İtalya Anayasa Mahkemesi Fahri Başkanı ve Anayasa hukuku uzmanlarından Valerio Onida ile özel röportaj
REKLAMİtalya’da düzenlenecek Anayasa referandumunda “HAYIR” tercihinin gerekçelerini araştırdık.
Euronews muhabirlerinden Cecilia Cacciotto Pazar günü yapılacak Anayasa referandumunda “HAYIR” tercihinin gerekçelerini araştırmak üzere İtalya Anayasa Mahkemesi Fahri Başkanı ve Anayasa hukuku uzmanlarından Milano’da bulunan Valerio Onida ile görüştü. Onida da referandumda Hayır oyu kullanılması gerektiğini savunuyor.
İtalyanlar Anayasa reformuna neden hayır demeli ?
Valerio Onida : “Söz konusu reformlar kurumların daha iyi işleyeceğini garantilemiyor. Hükümetin salt çoğunluğu tarafından onaylandı ama bu sadece ortak bir nokta olan Anayasa’yı zayıflatmaktan öteye gitmeyecek.”
Evet yanlıları ‘reformlara karşı olanların İtalya’da hiç bir şeyin değişmesini istemediğini’ söylüyor. Siz ne düşünüyorsunuz ?
“Sadece değişmek için reform yapmak zayıf bir argüman. Neyi, hangi yönde, nasıl değiştireceğimizi bilmek lazım. Bu sadece değişime karşı olan bir düşmanlık değil. Anayasal saha çok hassas bir alan ve değişim çok özenle hazırlanmış bir zeminde olmalı. Dikkatli hareket edilmeli.”
Referandumda sorulan tek sorunun farklı alanları kapsadığından meşru olmadığını düşündünüz ve mahkemeye başvurdunuz. Seçmenlerin özgürlüklerinin kısıtlandığını belirttiniz. Mahkemeden olumsuz yanıt aldınız. Siz konuda yanılmış olabilir misiniz?
“Hakimlere göre Evet, Valerio Onido haksız. Ama asıl sorun ne? Gerçek bir soruna parmak basıldı. Evet yada Hayır ile cevap verilmesi gereken referandum sorusu, seçmenin özgürlüklerini kısıtlayan bir durumun oluşmasına sebep olacak. Bu nedenle Anayasa Mahkemesi’nin bu konudaki düşüncesini sormuştum. Hukukçular şimdiye kadar bunu yapmaktan çekindiler. “
Diğerlerine göre bölgesel yönetim hakkında değişim öneriliyor. Reforma göre bölgesel yönetimin gücü azalacak. Bu gerçekten gerekli mi? İtalya’da yönetimin merkezleştirilmesi mi isteniyor?
“Bu reformun en kötü tarafı, zira bölgesel yönetimin gücünü azaltarak yönetimi merkezleştirmeyi amaçlıyor.”
Bu reformla hükümetin gücü tekelleştireceğini ifade ediyorsunuz. Evet taraftarları tüm Avrupa’da, farklılıklara rağmen hükümetlerin büyük bir destekle istikrarlı kalması için seçildiğini ifade ediyor. İtalya’da bu durumdan neden korkmamız gerekiyor?
“Salt bir çoğunluğa sahip hükümetlerle, gücü tekelleştiren hükümetleri yani bir nevi dolaylı yoldan başbakanın seçilmesini destekleyen hükümetleri ayırt etmek gerek.
Güçlü ve istikrarlı görünen Alman hükümeti farklı partilerden oluşan bir koalisyon hükümetinden oluşuyor. Sanırım bu İtalya’nın şu an ki durumu için en iyi seçenek olacak. Fakat bu reformlarla azınlıkta olan bir kesim parlamentoda salt çoğunluğa ulaşacak ve bu hiç de iyi bir durum değil.”
Hayır taraftarları kazanırsa İtalya’da ve Avrupa’da ne değişir? Bu referandum uluslararası arenada büyük bir yankı buldu.
“İtalya’da hiç bir şey değişmeyecek, herhangi bir felaket yaşanmayacak. Avrupa’da da böyle bir durum söz konusu olmayacak. Avrupa şu an bizi yakından takip ediyor. Fakat bu referandumun sonucu İtalya’nın ne uluslararası kamuoyuna ne de Avrupa’ya olan duruşunu değiştirecek. Tekrar ediyorum, hiç bir şey değişmeyecek. Siyasiler işlerini yapmaya devam etmeliler. Uluslararası kamuoyunda veya Avrupa’yı ilgilendiren konularda belirleyici rol oynayacak olan bu reformlar değil. Bu tamamen siyasilerin işi ve bu konuda hiç bir şey değişmeyecek.”