REKLAMTürkiye’nin önde gelen anket şirketlerinden A&G’nin sahibi Adil Gür 7 Haziran’da yapılacak genel seçimlerle ilgili düşüncelerini euronews’e değerlendirdi.
Bora Bayraktar, euronews: “Kamuoyu şirketinizin yaptığı araştırmalara göre Türkiye’de genel seçim öncesinde nasıl bir tablo var?”
Adil Gür: “Türkiye’nin üç, beş aydır merak ettiği iki soru var; HDP barajı geçecek mi, Türkiye’de tek başına bir iktidar mı çıkacak yoksa Türkiye yeniden 1990’lı yıllardaki gibi koalisyonlu dönemlere mi dönecek diye. Seçimlerden üç, dört ay önce zaman zaman hem yaptığımız araştırmalarda hem kamuoyuyla medya aracılığıyla yaptığımız mülakatlarda hep şunu söyledik; bu seçim ilk defa yüzde 0,5’in, yüzde 1’in bu kadar önemli olduğu bir seçim olacak. İzleyicilere net olarak şunu söylemek mümkün; bu tabloya bakarak kesinlikle bir iktidar çıkar, kesinlikle bir koalisyon çıkar demek mümkün değil. Öyle zannediyorum ki Pazar günü, seçim akşamı son sandıklar sayılana kadar son vekilliği bir ilde kimin kazandığını görene kadar biz de bunu merak etmeye devam edeceğiz.”
euronews: “Genelde son seçimlere baktığımızda Türk seçmen oy verirken kimliğe göre tercihini yapıyordu, kimlik politikası öne çıkıyordu. Bu seçimlerde geçmişe göre farklı rakamlar söylüyorsunuz. Ne öne çıkıyor? Seçmen bu kez hangi önceliklerle sandığa gidiyor.”
Adil Gür: “Tabii birçok neden var. HDP’ye oy veren seçmenlerin büyük bir bölümü ideolojik nedenlerle oy veriyor. Etnik kimliğini temsil ettiği için, ideolojisine uygun olduğu için, kendilerine yakın hissediyorlar diye oy veriyor. Milliyetçi Hareket Partisi’ne oy verenlerin önemli bir bölümü milliyetçi reflekslere oy veriyor. HDP bir taraftan Kürt milliyetçisi parti olarak yükselirken, karşısında Türk milliyetçisi parti de doğal olarak yükseliyor. Bu sosyolojik bir vaka. Dünyanın her tarafında böyle. Cumhuriyet Halk Partisi’ne oy veren seçmenin de yine önemli bir bölümü ideolojik nedenlerle oy veriyor. Hepsinden daha önemlisi AK Parti karşıtlığıyla hareket ediyor. Ama iktidara oy verenlerin küçük bir bölümü ideolojik nedenle oy veriyor. İktidara oy verenlerin büyük bir bölümü “Ben gündelik yaşamımdan memnun olduğum için, hizmetlerden memnun olduğum için oy veriyorum ve oy vermeye devam ediyorum” diyor. Yani toparlayacak olursak seçmen tek bir gerekçeyle oy vermiyor. Ekonomik nedenlerle oy verenler var, ideolojik nedenlerle oy verenler var. Ama Türkiye’de seçimin kaderini ve sonucunu belirleyen, iktidarı belirleyen veya iktidardan eden ana nedenin ekonomi olduğunu görüyoruz. Gündelik yaşamdan duyulan memnuniyet, ay sonunda kiramı nasıl ödeyeceğim, çocuğumun okul parasını nasıl ödeyeceğim, kredi kartımı nasıl ödeyeceğim veya ben yaşlandığımda bana kim bakacak endişelerine insanlar cevap arıyor.”
euronews: “Bu tabloya baktığınız zaman istikrarlı bir parlamento olur mu, erken bir genel seçime gider mi Türkiye?”
Adil Gür: “Şimdi Türkiye son yıllarda inanılmaz kamplaştı, kutuplaştı. Siyasi partiler ve liderleri birbirine sokak kavgasında bile ağza alınmayacak ağır sözler söylüyor ve inanılmaz bir kutuplaşma var. Birincisi bu kutuplaşma ortamında siyasetçilerin bir araya gelme ihtimali çok zor. İkincisi şayet kıl payı bir iktidar olursa Türkiye gibi bir taraftan Kürt sorunu, bir taraftan ekonomik sorunları, pek çok problemi olan, çevresinde Suriye gibi Ortadoğu’daki gelişmelerle ilgili sorunları olan bir ülkede az bir farkla iktidarda uzun süre kalmak çok zor. O nedenle uzun süredir kamuoyunu gözlemleyen, siyaseti takip eden birisi olarak görüşüm şu yönde; tek başına iktidar da çıksa, Türkiye’de bir koalisyon ihtimali de belirse Türkiye çok kısa bir süre içerisinde yeniden bir sandığa, erken seçime gidecek gibi görünüyor.”