Bu Haziran ayı, diğer aylara göre 1 saniye daha uzun olacak. 30 Haziran‘ı 1 Temmuz’a bağlayan gece, zaman tam 23:59:59’u gösterirken saatler 1 saniye
REKLAMBu Haziran ayı, diğer aylara göre 1 saniye daha uzun olacak. 30 Haziran’ı 1 Temmuz’a bağlayan gece, zaman tam 23:59:59’u gösterirken saatler 1 saniye geri alınacak.
**Bu durumun sebebi ne?**Uzmanların ‘artık saniye’ adını verdiği bu durumun nedeni,Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşünün yavaşlaması. Bu yavaşlamanın nedeni olarak ise Dünya ile Ay arasındaki çekimle oluşan gelgitin etkileri gösteriliyor.
Nasıl hayata geçirilecek?‘Artık saniye’ uygulamasına karar veren kurum, dünyadaki tüm saatlerin referans aldığı Paris merkezli Uluslararası Dünya Rotasyon ve Referans Sistemi (IERS). Bu merkezin yetkilileri, 30 Haziran’da Greenwich Ortalama Zamanı’na göre (GMT) saatler 23:59:59’u gösterdikten sonra 00:00:00’dan önce 23:59:60’ı göstereceğini, bu şekilde de dünya saatine bir saniye eklenerek, saatlerin Dünya’nın dönüş hızına eşitleneceğini açıkladı.
1972’de başlatılan bu uygulamayla şimdiye kadar dünya saatine 25 saniye eklendi.
**‘Dijital Kıyamet’ mi kopacak?**Ancak bu ‘artık saniye’ uygulaması birçok sorunu da beraberinde getiriyor. Uzmanlar en son 2012’de yapılan bu uygulamayla birçok sorunlar yaşandığını belirterek, yeni bir ‘dijital kıyamet’ yaşanmasından korktuklarını belirtiyor.
‘Artık saniye’yi algılayamayan veya bir arıza olarak gören bilgisayar sistemlerinin çökebileceği bildiriliyor.
ABD Denizcilik Gözlemevi’nden Nick Stamatakos, yaşanabilecek aksaklıkların günlük hayatın birçok noktasında etkili olabileceğini söylüyor. Etkinin hissedileceği yerlerden birisi konum belirleyici ve yol gösterici navigasyon (GPS) cihazları olacak. Cihazın bağlandığı uydunun çok kesin olarak hangi zamanda nerede olduğunuzu belirleyerek yol gösterdiğini açıklayan Stamatakos, bu saniyelik şaşmayla konum ve hız bulunmasında sorun yaşanabileceğini açıkladı.
Stamatakos’un açıklamasının tamamını buradan İngilizce olarak okuyabilirsiniz.
Bilgisayar sistemlerinin yoğun ve dakik olarak kullanıldığı alanların başında gelen borsaların da bu etkiden nasibini alması bekleniyor. Borsada kağıt alım satımı yapanların kullandığı bilgisayarların hızı ve bu işlemlerdeki saniyelik farkın bile yaratacağı kayıp veya kazançlar düşünüldüğünde bu durum kaygı yaratıyor.
Bunu önlemek için ABD’deki piyasaların bir saniyeliğine durdurulması gündemde. Ancak artık tüm finans sektörünün küreselleştiği göz önüne alındığında, sadece ABD borsalarında işlemleri durdurmanın pratikte nasıl işe yarayacağı da merak konusu.
**‘Artık saniye’ eklensin mi eklenmesin mi?**Kimi uzmanlar bu uygulamadan tamamen vazgeçilmesini, saatin Dünya’nın dönüşüyle senkronize ilerlemesine gerek olmadığını savunuyor.
Teknoloji devi Google ise tartışmalara gerek olmadığını çünkü buna kendilerince bir çözüm bulduklarını açıkladı. Şirket, ‘artık saniye’yi bir anda eklemek yerine milisaniyeler olarak yıl içine yaydıklarını kaydetti.
**Peki Dünya’yı hızlandıramaz mıyız?: Herkesin ölmesi sorun değilse neden olmasın?**Bu soruya yaratıcı(!) olduğu kadar radikal de olan çözüm önerileri getirenler ve duruma mizahi açıdan yaklaşanlar da var. Dünyanın dönme hızının yavaşlamasını durdurmanın yollarını arayan ‘XCKD’ adlı bilim-eğlence sitesi bunun için üç yol olduğunu belirtiyor.
Bu yollardan ilki, ekvatora roket yerleştirip dünyanın dönüş yönü doğrultusunda ateşlemek. Ancak bu yöntemle roketin yaratacağı hava akımının atmosferde çok büyük oranda ters yönde bir kuvvet yaratacağı belirtiliyor. Bu durumda bu seçenek devre dışı kalıyor.
İkinci seçenek ise Dünya’nın ekseninde sapma oluşturacak kadar büyük bir deprem yaratmak. Bunun da neden olacağı yıkım ve Dünya’nın hızına yapacağı önemsiz fark göz önüne alındığında, pek de uygulanabilir bir çözüm gibi gözükmüyor.
Site, geriye tek bir seçeneğin kaldığını belirtiyor: Dünya’yı göktaşlarıyla vurmak. Bir uzay mekiğini yakınlardaki bir kuyruklu yıldıza gönderebileceğimizi belirten site, bu geminin yıldızda oluşturacağı çekim alanıyla Dünya’ya yönlendirilebileceğini belirtiyor. Bu şekilde Dünya’ya yönlendirilecek milyonlarca kuyruklu yıldızın (veya göktaşının) doğru açıyla Dünya’ya vurması haline bunun dönüş hızını arttırabileceği kaydediliyor. Yalnız bu yöntemde de şöyle ‘küçük’ (!) bir sorun var ki, bu çapta etki yaratacak bir göktaşının Dünya’da canlı insan bırakması pek de olası değil.
Görünen o ki ‘dijital kıyamet’ yaşanmasın diye öne sürülen bu seçenekler, gerçekten Dünya’nın sonunu getirecek bir ‘kıyamete’ neden olabilecek düzeyde.
Sonuç olarak site de bu duruma çözüm olarak ‘en iyi mi siz artık saniyeler için endişelenmeyi bırakın’ diyor.
REKLAMBu makalenin tamamını, ‘çözüm önerilerinin’ çizimleriyle birlikte İngilizce olarak buradan okuyabilirsiniz.
Photo: cc Flickr @mararie