Burundili muhalif bir grup çok sert bir bildiri yayınlayarak, üçüncü kez başkanlık koltuğuna oturan Pierre Nkurunziza’yı 26 Ağustos’tan önce istifa
REKLAMBurundili muhalif bir grup çok sert bir bildiri yayınlayarak, üçüncü kez başkanlık koltuğuna oturan Pierre Nkurunziza’yı 26 Ağustos’tan önce istifa etmeye çağırdı.
Barış ve Huzur için Aruşa Anlaşması’na Saygı Duyan Ulusal Koalisyon tarafından yayınlanan bildiride, Başkan Nkurunziza’nın ulusun kanlı günlere doğru ilerlemesinde kişisel sorumluluğu olduğu öne sürüldü.
Léonard Nyangoma (CNARED) appelle Nkurunziza à démissionner d'ici une semaine pour éviter au #Burundi un hécatombe pic.twitter.com/2k8lF38sJD
— Roland Rugero (@RolandRugero) August 18, 2015
Ülkedeki tansiyon giderek artarken bildiri, yıllar süren iç savaşı sonlandıran Aruşa anlaşmasına uyulup uyulmaması tartışması başladı.
Ülkedeki başlıca bağımsız radyo istasyonu karışıklığın başladığı nisan ayından beri kapalı. Bu tarihten itibaren seçime dayalı gösterilerde çıkan şiddet olaylarında 100 kişi yaşamını yitirdi. Başarısız bir darbe girişimi yapıldı. İki önemli kişi suikaste uğradı, bir üst düzey yönetici ölümden döndü. Halk komşu ülkelere kaçarken muhalifleri destekleyenler yargılanmadan hapse atılıyor. Başkent Bujumbura’da gündüz ölü sessizliği, gece ise silah sesleri yükseliyor.
Uzmanların bazıları ülkeyi uçurumda olarak değerlendirse de diğerleri henüz bu noktada olunmadığı kanısında.
Siyasi hırsın kana dönüşme güncesi
*Nisan 26* İktidar partisi haziran sonunda yapılacak başkanlık seçimlerinde Nkurunziza!yı aday gösterdi.
*1 Mayıs* Bujumburu el bombalı saldırıda 3 kişi öldü. İnsan hakları dernekleri insanların dövüldüğünü ve tutuklandığını duyurdu.
*13 Mayıs* General Godefroid Niyombare, Başkan Nkurunziza Tanzanya’dayken darbe girişiminde bulundu.
15 Mayıs General Niyombare’nin hükümet güçlerine teslim olmasının ardından darbe başarısılıkla sonuçlandı.
*21 Temmuz* Yarıştan çekilen muhalif adaylara ve uluslararası eleştirilere karşın başkanlık seçimi yapıldı. Afrika Birliği ve BM gözlemci göndermezken, seçimlerin özgür ve adil olmadığını savundu.
*2 Ağustos* Başkanlık koruma servisinin başında bulunan General Adolphe Nshimirimana suikastle öldürüldü.
*3 Ağustos* Önde gelen insan hakları savunucularından Pierre Claver silahla vurularak ağır şekilde yaralandı.
*15 Ağustos* İç savaş sırasında öne çıkan komutan Jean Bikomagu öldürüldü.
Şu anki durumu anlamak için ülkedeki tansiyonun nasıl giderek arttığını bilmek önemli.
Özgür ve adil değil
Burundi’deki karışıklık Başkan Pierre Nkurunziza’nın üçüncü kez aday olduğunu açıklamasının ardından başladı. Muhalefet açıklamanın başkanlığı iki dönemle sınırlayan Aruşa anlaşmasının ihlali olduğunu öne sürdü.
Anayasa mahkemesi ise ilk dönem halk tarafından değil, parlamento tarafından seçildiği için ikinci kez yarıştığını iddia eden Nkurunziza’yı haklı buldu.
Fakat bu karar Burundi muhalefetini yatıştırmaya yetmedi. Muhalifler kararın 2005’te sivil savaşı bitiren Aruşa anlaşmasını riske attığını öne sürdü. barışçıl başlayan protestolar kısa sürede şiddet eylemlerine dönüştü. Seçim yapıldı, ancak uluslararası kurumlar özgür veadil olarak nitelemedi.
REKLAMİnsan hakları izleme örgütleri ise bu sürede ülkede yaşayan birçok muhalifle görüştü. Araştırmada yargı sisteminin muhalifleri susturmak için bir silah gibi kullanıldığı ortaya çıktı. Birçok kişinin de işkenceye maruz kaldığı tespit edildi.
Ülkedeki tansiyon aralıksız artarken binlerce kişi sınırı geçerek komşu ülkelere sığındı. euronews’a konuşan “Orta Afrika İnsan Hakları izleme Örgütü Müdürü Thierry Vircoulon”:
https://www.hrw.org/news/2015/08/06/burundi-spate-arbitrary-arrests-torture , mart ayından beri insanların ülkelerini terk etmeye başladığını belirtiyor. Tircoulon, 200 bin Burundilinin mülteci konumuna düştüğünü söyledi.
Şiddet kontrolden çıkmadan durdurulmalı
Başarısız darbenin ardından şiddet eylemleri General Adolphe Nshimirimana’nın uğradığı suikaste kadar azaldı. Başkan Nkurunziza’nın sağ kolu olarak bilinen Nshimirimana başkentte roket atışı ile arabasında öldürülmüştü. Bu saldırının hemen ertesi günü Başkan Nkurunziza’nın önde gelen muhaliflerinden insan hakları savunucusu Pierre Claver Mbonimpa hedef alındı. Muahlif lider ağır yaralı kurtuldu.
Bu saldırıların ardından gazeteci Esdras Ndikumana hedef tahtasına alındı. İki hafta sonra da sivil savaş sırasında ordunun başında bulunan Jean Bikomagu başkentte vurularak öldürüldü.
Volatile weekend in Burundi reinforces urgent need for comprehensive political dialogue under ECA leadership to resume immediately.
— Tom Perriello (@tomperriello) August 16, 2015
Columbia Üniversitesi’nden Stephanie Schwartz euronews’a bu tür saldırıların hükümetin sivil yaşama ağır şekilde müdahalesine veya kordine muhalif saldırıların artmasına neden olabileceğini söyledi. Bu durumun henüz olmadığını anlatan Schwartz, riskin çok ciddi olduğunun altını çizdi.
REKLAM