“Çölün Gelini” olarak bilinen antik Palmira, Suriye’nin başkenti Şam‘ın kuzeyinde yer alıyor. Antik kalıntılarla dolu olan kent, Roma döneminde İran
REKLAM“Çölün Gelini” olarak bilinen antik Palmira, Suriye’nin başkenti Şam’ın kuzeyinde yer alıyor. Antik kalıntılarla dolu olan kent, Roma döneminde İran, Hindistan ve Çin’i birbirine bağlıyordu. Tarihi kent şimdi ise IŞİD tehdidi ile yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
Kadim uygarlıkların kavşak noktasında önemli bir durak kenti olan Palmira’da bulunan tapınaklardaki eklektik mimari tarihi açıdan büyük önem taşıyor.
Suriye Antik Eserler Sorumlu Müdürü Mamun Abdülkerim, IŞİD’in kente girmesinin felaketle sonuçlanacağını söylüyor. Abdülkerim, “Eğer antik kent düşerse uluslararası bir facia yaşanır. Nemrut ve Musul’da görülen barbarlığın ve vahşetin tekrarı ortaya çıkar” dedi.
UNESCO Genel Direktörü İrina Bokova ise “Palmira’yı korumak zorundayız” diyor. Perşembe günü bir açıklama yapan Bokova, “Yağmalara uğrayan ve birinci yüzyıldan kalma kent Suriye ve dünya için eşi bulunamaz eserler barındırıyor. Palmira’nın yıkımının engellenmesi ve korunması için bütün taraflara çağrı yapıyorum” dedi.
Birinci yüzyılda Roma yönetimi altında kervanların geçiş noktası üzerinde bulunan Palmira kenti giderek önem kazandı. Ticaretle zenginleşen kentteki Roma yönetimi üçüncü yüzyılda son buldu. Roma İmparatoru Aurelian’a karşı savaşan kentin kraliçesi Zenobia iyi biliniyor. Fakat kentin Sasanilere karşı mücadele verdiği az bilinen tarihi bir gerçek. Üçüncü yüzyıl ortasında Sasaniler Roma İmparatoru Valerian’ı esir alıp ilerlediklerinde Palmira engeline takıldılar. Kent önünde bozguna uğrayan Sasaniler bölgeden çekilmek zorunda kaldı.
Bu başarının ardından Roma İmparatorluğu devamlı azalan Ortadoğu’daki etkisi için onlarca yıl Palmira’nın artan gücüne güvendi. Palmira, hiçbir Roma kentine benzemeyen bir Ortadoğu başarı hikayesiydi. Kültürel ve sanatsal açıdan eşi benzeri bulunmuyordu. Birçok kentin yönetiminde elitler etkiliydi. Palmira’nın yönetimi ise tüccarların elindeydi. Kent yönetimi bölgeden geçen kervanların ve tüccarların korunmasında uzmanlaşmıştı.
Mısır ve Hindistan arasında uzanan geniş coğrafyada ticaret yaparak zenginleşen halk, kenti devasa yapılarla donattı. Bu yapılardan bugüne kadar ayakta kalmayı başarmış bazı kalıntılar bulunmaktadır. Bunların başlıcaları Çan Tapınağı, tiyatro ve sütunlarla donanmış yol olarak sayılabilir.
Palmira fotoğrafları. Kaynak UNESCO
VIDEO: Kaynak UNESCO