5 maddede KKTC'ye Su Temin Projesi

5 maddede KKTC'ye Su Temin Projesi
By Ozgur Zenturk
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

KKTC Su Temin Projesi neyi kapsıyor ve adaya katkıları ne olacak

REKLAM

Su kaynakları bakımından oldukça zayıf bir konumda bulunan Kıbrıs’ın su ihtiyacının hemen hemen tamamı yeraltı kaynaklarından karşılanıyor. Gerek şehirleşme, nüfusun artışı, çöp alanların su kaynaklarına yakın konumda olması gibi nedenlerden dolayı Kıbrıs’ta giderek su kalitesinin düştüğü gözlemlenirken, sınırlı olan su potansiyeli de her geçen gün azalmakta.

KKTC’nin su ihtiyacını karşılamak için farklı projeler geliştirilse de en doğru yolun Türkiye’den KKTC’ye su aktarımı olduğu zaman içinde anlaşıldı. Türkiye, dünyada ilk kez uygulanacak bir proje ile adaya bir su yolu döşenmesine karar verdi. Proje ile KKTC’nin su meselesinin kökünden çözülmesi planlanıyor.

Projenin güzelgahı

Dev projenin Türkiye, deniz geçişi ve KKTC olmak üzere 3 ayağı bulunmaktadır. “Asrın Projesi” olarak nitelendirilen, KKTC’nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacak, “KKTC Su Temin Projesi” ile Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı’ndan alınacak 75 milyon metreküp su, Akdeniz’e döşenen boru hattı vasıtasıyla Girne yakınlarında inşa edilen Geçitköy Barajına aktarılacak.

Su, Türkiye tarafı 24 kilometre, deniz geçişi 80 kilometre ve KKTC tarafı 3 kilometre olmak üzere toplam 107 kilometre uzunluğundaki boru hattı vasıtasıyla KKTC’ye ulaştırılacak.

Boruların üretimi

Projenin en kritik ve mühendislik açısından en zorlayıcı noktası ise 80 kilometrelik deniz geçişi. Bu proje için % 100 Türk sermayeli özel bir firma , Mersin-Taşucu Seka Liman sahasında 85.000 metrekarelik bir alan kiraladı ve 4400 metrekare kapalı alandan oluşan bir üretim tesisi inşa etti. Deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçecek olan boru hattı dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor. Deniz geçişi için bu özel tesiste her biri 182.5 tonluk kesintisis 500 metre uzunluğunda yani 5 futbol sahası büyüklüğünde 160 adet yüksek yoğunluklu polietilen boru üretildi.

Projenin adaya kattıkları

Projenin KKTC tarafında ise temeli 2012’de Girne’de atılan Geçitköy Barajı inşaa edildi.Buna bağlı olarak içmesuyu arıtma tesisi ve dağıtım hatları inşa edildi. İletilecek 75 milyon metreküp suyun yaklaşık 38 milyon metreküpünün içme suyu maksatlı, geriye kalan 37 milyon metreküp suyun ise sulama için tahsis edilmesi planlandı. Bu projeyle halen mahdut yer altı ve yüzeysel su kaynakları dolayısıyla su sıkıntısı çeken KKTC’nin içme ve kullanma suyu temin edilerek 50 yıllık su ihtiyacı karşılanacak, ayrıca KKTC, sağlanacak sulama suyu ile zirai gelir elde edebilecek. Adada yazların uzun ve sıcak, kışların da kısa ve ılıman geçmesi, ayrıca topraklarının çok verimli olması, yılda 2,3 kat mahsul alınmasına olanak sağlancak.

Elde kalan fazla suyun, Kıbrıslı Türkler gibi büyük su ihtiyacı bulunan Rumlara da verilmesi planlanıyor. Su, Rumlarla müzakere masasında Türklerin en büyük kozlarından biri.

"107 kilometre boru hattı ile 75 milyon metreküp su" [Galeri] KKTC'ye su temini projesi http://t.co/oB054ORVa2pic.twitter.com/RI630IdAh7

— ANADOLU AJANSI (@anadoluajansi) 17 Octobre 2015

Projenin maliyeti

KKTC’ye Su Temini Projesi için inşa edilen Türkiye ve KKTC’deki Alaköprü ve Geçitköy barajları, KKTC Tarafı İçmesuyu Arıtma Tesisi, 66,5 km’den oluşan Deniz Geçişi İsale Hattı, 24 km’den oluşan Türkiye Tarafı Kara Yapıları, 3,7 km’den oluşan KKTC Tarafı Kara Yapıları, 67 km’den meydana gelen Geçitköt Terfi İstasyonu-Arıtma Tesisi- Lefkoşe Arası İsale Hattı, 161 km uzunluğundaki Girne Bölgesi İçmesuyu İsale Hattı, 154 km uzunluğundaki Gazimağusa Bölgesi İçmesuyu İsale Hattı, 96 km uzunluğundaki Dipkarpaz Bölgesi İçmesuyu İsale Hattı’nın toplam maliyeti 1,6 milyar TL olarak açıklandı.

İşletme krizi

Proje tamamlanırken, KKTC ile Türkiye arasında çıkan ‘işletme’ krizi ise, kapalı kapılar ardında devam ediyor. Türkiye, daha önce imzalanan ve iki tarafın parlamentoları tarafından onaylanan protokolle suyun kamu denetiminde yap-işlet-devret yöntemiyle özel sektör eliyle yönetilmesini istiyor. KKTC’de yeni kurulan hükümet ise, suyun Ada içindeki yönetiminin belediyeler eliyle yapılmasında ısrar ediyor. Ancak adadaki belediyelerin hem mali durumu hem de konuyla ilgili yeterlilikleri su faturasını kim toplayacak sorusunu akıllara getiriyor.

(function(d, s, id) { var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) return; js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = "//connect.facebook.net/tr_TR/sdk.js#xfbml=1&version=v2.3"; fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs);}(document, 'script', 'facebook-jssdk'));> Devasa projede vanalar açıldı

Posted by euronews on 17 Ekim 2015 Cumartesi

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

HRW'den Ankara'ya suçlama: Suriye'de Türkiye'nin kontrolündeki bölgelerde hak ihlalleri yaşanıyor

ABD'nin yeni yaptırım tehdidi Türk-Rus ticaretini nasıl etkiledi?

Bakan Yerlikaya: Maden ocağındaki işçilerin 5'i konteyner, 4'ü araç içerisinde