ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un 12 Haziran'da tarihi zirvede bir araya gelecek
REKLAMABD Başkanı Donalp Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un 12 Haziran’da Singapur’da buluşacak. Zirve, bir ABD Başkanı'nın görev başındayken bir Kuzey Kore lideri ile yapacağı ilk görüşme olacak. Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanma konusunda ABD’nin taleplerine ne kadar karşılık verebileceği müzakerelerin seyrinde belirleyici olacak.
Zirvenin gündemi resmi olarak açıklanmadı ancak tarihi buluşmada Kore Yarımadasının nükleer silahlardan arındırılması ve Kuzey Kore’ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasının ana gündem maddesi olması bekleniyor.
Kuzey Kore’den zirve öncesi “güven arttırıcı” mesajlar geldi. Pyongyang Mayıs ayı sonunda bir nükleer tesisini kapatacağını açıklamış bu olay için yabancı gazetecileri ülkeye davet etmişti. Ancak medya ziyareti “kötü hava şartları” sebebiyle ertelendi.
1- Kuzey Kore’nin adımları ne kadar ikna edici?
Ana soru ise Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanma konusunda ABD’nin taleplerini ne kadar karşılayabileceği ve bu yönde atacağı adımları Amerikan yönetimini ne kadar ikna edeceği.
Washington nükleer silahsızlanmanın “eksiksiz ve kanıtlanabilir” olmasını istiyor, Kuzey Kore’nin atacağı adımlarının “doğrulanabilir, geri döndürülmez ve kapsamlı” olmasında ısrar ediyor. Pyongyang’ın adımlarının ABD’yi ikna etmesinin hiç kolay olmayacağı ve yetersiz kalabileceği belirtiliyor.
Kuzey Kore ise yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasını talep ediyor. ABD’nin tavrı oldukça açık. Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders “[Uyguladığımız] yaptırımlar var ve Kuzey Kore nükleer silahlardan arındırılmadığı sürece bu yaptırımları kaldırmayız.” dedi. Karşılıklı adımlarla kademeli ilerleme konusunda Amerikan yönetimi yorum yapmaktan kaçınıyor.
2- Müzakeler devam eder mi?
12 Haziran buluşmasının en somut neticesi Kore Savaşı’nı resmen bitirecek bir barış anlaşması olabilir. Kim'in nükleer silahlardan vazgeçmeye açık olduğunu ilan etmesinin de önemli bir adım olabileceği belirtiliyor. Trump da birbirini dinlemek için buluşmanın olumlu bir adım olacağını söylerken Amerikalı yetkililer görüşmelerin ikinci gün de devam etmesine yeşil ışık yaktı.
3- Rusya ve Çin yakından izliyor
Çin, Güney Kore ve Rusya ise Singapur’daki zirvede pozisyonlarının “hissedilmesi” için son günlerde diplomatik temaslarını arttırdı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov Pyongyang’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirirdi. İki ülke yetkilileri Kuzey Kore liderinin bu yıl Moskova’yı ziyaret etmesi için çalışmalar yapıyor. Güney Kore Başbakanı Shinzo Abe bu hafta Trump ile buluşup endişelerini ve beklentilerini bir kez daha aktardı. Güney Kore ABD’nin buradaki askeri varlığını azaltmasından endişeli. Çin de son aylarda Kuzey Kore ile ilişkileri canlandırmak için harekete geçti.
4- Trump zirveyi iptal etti, Kim ‘yalvardı’
Trump ve Kim arasında yakın zamana kadar karşılıklı aşağılamalar yaşanıyordu. Koreli lideri geçtiğimiz yıl Kasım ayında Trump’a “yaşlı” demiş; ABD Başkanı da Twitter'dan “Ben ona 'kısa ve şişman' demezken Kim Jong-un neden bana yaşlı diyerek hakaret ediyor?” cevabı vermişti.
Ancak Kuzey Kore ile Güney Kore arasında yaşanan normalleşme çabalarıyla eş zamanlı olarak ABD ile Kuzey Kore arasında da hava birden değişmeye başladı. Trump, Kim ile görüşeceğini açıklarken iki ülke yetkililerin yorumları sebebiyle görüşme tehlikeye girdi. ABD’nin “belli koşulları elde etmemesi”nden dolayı Trump’ın görüşmeyi iptal ederken Kuzey Kore’nin ısrarıyla ve uzlaşma mesajlarıyla ABD Başkanı görüşmeyi tekrar kabul etti. Trump'ın avukatı Rudy Giuliani Trump’ın buluşmayı iptal etmesinin ardından Kim Jong-un’un görüşmenin gerçekleşmesi için “yalvardığını” söyledi.
5- Neden Singapur?
Amerikalı yetkililere göre Singapur, hem ABD hem de Kuzey Kore ile diplomatik ilişkisi bulunan az sayıdaki ülkelerden birisi ve buluşmaya ev sahipliği için de istekli olduğunu gösterdi. Singapur ise kendilerine bu yönde iki taraftan da talep geldiğini açıkladı. Singapur Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vivian Balakrishnan Washington’da gazetecilere yaptığı açıklamada “Biz [zirveye ev sahipliği yapmak için] elimizi kaldırmadık, bu bizden istendi. Önce Amerikalılar temas kurdu. Sonra Kuzey Koreliler bize geldi.” dedi.
Güvenlik imkanlarının Singapur’un seçilmesinde etkili olduğu belirtiliyor. Gösteri ve protesto haklarına ilişkin sınırlandırılmalarının da Singapur’un seçilmesinde rolü tartılışılıyor. Sınır Tanımayan Gazeteciler’in 2018 Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Singapur 180 ülke içinde 151 sırada yer alıyor. Singapur 2015’te Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile Tayvan Cumhurbaşkanı Ma Ying-jeou arasındaki tarihi buluşmaya da ev sahipliği yapmıştı.
Bu haberlerimizi de okuyabilirsiniz
Muhafazakar Kürtler kime oy verecek?