Insiders bu hafta NATO'nun Kuzey ve Doğu Avrupa'daki yapılanmasıyla Litvanya'daki yeni zorunlu askerlik hizmetini konu alıyor.
Veda ve Vilius beraber çalışarak ordudaki günlük rutin işlerini hızlı bir şekilde yapmaya çalışıyor.
2008 yılında Litvanya hükumeti zorunluğu askerliği kaldırdı. Ancak Rusya’nın Ukrayna’ya yaptığı askeri müdahale Baltık ülkelerinde tedirginliğe sebep oldu.
Veda bir öğrenciydi ve Vilius da barda çalışıyordu. Litvanya’da askerlik tekrar zorunlu hale gelince, onlara da kışlanın yolu gözüktü.
Bu genç askerler Litvanya’nın sosyal yapısını adeta özetliyor. Veda’nın babası Polonyalı,annesi de Rus. Vilius ise saf kan Litvanyalı.
Litvanya’da azınlık olayları, Letonya ve Estonya’ya nazaran daha az oluyor. Şimdi anadili Rusça olan Veda’ya soruyoruz: Rusya’ya karşı Litvanya saflarında savaşmak onun için bir sorun teşkil ediyor mu?
Veda Golovac, Litvanyalı Bayan Asker: ‘‘Hayır bu benim için sorun olmaz. Ben kendi ülkemi savunurum. Ben Litvanya’da doğdum ve burada büyüdüm. Eğitimimi bu ülkede aldım ve şimdi de askerliğimi yapıyorum. Litvanya benim ana vatanım.’‘
Vilius Siniauskas, Litvanyalı Asker:‘‘Günlük hayatta insanlar küçük gruplar içerisinde yaşamlarını sürdürüyor. Bazen de birbirine yakın toplumlar… Örneğin Rusça konuşanlar, Polonyalılar, Litvanya dili bilenler… Ancak ordu içerisinde herkes birbirine kaynaşmış durumda ve herkes kendisini eşit hissediyor.’‘
‘‘İlgili link’‘:http://blogs.reuters.com/great-debate/2015/03/15/lithuania-prepares-for-a-feared-russian-invasion/
Şimdi Litvanya’nın başkenti Vilnius’a gidiyoruz. Burada Milli Savunma Bakanı ile görüşeceğiz. Juozas Olekas ailesinin eski Sovyet rejimi tarafından sürgüne gönderildiği Sibirya’da doğmuş. Bakanlık, vatandaşları için olası bir savaş durumunda kullanabilecekleri bir kitapçık hazırlamış.
euronews: ‘‘Günümüzde Rusya Federasyonu bir tehdit olarak algılanıyor. Bu doğru mu yoksa yanlış mı?
Juozas Olekas, Litvanya Savunma Bakanı: ‘‘Ukrayna’da olanları biliyoruz. Ayrıca Baltık Denizi kıyıları ve sınırlarımızda Rusya bazı tatbikatlar yapıyor. Kendi askeri birliklerini kullanarak dış sınırlarındaki sorunları çözmeye yönelik büyük istekleri var. NATO şu anda bu bölgedeki gücünü artırıyor. Bence bu, Rusya’nın bölgedeki saldırgan tavrını durdurmak için önemli bir gelişme…’‘
‘‘İlgili link’‘:http://www.kam.lt/en/top_management_1039/minister_of_national_defence_2054.html
Rusya’nın askeri uçakları ve birliklerinin bölgede tatbikat yapmasının ardından, NATO Polonya, Bulgaristan, Romanya ve Baltık Denizi civarında bazı üstler kurarak, her bir noktaya askeri lojistik konusunda uzman 40 kişilik ekipler gönderdi.
Angelo Miguel Simoes, NATO Litvanya Birliği Sözcüsü: ‘‘Eğer Litvanya isterse, iki ya da üç gün içerisinde NATO 5000 bin adet asker toplayabilir.’‘
Acil durumda toplanan bu 5000 adet asker, NATO’nun 40 bin kişilik acil müdahale tümeninin bir parçası. Saldırı durumunda, NATO’nun her ülkede bulundurduğu askeri birlikler birbirlerine yardım edecek. Danimarkalı bir Binbaşı bizi, NATO’nun olası en kötü senaryoya göre tatbikat yaptığı bir ormana götürüyor.
Vibe Michelsen, Danimarka Ordusu, Binbaşı: ‘‘Amacımız NATO üyeleri arasındaki ortak çalışma gücünü artırmak ve birlikte hareket ederek tek bir parça gibi olmak.’‘
Rusya çok büyük askeri tatbikatlar yaparken, tam 160 bin askerini batı sınırına gönderdi. Ancak NATO çok daha az askerle çalışıyor. Haziran ayında 10 bin NATO askeri ‘Kılıç Atılımı’ adlı tatbikat için Baltık Ülkeleri’ne sevk edildi.
NATO’nun Litvanya’da yürüttüğü tatbikata ‘Demir Kurt’ adı verilmiş.
euronews: ‘‘Her ağacın arkasında Almanya, Lüksemburg, Fransa, Litvanya, Danimarka ya da Amerika’nın bir askeri ya da tankı var. Acaba şu anda neler oluyor? Şimdi bu konuyu biraz araştıralım.’‘
NATO’ya bağlı hükumetler ve askeri birlikler Moskova’nın kararlarına artık pek güvenmiyor. Baltık ülkeleri ve Polonya NATO’nun bölgede yapılanmasını istiyor. Litvanyalı yüzbaşı, NATO’nun bu yoğun eğitiminin çok yararlı olduğunu belirtiyor.
Navasaitis Algirdas, Litvanya Ordusu, Yüzbaşı: ‘‘Ortak hareket edebilmek çok önemli bir gelişme ve bunda bir zorluk yok. Farklı ülkeler askeri tatbikatlarını kolaylıkla birlikte yapabiliyor.
NATO, Baltık ülkeleri ve Polonya’daki savunma mekanizmasını güçlendirmek için 4.000 asker daha gönderecek. Bu dört müfrezeyi Kanada, Almanya, İngiltere ve Amerika yönetimi altında olacak.
Christopher Salisbury, ABD Ordusu, Yüzbaşı: ‘‘Son beş gün boyunca ileri ve geri intikal ile savunma ve taarruz üzerinde çalışıyoruz. Ortak hareket ettiğimiz ülkeler de intikal eğitimi alıyor. Üye ülkelerle olan iletişim gücümüz, yaptığımız işlerin en önemli parçası.’‘
Polonya ve Baltık ülkeleri, NATO’nun göndereceği dört müfrezenin savunma ve saldırı için yeterli olmadığını düşünüyor. Ancak olası bir savaşta NATO’nun 4.000 askeri, düşmana vakit kaybettirmek için yeterli.
Marc-Ulrich Cropp, Almanya Ordusu, Yarbay: ‘‘Uzun bir mesafede asker ya da mühimmat sevk etmek artık bizim için sorun değil. Uçakla asker taşıyabilir, ağır silah ve taşıtları trenle ya da özel ekipmanları kara yoluyla taşıyabiliriz.’‘
Litvanyalı 392 asker, ‘Demir Kurt’ eğitimiyle askerlik görevlerini tamamladı.
Sergei görevini eksiksiz yerine getirdiği için bir taktir belgesi aldı. Ailesi onunla gurur duyuyor.
Sergei’in anadili Rusça. Bizi ‘Demir Kurt’ eğitimini geçirdiği askeri kışlaya götürüyor. Litvanya askeri birlikleri tekrar kurulunca, Sergei gönüllü olarak orduya katılmış.
Sergei Kulikov, Litvanyalı Asker: ‘‘Dokuz ay süren askerlik görevini yerine getirdiğim için mutluyum. Şunu anladım ki her genç adam, ülkenin geleceği adına bir şeyleri değiştirebilir. Biz, tek başımıza savaşmıyoruz. Bizler binlerce kişiden oluşuyoruz ve Litvanya’yı savunabiliriz.’‘
Artık sürekli olarak düşen savunma harcamaları sona erdi. 28 NATO ülkesinden 16’sı, askeri harcamalarını artırdı. Tıpkı Litvanya gibi…
Sergei şimdi evine doğru gidecek.
Ailesi Litvanya’nın kırsal bir bölgesinde yaşıyor.
Sergei’in babası Litvanya Demir Yolları’nda makinist. O, askeri görevini Sovyetler Birliği güney sınırında tankçı olarak yapmış. Acaba kendisi Litvanya’nın yeniden askerliği zorunluğu hale getirmesi konusunda ne düşünüyor?
Anatolii Kulikov, Sergei’in Babası: ‘‘Askerlik hizmeti tekrar geri geldi ve bence herkes bu görevini yerine getirmeli. Her yerde görüyoruz. Gençler çalışmıyor ve toplumun bir parçası olamıyorlar. Bazıları bu sebeple şımarıklaşıyor. Gençler askere gitmeli çünkü bence bu hayat için önemli bir okul. Her genç bence askere gitmeli…’‘
Litvanya NATO’ya 2004 yılında katıldı. Bu durum bazı aileler için hala hassas bir tartışma konusu. Örneğin Sergei’in babası Litvanya’nın NATO üyeliği hakkında konuşmak istemiyor. Ancak Sergei için bir sorun yok.
Sergei Kulikov, Litvanyalı Asker: ‘‘Litvanya’nın NATO ile ortak çalışması çok güzel bir gelişme. Ben askerlik görevime ‘Demir Kurt’ müfrezesinde başladım. Çok istekliydim ve bu sebeple göğsüme bir demir kurt döğmesi yaptırdım. Litvanya’nın NATO’nun üyesi olması çok güzel.’‘
Peki ya Sergei’in hayalleri? O gelecekte Litvanya ordusuna katılmak ve profesyonel bir NATO askeri olmak istiyor.