Tarihi kent Saraybosna , Bosna Savaşı‘nı ekranlara taşıyan medya mensuplarının buluşma noktası oldu. 1992-1996 yılları arasında Bosna-Hersek’te
REKLAMTarihi kent Saraybosna , Bosna Savaşı’nı ekranlara taşıyan medya mensuplarının buluşma noktası oldu.
1992-1996 yılları arasında Bosna-Hersek’te meydana gelen, başta etnik temizlik olmak üzere bir seri çatışmaların yaşandığı, halen yargılaması devam eden bir çok savaş suçunun işlendiği Bosna Savaşı’nda Oslobodenje gazetesi çoklu etnik kimliklerin savunulduğu, direnişin merkezi haline geldi.
Ülkede bir çok basın mensubu vahşice öldürülse de Oslobodenje gazetesinin 70 çalışanı gizlenerek çalışmalarını sürdürdü.
Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Vildana Selimbegovic:
“Saraybosna kuşatmasının uzun yıllar sürdüğü sırada bile, bizim ön saflarda olmamıza rağmen, Oslobodenje her gün yayın yapmayı başardı. Baskı ve gazetenin editoryal ekibi çalışmaya devam etti. Yani Oslobodenje herkesin evine , bütün dünyaya ulaşıyordu.”
Suada Kapic, yaşanan katliamın unutturulmaması için sanal bir müze hayata geçirdi. Suada dört yıllık kuşatma sırasında eline geçen resim, video, gazete parçası gibi her dokümanı taratarak elektronik olarak sakladı. Suada, savaş sırasında gidilmeye korkulan sembolik yer “Tarafsız Bölge“de ekibimizle buluşmak istedi:
“Dört yıl boyunca felaketin içinde yaşamayı, imkansız koşullarda hayatta kalmayı, keskin nişancıların mermileri altında 24 saat boyunca uyanık olmayı öğrendik … Susuz, aç, elektriksiz, okulsuz kurumsuz normal olmayan bir yaşam sürdürdük. Hayatının dört yılını inanılmaz koşullarda bir şeyler yapmaya çalışmak gerçekten zor… Bu şartlarda yaşamayı başaran Saraybosnalılar gerçekten büyük bir başarı örneği sergiledi.”
Bosna televizyonun baş teknisyenlerinden Esad Gotovina, Saraybosna’da yaşananları kayıt altına almak için küçük bir kamyonette stüdyo kurdu. Yabancı basın tarafından terk edilen malzemeleri kullanarak yayın yapamaya çalıştı:
“Tek kelimeyle, zor bir durumdu. Analog ekipmanlarla her şeyi yaptık. Her şey burada toplantı, montaj ve son rötuşlar hepsi her gün hızlı bir şekilde yapıldı.”
Savaş ve sanatı bir arada bulundurmayı hedefleyen WARM Vakfı, Bosna Savaşı’na katılan muhabirler tarafından 2013’te kuruldu. Araştırmacılardan film yapımcılarına, Irak ve Suriye’deki gazetecilerden belgesel yapımcılarına herkes… savaşı görüntülemenin yeni açılarını ve sonuçlarını tartışmak üzere burada toplanıyor.
WARM Vakfı başkanı Rémy Ourdan: “Savaş konusunda uzmanlaştık artık ama her kesime açılmak istiyoruz. Bu projeyi Saraybosnalılar ve gazetecilerle hayata geçirdik. Şimdiyse sanatçılara ve akademisyenlere de açık bir alan. Her kesimin görüşlerini burada toparlayarak gerçeğe ulaşmak için savaş veriyoruz.”