Exomars misyonu Mars’ta hayat olup olmadığına ilişkin ipuculara ulaşabilecek mi? Bu soruya cevap verebilmek ve neden bizim için önemli olduğunu
Exomars misyonu Mars’ta hayat olup olmadığına ilişkin ipuculara ulaşabilecek mi? Bu soruya cevap verebilmek ve neden bizim için önemli olduğunu anlamak için Lyon Üniversitesi’nden Avrupa’nın Mars gezegeniyle ilgili en uzman isimlerinden biri olan profesör Cathy Quantin-Nataf ile birlikteyiz.
Jeremy Wilkins
Cathy, Exomars misyonu Mars’ta hayat olup olmadığını kanıtlayabilecek mi?
Cathy Quantin Nataf
Bizim de umudumuz bulması yönünde. Bu soruya cevap verebilmek ve geçmişte ya da şu anda hayat olup olmadığını anlayabilmek için teknik olarak altyapı mevcut.
Jeremy Wilkins
şimdilik hayat emaresi olduğuna dairelimizde ne tür ipucular var ?
Cathy Quantin Nataf
Şimdilik bildiğimiz, Mars’ın yüzeyini göz önüne alırsak, elimizdeki veriler orada yaşamanın zor olduğuna işaret ediyor. Mars’ın yüzeyinin geçmişte yaşama daha elverişli olduğunu düşünüyoruz. Mars’ta hayat olup olmadığıyla ilgili takıntımız da işte bu yüzden. Geçmişte yaşamanın daha elverişli olduğunu gösteren delillerle olduğu için hayat var mı yok mu sorusunu soruyoruz.
Jeremy Wilkins
Peki bu seferki Exomars misyonunu diğerlerinden ayıran nedir?
Cathy Quantin Nataf
Bu misyon tamamen hayat olup olmadığı konusuna odaklanıyor. Geçmişteki misyonlar daha çok Mars’ta yaşamak mümkün mü değil mi, hayatın başlangıcı gibi konuları araştırıyordu. Bu misyon ayrıca Mars’ın atmosferine ve atmosferde geçmişte ya da halihazırda mikrobik hayat olup olmadığına bakacak.
Jeremy Wilkins
Sizce Mars’ta hayat var mı? Kişisel görüşünüz nedir?
Cathy Quantin Nataf
Bilim bugün bu soruya cevap veremiyor ama her halükarda ‘hayır yoktur’ diyemeyiz.
Jeremy Wilkins
Yani bir ihtimal var
Cathy Quantin Nataf
Mars’ta hayat olma ihtimali elbette var. Geçmişte hayat olduğuna dair ihtimaller daha da güçlü.
Jeremy Wilkins
Özellikle metan gazına bakıyorsunuz. Metan gazı neden önemli?
Cathy Quantin Nataf
Çünkü mikrobik aktiviteler metan gazı üretir. Bu yüzden bu misyon mikrobik aktivitenin izlerini araştıracak. Sadece mikrobik aktiviteler metan üretmez. Metan üreten ama hayat emaresi olmayan jeolojik işlemler de mevcut. Metan üreten biolojik etkenler var. Bunlar birbirinden ayıran teknik imkanlarımız var. Örneklerini aldıktan sonra metan türünü ortaya çıkaran araçlar kullanılıyor.
Jeremy Wilkins
Metan Mars’ın atmosferinde mi?
Cathy Quantin Nataf
Atmosferde metanın bulunduğu anlar saptandı. Bir kaç yıl önce metan oranının arttığı zamanlar oldu ve bunlar da yapılan gözlemler sonucu keşfedildi. Bunun nedenini anlamaya çalışıyoruz. Bunun biyolojik bir aktivite olup olmadığını henüz bilmiyoruz. Mars’ın atmosferinde zaman zaman metan gazına rastlıyoruz ama bunun nereden geldiğini bilmiyoruz.”
Jeremy Wilkins
ExoMars misyonu siz ve bilim dünyası için ne derece önemli?
Cathy Quantin Nataf
Gezegenimizde hayat olup olmadığını anlamaya çalışıyoruz. Bu ExoMars için büyük önemli bir soru. Bu misyonun, dünyamız dışında başka gezegenlerde yaşam olup olmadığı sorusuna cevap vereceğini umuyorum.