Yıllar boyu Learnig World’de zorluklara karşı azimle eğitimlerini sürdüren çocukların hikayelerini gördük. Bizleri en çok etkileyen iki eğitim
REKLAMYıllar boyu Learnig World’de zorluklara karşı azimle eğitimlerini sürdüren çocukların hikayelerini gördük. Bizleri en çok etkileyen iki eğitim hikayesinin kahramanlarını Haiti ve Kamboçya’da yeniden ziyaret ettik.
Haiti: Hayata yeniden tutnmak zaman alıyor
Haitili hayat dolu Raynane, 12 Ocak 2010’da yaşanan depremde bir ayağını kaybetmişti. Bir Fransız yardım kuruluşunun sağladığı protezle okula gidebildi, ikiz kız kardeşiyle ve mahallesinden arkadaşlarıyla oyunlar oynayabildi.
Raynane bugün 15 yaşında ve başkent Port-au-Prince’te aynı mahallede yaşıyor. “Hayatım değişti. Artık bebek değilim. Bazı şeyleri daha iyi anlayabiliyorum.” diyor.
Raynane’ın babası fakirliğe rağmen evin bir kısmını yeniden yaptırmayı başarmış. Depremden bu yana sabit bir iş bulmakta zorlanıyor. Annesi ise evlere temizlikçi olarak gidiyor. Aile genelde iki yakasını bir araya zor getiriyor.
Raynane büyüdüğünden dolayı protezinin düzenli değişmesi gerekiyor. Her yeni protezin parasını karşılamak da giderek daha zorlaşıyor. Ancak ekliyor genç kız: “Annemin, babamın ve kardeşlerimin yanımda olup beni desteklemeleri her şeyden daha önemli.”
Babası Jean-Raynold için öncelik okul. Haiti’de devlet okulları bedava fakat yer bulmak oldukça zor. Yer bulamayan aileler çocuklarını özel paralı eğitim kurumlarına yazdırmak zorunda kalıyor.
Jean-Raynold kızının azimli olduğunu vurguluyor: “Kafasında bir çok fikirleri olan ufak bir kız çocuğu. Okuyup doktor olmak istiyor. Buna çok istekli.”
Raynane ve ikiz kardeşi her sabah 6.30’da uyanıyor. Okul 1 saat yürüme mesafesinde olduğu için motosikletle gidiyorlar. Raynane “Arkadaşlarım da beni teşvik ediyor. Benimle dalga geçmiyorlar.Bana ayağımı kaybetmemin bir şeyi değiştirmediğini, Raynane olarak kalmaya devam ettiğimi söylüyorlar. Böyle demeleri beni mutlu ediyor.” diyor.
Raynane okuluna iyi uyum sağlamış ve çevresiyle çok güzel ilişkiler kurmuş. Bunda tabii ki protezin de etkisi var. Fakat bacaklarını ya da kollarını kaybeden insanların en büyük derdi hayalet ağrılar onda da ortaya çıkmış.
Raynane bu ağrılara karşı özel bir klinik CERPA’da tedavi görüyor. Sorun hâlâ orada bacağını hissediyor olup olmadığı ile alakalı.
Bu durumdaki hastalar çoğu zaman dayanılmaz ağrılar hisseder. Vücudun ne görebildiğimiz ne de dokunabildiğimiz artık olmayan bir kısmının sancılarını tedavi etmek oldukça karmaşık bir durum. İlaçlar genelde faydasız. Beynin bu değişimi anlayıp kabul etmesine yardımcı olmalı.
Capucine Bossard genç kıza uyguladıkları tedavi yöntemi hakkında konuştu: _“Raynane’dan kesik bacağının etrafındaki kumu hissetmesini istedik. Eğer kesik bacağının çevresindeki kumu hissederse beyni ayakların olmadığını ve sınırın kesilen yere kadar olduğunu anlayacak. Çocukların çoğu bu ağrıyı kontrol etmekte zorlanır. Çünkü bunu anlayamazlar. Yaşadıkları fiziksel rahatsızlıklar onların eğitimlerini de engeller.”
Tedavi süreci uzun ve aylar boyu sürüyor ancak faydası çok büyük. Hırslı ve cesur Raynane için hayatın zorluklarına karşı kazanması gereken yeni bir savaş.
Sanat yoluyla geçmişin acılarını silmek
2011 yılında, sokak çocuklarına sanat, müzik ve sirk becerileri kazandırıp iş imkanı sağlamak ve ülkenin sorunlu geçmişinden kalan yaraları sarmak için açılan bir okulu keşfetmiştik.
Phare Ponleu Selpak (Sanat Işığı), gelişim ve sosyal değişim için araç olarak sanata dayalı projeler üreten bir okul. Hedef, sokak çocuklarının sanat eğitimiyle çevreye uyumunu ve kendilerine güvenini sağlamak.
Okul, 5 yıl içinde büyük değişimler geçirmiş. Bugün 1500’den fazla öğrencisine resim, müzik, tiyatro, grafik sanatları ve sirk becerilerinde eğitim imkanı sunuyor.
Okul sirk eğitimi alan Phunam Pin şunları söyledi: “Phare’daki eğitimime 7 yaşında başladığımda henüz çok küçüktüm. Ancak 13 yaşına geldiğimde sirk becerilerine başladım. Phare bana çok şey kazandırdı.”
Her şey genç Fransız öğretmen Veronique Decrop’nun 1986 yılında Tayland sınırındaki o zamanlar dünyanın en büyük mülteci kampında resim atölyesi açmasıyla başladı. Atölyenin amacı, çocukların kendilerini ifade etmesine ve Kızıl Kmerler tarafından işlenen kıyımlar sonucu ortaya çıkan travmaların aşılmasına yardımcı olmaktı.
REKLAMPhare’ın direktörü Det Khuon, bu atölyeye katılan çocuklar arasındaydı.
“Eğitim, gençlerin sanat alanında gelişmesine katkı sağlıyor. Bu sayede kendi milli kimliklerini buluyor ve sanatımızı canlandırıyorlar.”
5 yıl önceki ziyaretimizden bu yana okulda bir çok değişiklik göze çarpıyor. 2013 yılında kreş açılmış ve 2-5 yaşa arası 180’den fazla çocuk bungalovlarda ana okulu eğitimi görüyor. Bunun yanında bir kütüphane ve yeni bir grafik sanat stüdyosu da hizmete girmiş.
Phare Ponleu Selpak’ın Başkan Yardımcısı Isabelle Drouillard: “Phare’da 5 yıldır yaşanan en önemli değişim gençlerimizin birer profesyonel olup işe geri dönme arzusu. Yıllardır müfredatımızın çok iyi bir seviyede olduğunu düşündük fakat sonrasını dikkate almadık. Gençlerin fakirlikten kurtulmaları için iş bulmaları, çalışmaları gerekiyor.”
İş imkanları oluşturmak için yeni kaynaklar oluşturulmalı ve hepsinin üstünde tanıtımı yapılmalı. Bu yüzden her yıl 3 milyon insanın ziyaret ettiği Angkor tapınaklarına yakın bir yerde gösteri yeri ayarlandı. Battambang’da hazırlanan oyunlar Siem Reap’ta uluslararası bir seyirci topluluğu önünde gösteriliyor.
REKLAMPhare Ponleu Selpak Başkanı Dara Huot: “Kendimizi ifade için sanata ihtiyacımız var. Sanat, Kamboçya’nın genç insanlarına hayat hikayelerini anlatma fırsatı veriyor.”
Phunam, çok fakir bir aileden geliyor. Çocukluğu ailesine yardımcı olabilmek için teneke toplamakla geçmiş. Babası annesini sürekli dövermiş. 7 yaşında Phare’da sirk derslerine başlamış ve 13 yaşına geldiğinde akrobat olmuş.
Phunam Pin: “Phare sayesinde bir akrobat oldum. Çok fazla tanınmasam bile sayesinde hayatım değişti.”
5 yıl sonunda okula yeni öğrenciler getirilmiş. Kızıl Kmerler’in uyguladığı şiddetten kaynaklanan travmalar ışıltılı sanatsal formlarla yok edilmeye çalışılıyor. Şimdi genç sanatçılar Kamboçya’nın yarını için daha güzel şeyler ifade etmek arzusunda.