ABD’nin, Çin’den yaptığı milyarlarca dolarlık ithalata koyduğu ek vergilerin, küresel ekonomiyi derinden etkilemesi bekleniyor
REKLAMAmerika Birleşik Devletleri’nin, Çin’den yaptığı milyarlarca dolarlık ithalata koyduğu ek vergilerin, küresel ekonomi üzerindeki olası etkisi büyük bir tartışmanın fitilini ateşledi.
Bu ticaret savaşı ne anlama geliyor? Korumacı tedbirler nasıl uygulanacak? Günlük hayatı nasıl etkileyecek?
ABD Başkanı Donald Trump’ın koyduğu vergiler, Çin’den satın alınan çamaşır makinesinden, uçak lastiğine kadar 800’den fazla ürünü kapsıyor.
1- Ticaret savaşı ne?
Günümüzde ticaret savaşı, bir ülkenin diğer bir ülkeden satın aldığı ürünlere, sınırlamalar ve ek vergi getirmesi, ilgili ülkenin de buna misilleme yapması şeklinde yorumlanıyor.
Ülkelerin, bu şekilde bir ticaret savaşına girmesinin, diğer ülke ekonomilerine de etkisi olurken, ikili ve bölgesel gerginliklerin de artmasına yol açıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, göreve geldiğinden bu yana ticaret savaşlarından korkmadığını ve bunun ülkesinin yararına olacağını savundu.
2- Trump bunu neden yapıyor?
Trump, Çin’den yapılan ve 35 milyar doları bulan ithal ürünlere yüzde 25 vergi getirirken, buna Pekin yönetiminin, 'fikri mülkiyet haklarında hırsızlık yaptığı' suçlamasını gerekçe gösteriyor.
Trump, ucuza mal edilen ürünlerin fikir ve tasarımı konusunda Çin’i hırsızlıkla suçluyor.
Çin ile yaşadığı ticaret hacmi dengesizliğine bir son vermek isteyen Trump, seçim kampanyası boyunca da, ülkesinin ticaret çağını kapatma konusunda verdiği vaatlerle oldukça puan topladı.
ABD Başkanı, bu ticaretteki dengesizliğin ülkedeki üretim sektörüne ve dolayısıyla istihdama da zarar verdiği görüşünü dile getirdi.
3- Ticaret açığı ne demek?
Ticaret açığı, bir ülkenin diğer bir ülkeye yaptığı ihracat ve aynı ülkeden yaptığı ithalat arasındaki denge farkından oluşuyor. ABD’nin Çin ile yaptığı ticaretteki açığı oldukça fazla. Geçen yıl itibarıyla bu açık, 375 milyar doları buldu. Trump, ek vergiler koyarak buna son vermeyi hedefliyor.
Ancak, ticaret açığı her zaman olumsuz bir anlam içermiyor. Gelişmiş zengin ülkelerin önemli bir kısmı son dönemde İmalata dayalı ekonomiden, servis ağırlık ekonomilere doğru geçiş yapmayı tercih etti.
4- ABD Başkanı Trump'ın gerekçeleri neler?
ABD geçen yıl içinde bankacılık, turizm de olmak üzere servis sektöründen 242 milyar dolar ihracat yaptı. Servis sektörü, ABD ekonomisinin yüzde 90’na tekabül ediyor. Çin'in ise bu konuda performansı yok denecek kadar az. Uzmanlar, Trump’ın ticaret açığı yüzünden korumacı tedbirler uygulamasının olumsuz yanlarına da dikkati çekiyor.
5- Korumacılık ne anlama geliyor?
Korumacılık, bir ülkenin gümrük vergileri aracığıyla kendi sanayisini güçlendirmesi ve serbest rekabete kapalı olması anlamına geliyor.
Trump, mart ayı başında Çin’e karşı çelik ve alüminyum ithalatına ek vergi getirdi. Ülkesinin metal sektöründe dışarı çok bağımlı olduğu görüşünde olan Trump, olası bir savaşta, metal üretiminde dışarı çok bağımlı olduğu gerekçesiyle ülkesinin yeteri kadar silah ve araç bile üretemeyeceği görüşünü sıklıkla dile getirdi.
ABD yönetimi, yerel şirketlerin yurt dışından çelik ve alüminyum satın almak yerine bunu iç pazardan tedarik etmesini istiyor.
Yurt dışından gelmemesi halinde ise ülke içinde bu ham maddenin ve buradan imal edilecek ürünlerin fiyatlarının önemli ölçüde artacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Trump’ın, bu hamlesi ülke içinde istihdamın artmasına hizmet ederken, maliyetlerin artması sonucu özellikle otomobil ve uçak sanayi uzun dönemde rekabet gücünü kaybederek zarar görecek
REKLAM
6- Yeni vergilerin etkilerin ne olacak?
Bu gümrük vergilerinin etkisinin, Çin’in de yapacağı misilleme göz önüne alındığında dünyanın dört bir yanında hissedilmesi bekleniyor.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, ABD’nin tarım ve sanayi ürünlerine vergi koyacak. Soya, pamuk, uçak, otomobil, çelik boru gibi ürünler Çin pazarına girerken gümrük vergisine takılacak.
Çin, Apple gibi yüksek teknoloji şirketlerine de ek vergi koyabilir. Bu hamle ise bu dev şirketlerin derinden sarsabilir. Bu şirketler de kayıplarını doğal olarak diğer pazarlardan çıkarma yoluna gidebilir.
Küresel anlamda ticaret savaşı, tüketicilere zarar verir. Serbest ticaret, korumacılığın tam tersi anlamına geliyor ve mümkün olduğunca çok az vergi uygulanmasını öngörüyor.
Serbest ticaret, tüketicilerin, daha kaliteli ve ucuz ürünleri satın almasına, üreticilerin maliyetleri düşürmesine ve yine daha ucuza ürünlerini satmasına yol açıyor.
REKLAMOtomobiller, akıllı telefonlar ve gıda serbest ticaret sayesinde daha ucuza satın alınabiliyor.
Serbest ticaretin olumsuz yanı ise, şirketlerin yerli malı almak yerine ucuz yabancı ürün alması, istidama büyük zarar veriyor ve şirketleri daha az kişi istihdam etmeye zorluyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir
ABD ve Çin arasında mali piyasaların merakla beklediği ticaret savaşı başladı
ABD ve İran kriziyle gündeme oturan Hürmüz Boğazı neden önemli?
Avusturya "Erdoğan’a oy verenler Türkiye’ye dönsün" çağrısını yineledi
REKLAM