Uluslararası Ceza Mahkemesi nasıl işler? Türkiye neden UCM'ye taraf ülkeler arasında değil?
REKLAMUluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Kırım’ın ilhakını “Rusya ve Ukrayna arasındaki bir askeri kriz” ve “Ukrayna topraklarının ihlali” olarak nitelendirmesi üzerine, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin UCM’den çekildiğini açıkladı.
İngiltere, Rus askerlerinin Suriye’de başlattığı hava operasyonlarına ilişkin Uluslararası Ceza Mahkemesi’nden Rusya’ya savaş suçu soruşturması başlatması talebinde bulunmuştu.
Rusya’nın Uluslararası Ceza Mahkemesi’nden çekilmesi, Kırım’ın ihlali ve Suriye’deki askeri operasyonlarından dolayı mahkeme önünde hiç bir sorumluluğu olmayacağı anlamına geliyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı UCM’nin “bağımsız ve yetkin bir yargı organı olamadığını” savunarak UCM’nin 14 yıl içerisinde sadece 4 hükme vardığını ve 1 milyar Dolardan fazla para harcadığını iddia etti.
Rusya, 2000 yılında Uluslararası Ceza Mahkemesinin kuruluş belgesi olan Roma Statüsü’nü imzalamış ancak anlaşma parlamento tarafından henüz onaylanmamıştı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi nedir, nasıl işler ?
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası kamu oyu tarafından kınanan “soykırım suçları, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçları gibi” suçları işleyen bireyleri yargılamak için kuruldu.
video produced by ICC to embed (EN):
Türkiye, Çin, Hindistan, Pakistan ve Irak gibi çok sayıda ülke UCM’ye taraf olmamayı tercih etti. Rusya, Ukrayna, ABD, İsrail ve Tayland gibi bir çok ülke ise Roma Statüsü’nü imzaladı ancak anlaşmayı onaylamadı.
Ucm from Arzu Kayaoglu
Rusya’nın UCM’den çıkma kararından bir kaç saat sonra Filipinler de UCM’den çekildiğini açıkladı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin şimdiye kadar aldığı kararlardan bazıları
UCM, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 2006’da Kongo Vatanseverleri Birliği lideri Thomas Lubanga’nın tutuklanmasına karar verdi. Lubanga 15 yaşından küçük çocukları askere almak ve kullanmakla suçlanmıştı.
UCM Uganda’da LRA’nın (Lord’s Resistance Army/Tanrının Direnişi Ordusu) 5 lideri – Joseph Kony, Vincent Otti, Raska Lukwiya, Okot Odhiambo, Dominic Ongwen hakkında tutuklama kararı çıkardı. Bu kişiler kölelik, tecavüz, sivillerin katledilmesi, yağma ve 15 yaşından küçük çocukları silahlı çatışmalarda kullanmakla suçlanıyordu. Suçluların hiç biri yakalanamadı.
İnsanlık suçu işlediğine hükmedilen Libya’yı 42 yıl boyunca yöneten Muammer Kaddafi hakkında tutuklama kararı çıkartılmış ancak siyasi liderin ölümüyle Ekim 2011’de dava düşürüldü.
Fildişi Sahili eski cumhurbaşkanı Laurent Gbagbo, 2010’un Aralık ayında yapılan seçim sonuçlarını tanımadı. Koltuğunu rakibi Alassane Quattara’ya vermeyi reddetti. Gbohbo hakkında, UCM, seçim sonrası cinayet, tecavüz ve işkence suçlarından 23 Kasım 2011 tarihinde tutuklama kararı çıkardı.
Türkiye Ve Uluslararası Ceza Mahkemesi
- UCM’ye taraf olmak AB üyesi olmak isteyen ülkelerde aranan ilk şartlardan biri olsa da Türkiye UCM’ye taraf olma yolunda bir girişimde bulunmadı.
-Türkiye, Avrupa Konseyi’ne üye olan 46 ülke arasında UCM’nin kuruluş belgesi olan Roma Anlaşması’nı imzalamayan tek ülke.
- Türkiye istese de şu an Roma Anlaşması’nı imzalayamayacak. Zira 31 Aralık 2000 tarihinden itibaren Roma Anlaşması’nı imzalama seçeneği ortadan kalktı. Taraf olmak isteyen ülkelere sadece onay yolu açık bırakıldı.