Yunanistan ekonomisi iyileşiyor mu?

Biyografi: Öklid Çakalotos

*Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos sol görüşlü bir ekonomist. *He was born in Rotterdam in 1960 yılında Hollanda’nın Roterdam şehrinde doğdu ve Oxford Üniversitesi’nde öğrenim gördü ve daha sonra ekonomi alanında doktora unvanına layık görüldü. *2010 yılından beri Atina Üniversitesi’nde öğretim görevlisi. Bugüne kadar altı kitap, sayısız gazete ve dergi makalesine imza attı. *Kendisi ‘Devrimci Avrupalı’ lakabına sahip. Avrupa Birliği’nin bütünlüğünü destekliyor ancak kapitalist uygulamaları reddediyor ---

Yunanistan borç krizinden henüz çıkmış değil ancak AB yetkilileri ve bakanlar büyük çaba içerisinde…

Kurtarma paketi borcunun geri ödenmesi için reformların getirdiği acı reçete uygulanıyor. Bu fonlar acaba zayıf Yunan ekonomisini iyileştirip büyümesine yardımcı olacak mı? Tüm bu konuları konuşmak ve Avrupa’daki zorlukları ele almak için Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos ile Brüksel Ekonomik Forum’unda bir araya geldik.

euronews: ‘‘Son bir senede Yunanistan Hükumeti ve siz Maliye Bakanı olarak çok önemli bir süreçten geçtiniz ve
kurtarma paketinde anlaşmaya vararak Yunanistan’ın AB den ayrılmasını engellediniz. Aradan bir sene
geçti. Bu ekonomik programın Yunanistan’ı kurtaracağına inanıyor musunuz?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Bu sene çok zor geçti. Krizden nasıl çıkacağımıza dair bir yol haritası çıkardık. Bankaların yeniden sermayelendirilme işlemini bırakarak, ayakları üzerinde durmasına çalıştık. İlk denetimleri bitirdik ve borç konusunda ilerleme sağladık. 24 Mayıs tarihinde ilk denetimi ve ödeme planını sonlandırdık ve ayrıca kurtarma paketi borcu konusunda iyi bir anlaşmaya imza attık.’‘

euronews: ‘‘Borç ertelenmesi hakkında konuştunuz ve bu karar son günlerde verildi. Bundan memnun musunuz?
Çünkü Yunanistan çok acılı reform ve yasaları kabul etti ve halk beklentiye girdi. Ancak bu konu artık çok büyütülmüyor.’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Bence bu çok önemli bir anlaşmaydı. İlk kez ‘gerek duyulursa’; ibaresini taşıyordu. Bugüne kadar alınan kararlarda Eurogroup hep gerektiği taktirde şunu yapmaya hazırız diyordu. Ancak şimdi gerekirse
ibaresine farklı bir tanımlama getirildi. Yani çok büyük bir yol katettik. 2018’den sonra Yunanistan finans ihtiyacı artık uzun seneler yüzde 15’in üzerinde olmayacak. Tüm bu tedbirleri şeffaf bir yapıda aldık. Artık Alman, İspanyol, Fransız ya da Yunanistan Maliye Bakanı bir gün kalkıp, bir şey yapmak gerekiyor mu’ demesi çok önemli değil. Ne yapılması gerektiğine birlikte karar verdik. Ve bu çok büyük bir adımdı.’‘

euronews: ‘‘Atina Sanayi ve Ticaret Odası bir anket yaptı. Yunan vatandaşlarının yüzde 69’u bu sene vergilerini
ödeyemeyecek sonucu çıktı. Ayrıca halkın yüzde 89’u, yeni yasaların vergileri artırdığını ve bu sebeple
daha kötü bir duruma gelineceğini düşünüyor. Bu kararı niçin aldınız?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Yunan vatandaşları bu programın çok yoğun olduğunu kabul etmesi gerekiyor. Şu anda vergi konusundaki önlemleri aldık. Şimdi de Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme modeliyle ekonomik kalkınmaya odaklanıyoruz. Yatırımcıların geri dönmesi bu işi hızlandırdı. Çok çaba sarf etmeliyiz. İşimiz henüz bitmedi. Ancak anket sonuçları vatandaşların bu konuda karamsar olduğunu gösteriyor. Evet şu anda dipteyiz. Eylül ayında hükumet için en zor zamanın hangisi
olduğunu sorsaydın, ilk denetimin yapıldığı süreç derdim. Çünkü bu program çok yoğun. Bu sebeple bazı insanların hayal kırıklığına uğramasına şaşırmadım. Bu konuda haklılar. Çünkü yaklaşık 5, 6 hatta 7 yıldır kriz devam ediyor.’‘

euronews: ‘‘Evet. Ayrıca halka birçok vaatlerde bulundunuz. İnsanların hala size güvendiklerini ve vaatlerinizi
yerinize getireceğine inandığını düşünüyor musunuz?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Birçok söz ve taahhütte bulunduk. Ancak biz buraya biliyorsunuz ki seçimle geldik. Yunan vatandaşları geçtiğimiz Eylül ayında ilk kez kime oy vereceklerini çok iyi biliyordu. Elbette yaptığımız anlaşmayı iptal edip evet şimdi fikrimizi değiştirdik demeyeceğiz. İyi ve kötü yönleriyle bu anlaşma seçim kampanyasının bir parçasıydı ve sandıkta da bu şekilde galip geldik.’‘

euronews: ‘‘Sol görüşlü bir siyaset adamı olarak, kamuya ait kurumların özelleştirilmesi ve bu duruma destek
vermeniz konusunda ne hissediyorsunuz?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Sol görüşlü bir bakan olarak öncelikle sorunu belirlemek gerekir. Geçtiğimiz yaz aylarında insanlar gelip bana sol partilere ancak yüzde 5 büyüme ve yüzde 5 işsizlik oranı görüldüğü zaman ihtiyaç
duyulduğunu söylüyordu. Eğer yararlı işler yapmasaydık, işsizlik oranının yüzde 25 ve büyümenin olmadığı bir süreçte insanlar bize yeniden oy vermezdi. İnsanlar bize oy verdiler çünkü bu programı halkın hassasiyetlerini göz önüne alarak uygulayacağımızı biliyorlardı. Emekli maaşı ve gelir vergisi sistemlerinde reform yaptığımızı herkes gördü.’‘

euronews: ‘‘Şu anda vatandaşlar, Fransa’daki hükumetin değiştirmeye çalıştığı işçi yasası sebebiyle sokaklara dökülüp olayı protesto etti. Siz Fransa halkının yanında mısınız yoksa son dönemde yakınlaştığınız Fransız hükumetini mi destekliyorsunuz?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Bu gibi işçi piyasası reformlarıyla tüm ülkeler yüzleşmek zorunda… Avrupa’nın işçi piyasası kanunlarının esnekliği konusunda gerekeni yapmadığı görüşüne katılmıyorum. İşçi yasalarının esnekliği konusunda birçok düzenleme yapıldı ve istihdam konusuna biraz etkisi oldu. Örneğin Ocak ayında Yunan kamu kurumları işçi çıkarmanın daha kolay hale getirilmesi gerektiğini belirttiler. Biliyorsunuz ben ekonomi alanında akademik çalışmaları olan biriyim. İşçi çıkarmayı
kolaylaştırırsanız, ilk başlarda işsizlik azalır. Ancak daha sonra tekrar aynı noktaya yükselir ve işçilerin çalışma güvenliğini azaltmış olursunuz.’‘

euronews: ‘‘Şu anda Brexit’in yaşanması an meselesi… Her türlü sonuç çıkabilir. Britanya şimdi referendum
yaparak sizing Yunan halkına sormadığınız o soruyu yöneltecek. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? ABi
Birleşik Krallık ve Yunanistan için en iyi seçenek nedir?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Avrupa Birliği, Yunanistan ve Birleşik Krallık için en iyi sonuç, Avrupa’da kalmaktır. BU konuda hiç şüphem yok. Eğer Brexit gerçekleşirse, merkezi otoriteyi zedeleyici başka şeyler de yaşanacaktır. Tıpkı
bizi belirsizliğe doğru götüren 1930’lu yıllardaki devalüasyon ve milliyetçilik akımı gibi… Bunun olmasından endişe duyuyorum. Ancak sonuç ne olursa olsun Avrupa bundan ders almalı. Umarım en fazla yüzde 2 ya da 3 gibi bir farkla kazanırlar. Bu önemli bir uyarı. Eğer Avrupa orta gelirli halkın maaş, emeklilik ve refah seviyesini göz önüne alan bir çalışma programı çıkarmazsa, Brexit’e benzer
başka olaylar da yaşanır.’‘

euronews: ‘‘Sizden önceki maliye bakanı Varoufakis, Avrupa Birliği’ndeki kurumların demokratik bir düzeyde
işlemediğini ifade etmişti. Buna katılıyor musunuz? Bu konudaki tecrübeleriniz neler?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Demokrasinin, Avrupa’da bir sorun haline gelmiş olacağı fikrini kabul etmiyorum. Siyaset uzmanlarının son 10 yılda bu konuyu ele aldıklarını sanmıyorum. Biz hiçbir şekilde ‘hayatımıza etki eden olaylara karşı en büyük sözü biz söyleriz’ diye konuşan populist insanları dışlamıyoruz. Bu insanlara populist dersek, onları Marine Le Penleştirmiş ve Brexit için oy verenlerin arasına itmiş oluruz. Bu insanları dinlemek zorundayız. İnsanlar şunu söylemek istiyor: ‘Hayatımı etki eden
kararlara karşı diyecek bir şeyimiz var. Avrupa bunu yapmazsa ben de Avrupa karşıtı olurum.’‘

euronews: ‘‘Yunanistan sizce ne zaman değişir? Sadece ekonomik değişim değil, insanların yaşamlarındaki gerçek
değişim ne zaman mümkün?’‘

Yunanistan Maliye Bakanı Öklid Çakalotos: ‘‘Siz beni senede bir kere çağırıp ekonomide herhangi bir değişim görmemiş olsaydınız, sanırım başarısız olmuştuk. Beni istediğiniz zaman çağırabilir ve sorularınızı değiştirebilirsiniz. Umarım seneye bugünlerde insanlar parasal genişleme programının bir parçası olan kalkınma hareketinin etkilerini görecek ve her şey çok farklı olacak.’‘