Global Conversation'ın bu haftaki konuğu NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg.
Eşi görülmemiş güvenlik zaafiyeti tabirini artık sıklıkla duyuyoruz ancak buna çözüm bulmak gerçekten de çok zor. NATO, kendisine yapılan eleştirilerin önüne geçmek istiyor. Varşova’da düzenleyeceği zirveyle yeniden vites yükseltmek isteyen kurum, krizden çıkmak için gerçekçi ve kalıcı çözümler bulabileceğini ispatlamaya çalışacak.
Global Conversation’ın bu haftaki konuğu NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg.
euronews: ‘‘Varşova zirvesiyle tam olarak neyi elde etmeyi amaçlıyorsunuz?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘NATO’nun ana mesajı, daha tehlikeli bir hale gelen dünyada güvenlik önlemlerini artırmak. Avrupa’daki müttefiklerimize bu konuda destek sağlarken, aynı zamanda Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki ortaklarımızla da çalışarak onlara destek oluyor ve bu ülkeler de istikrarı sağlamaya çalışıyoruz. Ne kadar istikrar sağlarsak, o kadar güvende oluruz.’‘
euronews: ‘‘Evet, bu konuya tekrar değineceğiz. Önceki konuşmalarınızda şu anda dünya genelinde belirsiz bir duruma doğru gidildiğini belirtmiştiniz. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkmasıyla bu söyledikleriniz açıkça görülüyor. Referandumdan önce ‘güçlü bir İngiltere ve güçlü Avrupa, NATO ve Birleşik Krallık’ın yararına olur’ demiştiniz. Şimdi işler tamamen tersine döndü. Bu konuda ne söylemek istersiniz?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden çıkması elbette İngiltere’nin AB ilişkilerini etkileyecektir. Ancak İngiltere’nin NATO’daki konumunu değiştirmez. Birleşik Krallık güçlü bir müttefikimiz olarak kalmaya devam edecek. Çünkü Birleşik Krallık, Avrupa’daki NATO müttefiklerinin harcamalarının dörtte birini gerçekleştiriyor. Diğer ortaklar arasında güçlü kalmaya devam edecek ve biz de Avrupa Birliği ile olan işbirliğimizi geliştirmeyi sürdüreceğiz. Varşova’daki zirvede vurgulayacağımız ana gündem maddelerinden biri de bu olacak.’‘
euronews: ‘‘Evet aslında siz AB- NATO paktı kurmaya çalışıyorsunuz ancak İngiltere bu durumda ayrı bir unsur olarak ele alınmalı. Çünkü bizi hangi gelişmelerin beklediğini bilmiyoruz. Şu anda zayıf ve yardıma ihtiyacı olan Avrupa Birliği ile karşılaşacaksınız. Bu aslında istediğiniz bir özellik değil…’‘
Biyografi: Jens Stoltenberg
- Jens Stoltenberg NATO’nun 13. Genel Sekreteri.
- İki defa Norveç Başbakanı olarak görev yaptı. (2000-2001 ve 2005-2013 yıllarında)
- Oslo Üniversitesi iktisat ve ekonomi bölümünü bitirdi.
- NATO Genel Sekreteri Stoltenberg 16 Mart 1959 yılında Norveç‘in başkenti Oslo’da doğdu.
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘Avrupa Birliği zayıf olmayacak. Bu birlik tüm Avrupa ülkeleri için önemli kalmaya devam edecek. Aynı zorluk ve düşmanlara, ve onların tehditlerine karşı duruyoruz. Ne Avrupa Birliği ne de NATO gerekli her şeye sahip değil. Ancak birlikte hareket ederek Avrupa’daki tüm bu sorunlara çözüm bulabiliriz.’‘
euronews: ‘‘Varşova’daki görüşmede en büyük meselelerden biri de Rusya olacak. NATO şu anda en büyük savaş taktiğini Polonya’da uyguluyor. Dört büyük müfrezenizi Doğu sınırınıza gönderiyorsunuz. Bu hareketle Rusya’ya nasıl bir mesaj göndermek istiyorsunuz? Sizce Rusya’nın bu hamleden dolayı gözü korkmuş olabilir mi?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘Mesajımız şu; her bir müttefikimizi korumaya hazırız. Birimize yapılan saldırı hepimize yapılmış demektir. Bu caydırıcı bir hareket. Yapılan bu savunma hareketi Avrupa’nın istikrarı için önemli. NATO söz konusu savunma ve caydırıcılık olunca, güçlü kalmaya devam edecek. NATO bir hesaplaşma içerisinde değil. Yeni bir ‘Soğuk Savaş’ istemiyoruz. Gerginliği azaltmak ve ilişkilerimizi geliştirmek için Rusya ile siyasi diyaloğumuzu devam ettirme niyetindeyiz.’‘
euronews: ‘‘Hesaplaşma ya da gerginliğin artmasından uzak durmak istiyorsunuz. Ancak Almanya Dış İşleri Bakanı’nın durumu bu şekilde algılamadığını biliyorsunuz. Kendisi tüm bu askeri hareketlerin ‘savaş çığırtkanlığı’na ya da ‘savaş tehditleri’ne sebep olduğunu söylüyor. Bu konuda ne demek istersiniz?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘Tüm bu alınan kararların arkasında 28 NATO üyesinin imzası var. NATO doğu sınırındaki askeri yerleşkesini güçlendirmeyi ve daha fazla tatbikat yapmayı uygun gördü. Ve ben de buna onay veriyorum. Bunun yanında 28 üye ülkemiz, Rusya ile olan siyasi işbirliğini güçlendirme konusunda hem fikir. Almanya bu konuda başı çekiyor. Ayrıca güçlü savunma ve diyalog arasında hiçbir çelişki yok. Rusya ile siyasi ilişkilerimiz içerisinde savunma mekanizması platformuna ihtiyacımız var.’‘
euronews: ‘‘Birçok nokta şu anda Rusya’ya odaklanmış durumda… Bu, şu anlama gelebilir mi? Güney bölgelerde yaşanan mülteci krizinin çözümü için NATO baş rolü oynayabilir mi? Yoksa NATO, sırtını koltuğuna yaslamaya devam mı edecek?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘NATO’nun doğudan gelen tehditlere karşı durma ya da güneyde baş gösteren zorlukları seçme lüksüne sahip değil… Her iki durumla da başa çıkması gerekiyor. Ayrıca NATO güney bölgelerdeki istikrarı sağlama konusunda birçok çalışmalar yapıyor. Türkiye’deki yapılanmalarımızı artırdık. Türkiye, Irak ve Suriye’deki savaş ve karmaşadan en çok etkilenen müttefikimiz. Bunun yanında Afganistan’da kalmaya devam edeceğiz. Son olarak Irak’taki yetkililerle görüşerek bu ülkedeki terör faaliyetlerine karşı savaşmak için bir eğitim çalışması başlattık.’‘
‘‘İşte tüm bu olanlar aslında Avrupa’daki mülteci krizi sorununun köklerine inmek diyebiliriz. Bölgedeki ülkelere, siyasi istikrar konusunda destek sağlamak… NATO, Ege Denizi’ne gemilerini göndererek Avrupa’daki mülteci kriziyle mücadelede önemli rol oynadı. Ayrıca bu çalışmalar neticesinde Ege Denizi’ndeki illegal göç dalgası büyük oranda azaldı. Bu rakam, binlerle ifade edilirken şimdi sıfır noktasına geldi. Tüm bu gelişmeler, NATO’nun Ege Denizi’ndeki askeri birlikleri sayesinde oldu.’‘
euronews: ‘‘Eleştirilerinizden terör konusunda yavaş davrandığınızı anlıyoruz. NATO sıcak savaş konusunda sorun mu yaşıyor?’‘
Jens Stoltenberg, NATO Genel Sekreteri: ‘‘NATO, Afganistan’daki varlığıyla, Irak’taki birliklerin eğitim çalışmalarıyla, Tunus, ürdün ve Türkiye’deki varlığıyla Irak ve Suriye’de devam eden savaşı bitirme konusunda sorunun köklerine iniyor. Ayrıca güvenlik güçlerimiz IŞİD örgütüyle savaşta koalisyon güçlerine destek veriyor. Askeri açıdan NATO burada kilit bir rolü üstleniyor. Sivil yapılanma ve çalışmalar konusunda da Avrupa Birliği’nin büyük bir rolü var.’‘