Küresel ısınma hepimizi etkiliyor. Dünya genelinde deniz seviyesi her sene 3.3 milimetre yükseliyor. Space bu hafta uydu teknolojisi ile yapılan iklim değişikliği ölçümlerini konu alıyor.
REKLAMSpace bu hafta Fransa Alpleri’nde. Burada bilim insanları, uydu teknolojisini kullanarak 2015 yılı itibariyle Dünya’da nasıl bir iklim değişimi yaşandığını tespit ediyor.
Avrupa Uzay Ajansı’nın, Orion adlı NASA uzay aracı için tesis ettiği servis kapsülü test için Amerika’ya vardı. Mars ve Ay’a gitmek için tasarlanan bu uzay mekiğine Avrupalı bu kapsül hava ve su temin edecek.
Almanya Uzay Merkezi’nde 12 astronotun 8 hafta süren yatak istirahati sona erdi. Bilim insanları şu anda yatay sıçrama antrenmanları yapan astronotlar için yeni bir diyet üzerinde çalışıyor.
Bilim insanları şu anda iklim değişikliği konusu üzerinde yoğun bir çalışma içerisinde…
Şu anda Kasım ayındayız. Avrupa’nın en büyük sıradağları olan Alpler’in tepeleri karlarla kaplandı bile…
Burada, üç bin 200 metre yükseklikte bulunan Les Deux Alpes zirvesinde, Jean-Pierre Dedieu iklim değişikliğini tespit edebilmek için ölçüm yapıyor.
Jean-Pierre Dedieu, Grenoble Üniversitesi, Bilim Adamı: “Burada Alplerde iklim hakkında çok net değişimleri ölçebiliyoruz. 20 sene önce yaptığımız ölçümlere oranla arada fark olduğu ortada… Buradaki kar ve buz miktarını hesaplıyoruz. Uyduları kullanarak bu oranları çok ayrıntılı bir şekilde incelememiz gerekiyor. Normal bölgelerde bu ölçümü yapma imkanımız çok kısıtlı.’‘
1985 ile 2015 yıllları arasındaki uydu görüntülerini kıyaslarsak, buz kütlelerinin azaldığı görülüyor.
Buna asıl sebep olan sera etkisi… Bu sene karbondioksit salınımı milyonda 400 seviyesine ulaştı. Bu, son 3 milyon yılda görülen en yüksek oran.
Jean-Pierre Dedieu: “Bu özel tasarım matkapla kar içerisindeki su oranını ölçüyoruz.’‘
“Kar içinde bulunan değerlere göz atacağım.’‘
“Bu sıcaklık ve yoğunluk… Şimdi kar tabakasının içerisindeki ilk yüzeye ineceğiz.’‘
“Eksi 3 ve eksi 3.5…’‘
“Kar tanelerinin boyutlarına da bakıyoruz.’‘
“Bu ölçümler her hafta yapılıyor. Uydu bağlantımız olduğunda bu bilgileri anında iletebiliyoruz.’‘
Veriler şu anda daha az kar yağdığını yaz sıcaklıklarının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Peki bu ne anlama geliyor?
Jean-Pierre Dedieu: “Dünya kapalı bir sistem. Su uzaya asla çıkmıyor. İçeride kalıyor ve şekil değiştirerek daha yoğun bir şekilde yeryüzüne tekrar iniyor. Dünyada daha fazla şiddetli iklim olaylarının yaşanmasının sebebi bu… Önceden de fırtınalar ve sert yağışlar görülüyordu ancak bugünkü kadar çok değildi…’‘
ERS, Envisat ve Avrupa Uzay Ajansı’nın Sentinel 1 Uydusu ile bilim insanları kısıtlı da olsa evrenin belli bir kısmını gözlemleyebiliyor.
REKLAMBu sayede araştırma görevlisi Fanny Brun, radar ve optik uyduları kullanarak küresel ısınmanın Himalayalar üzerindeki etkisini ölçüyor.
Fanny Brun, Grenoble Üniversitesi, Buzul Bilimi Araştırma Görevlisi: “Son 10 sene içerisinde Himalayalar’daki büyük buz kütleleri eridi.’‘
“Bu yeni uydu sistemleriyle çok daha yüksek çözünürlük elde edebiliyoruz. Ayrıca sadece buzun kütlesini ölçmekle kalmıyor, aynı zamanda incelen ve çökme meydana gelen yerleri bile tespit edebiliyoruz. Bu bizim için çok önemli çünkü bu sürecin arkasında ne olduğunu dahi anlayabiliyoruz.’‘
Şu anda yörüngede dünyayı gözlemleyen onlarca uydu bulunuyor. Bu teknoloji sayesinde toprak nemi, kar kalınlığı, atmosfer gazları, deniz tuzluluk oranı ve orman tahribatı gözlemlenebiliyor.
Ayrıca 1993 yılından beri, deniz seviyesi de ölçülüyor. Veriler her sene ortalama 3.3 milimetre okyanus seviyesinin yükseldiğini gösteriyor.
REKLAMUydu ölçüm uzmanı Anny Cazenave ile Fransa’nın güneyinde bulunan Collioure Limanı’nda buluşuyoruz.
Anny Cazenave, Araştırma Görevlisi: “Deniz seviyesi her sene yükseliyor. Uydu verileri sayesinde bunu düzenli olarak gözlemleyebiliyoruz. Her sene ölçtüğümüz 3.3 milimetrelik artış çok kesin bir bilgi… Akdeniz’de ve burada Collioure’deki veriler de yine bu şekilde…’‘
3.3 milimetrelik artışa üç faktör sebebiyet veriyor.
Bu duruma, tarım amacıyla topraktan çıkarılan su yüzde 10, denizlerin ısınmasından dolayı su hacminin artması yüzde 30 ve buzulların erimesi de yüzde 60 oranında etki ediyor.
Ancak 3.3 milim ortalama bir veri. Bazı bölgelerde su seyiyesi daha fazla artıyor.
REKLAMAnny Cazenave, Araştırma Görevlisi: “Bu harita son 23 senede deniz seviyesinin değişen oranını gösteriyor. Turuncu ve kırmızı yerler, deniz seviyesinin ortalamadan daha fazla yükseldiğini gösteriyor. Çünkü bazı yerler sıcaklığı daha fazla tutuyor. Bu durum bölgeden bölgeye değişebilir. Bakın Pasifik’in batı kısımları ortalamadan dört kat daha fazla yükselmiş. Sarı yerler ortalama olan yerleri gösteriyor.’‘
Uzay teknolojisi sayesinde Dünya ve evrenle ilgili farklı alanlardaki birçok farklı bilgiyi bir araya getirebilme imkanına sahip oluyoruz.
Bu sistemler olmasaydı dünya genelindeki iklim değişikliklerini ölçemezdik.
Peki Kasım 2015’te bu gelişmeler hangi boyutta?
Jean-Pierre Dedieu, Grenoble Üniversitesi, Bilim Adamı: “2015 yılında bu büyük sorumluluğumuzla yüzleşiyoruz. Bu çok açık. Bilim insanları ellerinden gelenin en iyisini yaparak, tıpkı doktorların hastalarına teşhis koyduğu gibi yoğun bir şekilde çalışıyor.’
REKLAMAnny Cazenave, Araştırma Görevlisi: “Her gözlem farklı türlere ayrılıyor. İklim değişiyor. Ancak asıl soru şu olmalı: ‘Önümüzdeki 10 sene içerisinde büyük bir iklim değişikliğinden korkmalı mıyız?’ Doğrusunu söylemek gerekirse bunu tam olarak bilemiyoruz.’‘
Jean-Pierre Dedieu: “Dünya var olduğundan beri iklimde kısa ve uzun vadede değişimler oldu. Şu andaki sorun bu değişimin çok kısa bir sürede gerçekleşmesi… Neredeyse bir insan ömrü kadar kısa bir zamanda büyük değişimler görülüyor.’‘
Atmosferdeki sera gazları küresel ısınmaya sebebiyet veriyor. Denizler ısınıyor ve buzullar eriyor. 2015 yılında Dünya ikliminde görülen değişimler bunlar…
Space programı gelecek ay Fransa’da düzenlenecek olan COP21 Paris İklim Zirvesi’ne konuk olacak.