REKLAMKatalanlar, Madrid hükümetinin tüm uyarılarına ve Yüksek Mahkeme’nin kararına rağmen sandığa gitti.
Olaylı geçen referandumla ilgili gelişmeler şu yönde:
Bağımsızlık isteğinin arka planı
Milliyetçi Katalanlar için ‘bağımsızlık’ üç yüzyıldır ulaşılmaya çalışılan bir hedef. Bu bağımsızlık isteği, V. Philip’in Barselona’yı fethettiği 1714 yılına dek gidiyor. O günden beri milliyetçi Katalanlar İspanya’dan özerklik için mücadele etti. 1932’de bölgenin liderleri Katalan Cumhuriyeti’ni ilan etti. Ancak Franco’nun gelmesiyle işler değişti. Katalonya, 1939 yılında iktidara gelen Franco’nun iktidara gelmesiyle elde etmiş olduğu özerklik haklarını da kaybetti. Katalonya bölgesi büyük bir baskı altında kaldı. Franco’nun ölümünden sonra Katalonya’nın bağımsızlık arzusu yeniden canlandı.
İspanya’nın en zengin bölgesi
Katalonya halihazırda İspanya’da kendi bölge ekonomisi üzerinde otonom hakları en geniş özerk bölge. Ancak bu bazı Katalan kesimler için yeterli değil. Katalanların önemli bir kısmı kendilerini İspanyol hissetmiyor. İspanya’nın en zengin bölgesi olan Katalonya’da kimyasal endüstri, gıda işletimi, metal üretimi, eczacılık, ve turizm oldukça gelişmiş düzeyde. İspanya nüfusunun yüzde 16’sını oluşturan Katalanlar, ülke ekonomik gelirinin yüzde 20’sini oluşturuyor.
Katalanlar ne diyor?
Kamuoyu yoklamalarına göre Katalanlar kendi içlerinde ikiye bölünmüş durumda. Temmuz ayındaki bir ankete göre Katalanların yüzde 41 bağımsızlığa ‘evet’ derken, yüzde 48’i ‘hayır’ dedi. Son seçimde ise bağımsızlık yanlısı partiler yüzde 48 oy alırken, Madrid yanlısı partilerin toplam oy oranı yüzde 40 oldu.
Madrid hükümeti ne diyor?
İspanya Başbakanı Mariano Rajoy seçim akşamı yaptığı konuşmada yapılan halk oylamasının ‘yok hükmünde’ olduğunu söyledi. Olayı Katalanya hükümetinin bir ‘tiyatrosu’ olarak niteleyen Rajoy, polisin müdahalesiyle ilgili olarak ‘hukuku ve demokrasiyi korumaya çalıştık’ dedi. İspanya’da Yüksek Mahkeme de söz konusu referandumla ilgili ‘anayasaya karşı’ kararı vermişti. Madrid hükümeti Katalonya’ya daha fazla özerklik vermeye hazır.
Referandum nasıl geçti
Olaylı. Dünyanın gözleri önünde Katalanlar ile İspanya polisi arasında çatışmalar yaşandı. İspanya polisi sabah saatlerinde okullara konulan sandık merkezlerini basarak oy kullanılmasını engellemeye çalıştı. Bu durum gerginliği daha da artırarak polisle seçmenler arasında arbedeye neden oldu. Yerel hükümetin verilerine göre en az 850 yaralı var.
Referandum sonrası ne olacak?
Referandumda seçmenlere “Katalonya’nun bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?” sorusu soruldu. Referandumdan ‘evet’ çıkmasına kesin gözüyle bakılıyor. Tüm zorluklara rağmen 5 milyona yakın Katalan seçmenden 2.2 milyon seçmenin oy kullandığı açıklandı. Katalan hükümeti, halk oylamasından ‘evet’ çıkması halinde 48 saat içinde ‘bağımsızlık’ ilan edeceklerini belirtiyor. Ancak referandumdan ‘evet’ çıksa bile Katalonya’nın kısa ve orta vadede bağımsız olması beklenmiyor.
Referandum günü yaşanan gelişmeler aşağıdaki canlı blogda: