Yunanistan referandumunda halka ne sorulacak?

Yunanistan referandumunda halka ne sorulacak?
By Tuba Altunkaya
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

‘Borçlarını ödeyebilecek mi?’, ‘Ödeyemezse ne olacak?’ gibi sorularla gündeme oturan Yunanistan 5 Temmuz’da referanduma gidiyor. Halk iki şıktan

REKLAM

‘Borçlarını ödeyebilecek mi?’, ‘Ödeyemezse ne olacak?’ gibi sorularla gündeme oturan Yunanistan 5 Temmuz’da referanduma gidiyor.

Halk iki şıktan birini seçecek. Ya evet ya da hayır.

Fakat dışarıdan takip edenler için bile anlaşılması hayli zor olan referandum sürecini ve olası sonuçlarını Yunanlar ne kadar biliyor ve anlıyor?

Çipras Avrupa'ya sert mesajlar gönderdi http://t.co/szZzXIwLBFpic.twitter.com/KQwPsWzemr

— euronews Türkçe (@euronews_tr) June 28, 2015

Halk oylamasını kim istedi?

Referandumun fikir babası Başbakan Aleksis Çipras. Son seçimlerde, beş yıldır ekonomik krizden bunalanlar kemer sıkma karşıtı söylemlerle siyasi arenaya atılan Syriza’ya yetkiyi verdi.

Bayrağı devralan Çipras ve ekibi, Avrupalı kurumlara boyun eğmeyeceklerini sergilediler. Ancak hesaba katmadıkları bir şey vardı. Muhatapları olan Avrupalı kurumlar ve IMF de onlar kadar çetin ceviz çıktı.

Brüksel’de gece gündüz süren sıkı pazarlıklar sonuç getirmedi. Alacaklı kredi istiyorsan kemerleri biraz daha sıkacaksın dedi. Borçluysa kısacak musluk kalmadı, daha önce denediniz işe yaramadı diye direndi.

Karşılıklı ağır ithamlarla dolu müzakere sürecinde ipler kopunca Çipras deyim yerindeyse topu halka attı.

Benim hükümetim sizin teklifinizi kabul etmiyor, Yunanlar istiyorsa bu onların demokratik hakkıdır diyerek referandum kararı aldı.

Referandum sorusu

Referandum pusulasının tasarımı ve sorulan soru borç krizinden çok daha fazla kafa karıştırdı. Biz basının kısaca ‘kredi karşılığında uygulanması istenilen reformlar’ olarak özet geçtiği soru aslında duyulduğu kadar basit değil.

Soru şöyle:

“25.06.2015 tarihli Eurogrup toplantısında, Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu tarafından iki belge halinde sunulan ortak teklif kabul edilmeli mi?

İlk belgenin başlığı Mevcut Kurtarma Paketinin Tamamlanması ile İleriye dönük Reformlar. İkinci belgenin başlığı ise “Borç Sürdürülebilirlik Analizi”

Greek voters will not know precisely what they are voting on in the #Greferendum. https://t.co/Ln7pYikL5t#Greecepic.twitter.com/J4cvXfBfGN

— EUobserver (@euobs) June 30, 2015

Görüldüğü gibi konu Euro’da kalmak mı Drahmi’ye dönmek mi meselesinden çok daha fazlası. Yunanların kaçının talep edilen tasarruf önlemlerini bildiği veya bu belgelere göz gezdirdiği koca bir muamma. Hayır şıkkının evet şıkkıyla yan yana değil de üstünde yer alması da ayrı bir tartışma konusu oldu.

Bunun yanı sıra, reform reddedildiği takdirde ne olacağı da senaryolardan öteye geçemiyor.

O senaryolar neler?

Çoğunluğun evet demesinin Çipras iktidarına son noktayı koyması en kuvvetli ihtimallerden biri. Başbakan katıldığı bir televizyon programında ‘halk referandumda evet derse yaptırımlar hayata geçer ancak bunu yapacak hükümet biz olmayız’ diyerek istifa sinyallerini vermişti.

Bunun sonucu olarak muhtemelen erken seçime gidilecek.

Yunanistan Euro’da kalacak, Avrupa Birliği (AB) içerisinde bir çatlak oluşmasının kıyısından dönülecek.

Kamu harcamaları daha da aza inecek, erken emeklilik kalkacak, vergiler artırılacak.

REKLAM

Karşılığında Yunanistan Troyka’dan mevcut kurtarma paketinin 7,2 milyar Euro’luk son kredi dilimini alarak, vadesi dolmak üzere olan borçlarını ödeyebilecek.

Hem Euro ve AB’de kalmak hem de kemer sıkmak istemeyen halkın çok fazla seçeneği yok.

Ya reformları kabul edip Avrupa’nın desteğini kazanacak ya da etmeyip farklı çözüm yollarına yönelecek.

İkincisi tercih edildiği takdirde Syriza yoluna devam edecek. Yunanistan Euro’ya hatta belki de AB’ye veda edip Drahmi’ye dönecek. Borçların nasıl ödeneceği ve sıfırdan nasıl başlanacağı konuşulacak.

Kısacası her iki sonuç Yunanları mutlu etmeyecek gibi görünüyor.

REKLAM

Bazıları içinse referanduma gitme kararı zaman kazanmak için oynanan bir koz.

Euro’nun geleceğini göz ardı etmeyen AB’nin son ana kadar Yunanistan’ın Euro’da kalması için elimizden geleni yapacağız açıklamalarına bakılırsa, pazar gününe kadar tarafların el sıkışacağı olasılığı hala mevcut.

Diğer yandan yazılı senaryoların etkileri çoktan kendini hissettirdi. Haziran ayında yürütülen müzakerelerde ümit ışığı görmeyen Yunanlar bankalara koşarak birikimlerini kurtarmaya çalıştı.

Sadece 15-18 Haziran arasında bankalardan en az 2 milyar Euro çekildi. Sıcak para kaybının önüne geçmek için Yunan bankalar 29 Haziran’da bir haftalığına tatile çıktı.

Görüşmelerin tıkanmasından Avrupa’da nasibini aldı. Euro Dolar karşısında değer kaybetti, borsalar haftaya düşüşle başladı.

REKLAM

Yunanistan’ın borcu ne kadar?

Atina ve Troyka’nın düellosu

İthamlara gelince; IMF Başkanı Christine Lagarde bir toplantı çıkışı yaptığı açıklamada ‘çözüm için masada yetişkinlerin olması gerekiyor’ diyerek üstü kapalı Yunan Maliye Bakanı Yanis Varufakis’i hedef aldı. Çipras ise parlamentoda yaptığı bir konuşmasında IMF’den bahsederken, ülkenin bu hale gelmesinde IMF’nin cezai sorumluluğu olduğunu söyledi.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Rusya ekonomisi gücünü koruyor: Batı'nın yaptırımları neden işe yaramadı?

İngiltere ve Türkiye serbest ticaret anlaşması için müzakerelere başlıyor

Tayland, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere yurt dışına bu yıl 100 bin işçi gönderecek