Onlar uzun yıllar boyunca bahar aylarını Rusya’nın ulaşımı zor çamurlu topraklarında geçirdi. Turistik veya spor amaçlı değil. Bu insanların tek
REKLAMOnlar uzun yıllar boyunca bahar aylarını Rusya’nın ulaşımı zor çamurlu topraklarında geçirdi. Turistik veya spor amaçlı değil. Bu insanların tek amacı İkinci Dünya Savaşı’nda can veren askerlerden kalıntılar bulmak…
“Önce gaz maskesini gördüm. Maskenin arkasında ezilmiş bir kafatası vardı. Burada da köprücük kemiği ve parmak kemiklerini görebilirsiniz.” İkinci Dünya Savaşı’nda yaşamını yitiren 4,5 milyon askerin cesedi bu topraklarda bulunuyor. 70 yıl aradan sonra bir çoğunun cesedine ulaşılabilmiş değil.
“Avrupa’yı Hitler’den “arındıran” askerlerin kalıntıları hala Moskova ve Berlin arasındaki topraklarda. “Obélisque” isimli araştırma ekipleri Moskova’nın batısından 300 kilometre ötede Smolensk bölgesinde, kazı çalışmalarını sürdürüyor.
“Burada en az iki kişi var. Dört bacak bulduk. Ve şimdilik sadece bir tane madalyon ve bir not mevcut. Farklı bir not ama deşifre etme şansımız çok yüksek.” Ormanda çeşitli künyeler, kask, silah ve el bombaları bulundu. Bu materyaller daha sonra sergilenmek üzere Moskova’daki bir okula taşındı.
Künyeler, küçük bir kağıt parçasında okunabilir yazılar.. Araştırma ekiplerinin görevi bu materyallerin sahiplerini tespit ederek, ölen askerlere ait kalıntıları bulmak ve ailelerine teslim etmek.
“Obelisk” araştırma ekibi başkanı Mikhail Polyakov :
“Bu Andrey Ilshaev’in fotoğrafı. Künyesini bulduk. Moskova’nın Mytishchi bölgesinin Tarasovskaya köyünden geldiği yazıyordu. Bu bilgiler doğrultusunda o köye kadar gittim ve künyede ismi geçen mahalleyi ve ev numarasını buldum… Bahçenin kapısını açtım ve yaşlı bir kadınla karşılaştım. Evden çıkıyordu, ona şöyle dedim: “ Burada Andrey Ilshaev adında biri yaşadı mı?” Derin derin gözlerime baktı ve “Evet benim kocamdı.Şubat 1942’de savaşa gitti ve o günden bu yana bir daha haber alamadık” dedi.
Ancak künye ve askere ait imzalı eşyalar bulmak artık neredeyse imkansız. Şu ana kadar “Obélisque” ekibi tarafından bulunan 2 bin askerden sadece 74’ünün kimliği tespit edilebilmiş durumda.
“Obelisk” araştırma ekibi başkanı Mikhail Polyakov :
“Çoğu zaman kil ve asitli topraklarda savaşılıyordu. Bu yüzden kalıntıların bir çoğu çözülmüş durumda. Burada bir vücut kalıntıları olduğunu görebiliyoruz. Ama kaldırmaya çalıştığımız zaman elimizde kül ufak oluyor. Toprak asitliyse bazı organik malzemeleri geri almak neredeyse imkansız. Kimyasal reaksiyon oluştu ve sadece geriye kalsiyumdan iskelet parçaları kaldı.”
Kimliği belirlenemeyen askerlerin bulunan ceset kalıntıları Ortodoks geleneklerine göre yapılan törenlerle küçük bir mezarlığa veya ormana gömülüyor.
Arama çalışmalarına katılanların bir çoğuysa gönüllü. Neredeyse hepsinin farklı bir hikayesi mevcut. Bir çoğu dedelerinin savaşta öldürüldüğünü veya savaşa gittikten sonra bir daha geri dönmediğini belirtiyor.
12 ve 14 yaşlarında olan Nikita ve Mariana, araştırma ekiplerinin savaştan kalıntıları bir araya getirdikleri okul müzesinin öğrencilerinden. Mariana sadece keşif seferine katılacak. Nikita ise daha önce iki kez katıldı ve İkinci Dünya Savaşı’ndan kalma araba ve tank arama alışmalarına da şahit oldu:
“Ben sadece o insanların ülkemiz için öldüğünü bilinmesini istiyorum. Onlar unutulmamalı.”
“Dedem savaş tankında öldürüldü ve aradan uzun yıllar sonra arama ekipleri tarafından bulundu. Onun kalıntılarının bulunması ve şimdi mezarda gömülü olduğunu bilmek beni rahatlatıyor.”
Bir Rus deyimine göre ‘Savaşan askerlerin hepsi gömülmeden savaş bitmiş sayılmıyor’ Dolayısıyla bir çok insana göre 70 yıl aradan sonra Rusya’da henüz savaş bitmiş değil. Bu nedenle her baharda yüzlerce arama ekibi yağmur çamur demeden ölülüleri bulup gömmek ve savaşı artık bitirmek için ormanlarda çalışmalarını devam ettiriyor.”