Antarktika hızla eriyor

Antarktika kıyılarına 120 km uzaklıktaki Güney Shetland Adaları‘nın en büyüğü Kral George Adası‘ndayız. Bu boynuz şeklindeki buz bölgesi ısınıyor. Hem de çok hızlı. 1950’lerden beri, sıcaklık her 10 yılda bir yarım derece arttı. Kuzey kutbu gibi Antarktika kıtası da dünyanın en ciddi küresel ısınma tehdidine maruz kalan bölgelerinden biri. Gezegenimizin 6. kıtasında şu an yaz mevsimi yaşanıyor. Araştırma İstasyonları dünyanın dört bir yanından gelen uzmanları ağırlıyor. Bu sayede iklim değişikliğinin sonuçlarını inceleme fırsatı oluşuyor. Bu donmuş gölün üzerinde araştırma yapan okyanus bilimciler Brezilyalı Anna ve Uruguaylı Eduardo ile buluştuk. 80 km uzunluğunda, 30 km genişliğindeki ada üzerinde yaklaşık 15 Araştırma İstasyonu bulunmakta. Çoğu araştırma üssü büyük beyaz kıtada yaşayan canlıları incelemek için kullanılıyor olsa da, Anna Oaquim daha önemli araştırmalara imza attıklarını söylüyor: “Hem Güney Kutbu hem de Kuzey Kutbu, insan etkisinin en zayıf olduğu, yani insanın en az müdahale ettiği ortamlardır. Antropik etkinin düşük olduğu bu yerlerde araştırma yapmak, olası iklim değişikliklerini belirlemek daha kolay. Dünyanın başka yerlerinde meydana gelen güçlü çevre fenomenlerinin nedenini kutuplara bağlama eğilimindeyiz.” Haftada birkaç kez, eriyen buzdan su örnekleri alıp araştırıyorlar. Bir metre içinde sıcaklık bir derece değişikliğe uğrayabiliyor. Anna, fitoplankton konsantrasyonlarını incelemede hedefin iklim değişikliğinin kapsamını değerlendirmek olduğunu açıklıyor: “Ölçümler ile, sudaki sıcaklık, pH, tuzluluk ve mevcut oksijen değişimlerini inceliyoruz. 1 metre derinlikte ölçümler yapıyoruz. Bu, mikro organizmaların konsantrasyonuna bağlı olası sıcaklık değişimlerini anlamamızı sağlıyor. Daha sonra farklı ölçümler arasında ilişkiler kuruyoruz. Böylece çevresel ve iklimsel değişiklikler hakkında kesin bilgiye sahip olabiliyoruz.” Antarktika’da hiç dinmeyen sert rüzgarlar binlerce kilometreden partikülleri buraya getiriyor. Anna rüzgarların araştırmalarında yardımcı bir unsur hale geldiğini belirtiyor: “Dünyanın geri kalanında neler oluyor … Size dünyanın her yerinde meydana gelen tüm faaliyetlerin burada göründüğünü söyleyemem. Ama size şunu söyleyebilirim ki kutuplardaki bazı insan faaliyetlerinin takip etmek mümkün. Evet, bu mümkün.” Bu örneklerin tümünü daha sonra detaylıca inceleyen Anna Oaquim, onların şifresini çözebildiğini ve Antarktika’daki iklimin ne yöne doğru gittiğini anlamayı başardığını bildiriyor: “Araştırmamızda son on yıldaki sıcaklık artışlarını inceledik. Verileri, önceki verilerle karşılaştırdığımızda, bu yüksekliğin yalnızca bölgesel olmadığını gördük. Kuzey ve güney yarım küredeki verileri karşılaştırdığımızda, genel olarak sıcaklığın artma eğilimi gösterdiğini söyleyebiliriz.” Önceleri küresel ısınmanın etkilerinden nispeten etkilenmeyen Antarktika’nın buz yüzeyinin, son araştırmalarda önemli ölçüde düşüş gösterdiği belirlendi. Antarktika’da ilkbaharın başlangıcı olan Kasım 2017 boyunca buzların genişliği 16 milyondan 14 milyon kilometrekareye düştü.Sıcaklıkların mevsim normallerinden kısmen 2 ile 4°C daha yüksek olmasından kaynaklanan benzeri görülmemiş büyüklükte bir fenomen oluştu. Bilim insanları, şimdi Antarktika’nın iklim değişikliği üzerine araştırma yapmak için kritik bir nokta haline geldiğini kabul ediyorlar. Uruguay Araştırma Üssü‘nün meteorolojiden sorumlu müdürü Eduardo Oliveira ile birlikteyiz. Eduardo, artan iklim değişikliği ve eriyen buz dağlarından dolayı son 20 yılda Antarktika’da misyonlarının çoğaldığını belirtiyor: “Buzullar genelde 20 metreden yüksek ve 200 metreden daha geniştir. Arkamda gördüğünüz buzul önceden daha yüksekti. Burada daha fazla buzullar vardı. Son yıllarda çok azaldılar.” Yükselen sıcaklıklar, eriyen buzullar, karın yerini alan yağmurlar, hava kirliliği … İklim değişikliği sonucu Antarktika’da meydana gelen karışıklıklar, bilim adamlarına alarm veriyor. Binlerce penguen yavrusu açlıktan öldü. Termometrenin yükselişi ile canlıların organizmalarındaki değişiklikler. Daha sıcak ve asitli bir hale gelmiş bir deniz. Euronews muhabiri Pierre Morel Antarktika’dan bildiriyor: “Antarktika kıtasındaki bilimsel üsler küresel ısınmaya ilişkin delillerin peşine düşmüş durumda. Arkamda gördüğünüz buzullardaki çatlaklar ve onlardan her gün kopan dev buz kütleleri, insanlığın içine düştüğü tehlikeyi alarm veriyor.”