceğiz. Şimdi Business Snapshot bölümüne geçiyoruz.’‘
‘‘Başkan Barack Obama, Dolar’ın artmasının Amerika’nın ihracat oranını olumsuz etkilemesinden korkuyor. Obama ayrıca Cumhuriyerçilerin zengin kesimin yararına olan vergi kesintisini de eleştirdi.

Obama Dolar hakkında ne demiş bir göz atalım, sonra yeniden birlikte olacağız.

ABD Başkanı Barack Obama: ‘‘Avrupa’daki ve Asya ülkelerindeki ekonomiler zayıf. Dolar güç kazanıyor çünkü birçok insan parasını bu ülkeye getiriyor. İş adamları Amerika’nın güvenli bir liman olduğunu düşünüyor ve yatırımlarını artırıyor. Bu sebeple ihrac mallarımız daha pahalı hale geliyor. Bir şeyler yapmalı ve büyümenin bu hızda devam etmesine güvenmemeliyiz. Ayrıca genç nesillere de gelecekte iş fırsatları sağlamalıyız.’‘

Euronews: “Evet Nurettin, Obama ilk defa yükselen Doların Amerikan ekonomisini etkileyeceğini açıkladı. İletmek istediği mesaj tam olarak neydi?’‘

REKLAM

Nurettin El Hammuri: ‘‘Başkan Obama’nın Doların yükselmesine ilişkin açıklama yapmasının sebebi düşen ihracatla Amerikan ekonomisinin yavaşlamaya başlaması. Özellikle de hayal kırıklına neden olan ve tahminlerin çok altında çıkan Amerikan İş Raporu açıklandıktan sonra… Bu açıklama, kısaca Doların artmaya devam edeceği, Amerikan ekonomisi ve piyasaları da yavaşlatacağı anlamına geliyor. Bu açıklamayı Başkan Obama, Amerikan Doları’nın artmasına bir son vermek istiyor şeklinde de yorumlayabiliriz. Çünkü bu açıklamadan sonra Euro karşısında 2 puan değer kazandı.’‘

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

2015'te dünya ekonomisi zor bir dönem geçirdi

Amerikan Merkez Bankası faiz artırımına gidecek mi?

OPEC Zirvesi petrol fiyatlarına etki edecek mi?