Neden bazı insanlar yabancı dil öğrenmeye karşı daha yatkın? Çift anadilli olmak çocukların zeka seviyesini yükseltiyor mu? Learning World bu hafta yabancı lisan öğrenme ve çift ana dile sahip çocukla
REKLAMLearning World bu hafta insanların yabancı dil öğrenme sürecini ve çift ana dile sahip çocukların eğitim hayatını konu alıyor.
Avusturya’da yapılan araştırmalara göre müziğe yatkınlığı olan insanların daha kolay yabancı lisan öğrendiği ortaya çıktı. Fransa Lyon’da bulunan ve sekiz farklı dilde eğitim veren bir okuldaki öğretmenler, öğrencilerin iki farklı ana dile sahip olmalarına karşın kendilerini güvende hissedecekleri bir dile yoğunlaşmalarının eğitim hayatları açısından daha iyi olacağını söylüyor.
Avusturya: Dillerin nağmeleri
Müziğe yeteneği olanlar normal insanlardan daha hızlı dil öğreniyor. Hatta müzisyenler çok daha iyi. Çünkü beyinlerindeki sesleri taklit etme yetenekleri daha gelişmiş. Profesör Doktor Reiterer ve araştırma ekibi yaptıkları çalışmada bu sonuca varmış.
Şu anda Viyana’da küçük bir müzik stüdyosundayız. Doktora öğrencisi Markus, müzisyenlerin dil öğrenme konusundaki yeteneklerini test ediyor.
Markus Christiner, Doktora Öğrencisi: ‘‘Müzisyenlerin aşina olmadıkları bir dilde şarkı söyleme kabiliyetlerini kıyaslıyoruz. Örneğin Tagalog ya da Hintçe gibi daha önce duymadıkları dillerde onlara şarkı söylettiriyoruz. Müzisyenlerin bu şekilde daha iyi performans sergilediklerini gördük.’‘
Susanne Reiterer, Viyana Üniversitesi Öğretim Görevlisi: ‘‘Sadece yeteneğinize güvenirseniz elbette başarısız olursunuz. Çok fazla çalışmalı ve kendinizi geliştirmelisiniz.’‘
‘‘Bunun yanında müzik kulağı, kişilik, geçici hafıza gücü, motivasyon gibi ne biyolojik ne de sosyal unsurlara girmeyen birçok özellik bulunuyor. Ben de bunlara psikolojik faktörler diyorum.’‘
‘‘Birçok insanın dil öğrenme yeteneği normal seviyede… Ortalama yeteneği olanların oranı yüzde 70… Bunun yanında dile çok yatkın olan insanların oranıysa yüzde 15… Yeteneği olmayanların oranı da yaklaşık yüzde 15 civarında…’‘
Müziğe yeteneği olmayanlar için iyi haberse, şarkı söyleme kabiliyetinin dil öğrenmeyi geliştiren etmenlerden sadece biri olması…
Profesör Reiterer, dil öğrenmeyle ilgili 20 farklı unsurun olduğunu söylüyor ve bunu dört bölüme ayırıyor.
DNA ve testesteron hormonu seviyesi gibi biyolojik unsurların yanı sıra, eğitim, ana dil ve öğrenilen lisanın benzerliği gibi sosyal unsurlar da yer alıyor.
Yapılan çalışmalar dil öğrenmeye yeteneği olmayan insan sayısının çok az olduğunu gösteriyor.
Daha önceki inanışların aksine Profesör Reiterer, yabancı dil öğrenmek için tüm beyni kullanmanın gerektiğini belirtiyor. Ona göre, dil öğrenmeye başlamanın da yaşı yok.
‘‘Toplumlar arasında şöyle bir inanış var. İnsanlar yaşlanınca artık bir şey yapamazlar. Bu çok yanlış. Bence düşündüklerinden çok daha fazlasını yapabilirler. Sadece denemeleri yeterli…’‘
Fransa: Anne ve babaların ana dili
Lyon’da bulunan euronews binasında sıradan bir gün… Sunucu Maha Lübnanlı, kurgu operatörü Popi Fransız ve gazeteci Katia ise Rus… Katia, Fransa’ya 15 sene önce gelmiş. İngilizce ve İtalyanca’yı zaten konuşuyormuş. Burada Fransızca öğrenmiş. Daha sonra euronews’de Portekizli eşi Ricardo ile tanışmış.
Şimdi çocukları Daniel, Alexandra ve Dimitri üç lisanı da anadilleri gibi konuşabiliyor. Peki iki ya da üç dili rahatça konuşabilmek çocukları daha zeki yapıyor mu? Nörolog Ellen Bialystok bunun zekayla değil esneklikle alakalı olduğunu söylüyor. Bu tip insanlar konuşmaya başlamadan önce beyinleri her dilde düşünerek uygun konuşma şeklini buluyor. Beyin düzenli olarak daha fazla seçenek ürettiği için, kişi de konuşurken daha esnek oluyor. Araştırmacılar bu tarz insanların zor sorunları daha hızlı çözdüğünü ve daha kolay empati kurabildiğini söylüyor.
Anne ve babalarının dillerini daha iyi öğrenmeleri açısından Katia ve Ricardo çocuklarını Lyon’da bulunan uluslararası bir okula yazdırmış. Bu okulda sekiz dil seçeneği altında 475 çift ana dilli öğrenci eğitim görüyor.
REKLAMKaren Tarcher, Fransızca Öğretmeni: ‘‘Birçok konuda öğrenciler çok meraklı ve açık fikirli. Başka öğrencilerin kültürlerini ve diğer ülkeleri öğrenme konusunda da çok istekliler. Daha önce çalıştığım okulda öğrenciler pek sosyal değildi.’‘
Açık fikirli ve sosyal olmanın yanı sıra Kanadalı araştırmacı Bialystok’a göre çift ana dilli olmak Alzaymır hastalığı etkilerini de geciktiriyor. Elbette risk hala var. En önemlisi de, diller birbirine karıştırılmamalı.
Silvia Paredes, Portekizce Öğretmeni: ‘‘Çift ana dilli öğrencilerin sahip olduğu önemli bir sorun var. Eğer konuştukları bir dilin telaffuzunda sorun yaşıyorlarsa bu yanlışlar diğer bildikleri dilde de baş gösteriyor. Portekizce bir metnin içerisinde Fransızca sözcükler yazabiliyorlar. Bunun yanında başka dilden sözcükleri de Fransızcalaştırmaya çalışıyorlar.’‘
İki ya da üç anadile sahip çocukların dahi güçlü konuştukları bir lisana ihtiyaçları var. Diğer türlü iki dili de iyi öğrenemiyorlar. Uzmanlar bu gibi durumlarda çocukların o ülkede yaşadıkları dille eğitim yapan okullara gitmesini ve tel bir dile yoğunlaşmasını öneriyor.’‘
Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi için aşağıdaki linkleri tıklayabilirsiniz:
REKLAMhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3322418/
https://www.theguardian.com/technology/2011/jun/12/ellen-bialystok-bilingual-brains-more-healthy
https://www.youtube.com/watch?v=6sDYx77hCmI