7 kez uzatıldı, 2 yıl sürdü: OHAL'in bilançosu

© Twitter

Yayınlanma Tarihi 18/07/2018 - 17:04

15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından ilan edilen ve 728 gün süren OHAL’in yayınlanan 32 KHK ile birlikte bilançosunu paylaştık.

REKLAM

Türkiye’de başarısızlıkla sonuçlanan 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından başlayan Olağanüstü Hal (OHAL) 18 Temmuz gecesi kaldırılıyor. Türkiye, 3 aylık sürelerle 7 kez uzatılan OHAL döneminde tam 728 günü geride bıraktı. 728 günlük OHAL, bitmesine saatler kala ise geride devasa rakamlarda bir bilanço bıraktı.

İki yıl süren OHAL’in, yayınlanan 32 Kanun Hükmünde Kararname ile (KHK) bilançosu şöyle:

İhraç ve kapatmalar

7 Temmuz’da yayınlanan KHK ile ihraç edilen 18 bin 632 kamu personeliyle birlikte OHAL döneminde 125 bin 800 kişi kamu görevinden çıkarıldı.
Barış için Akademisyenler bildirisini imzalayan ilk bin 128 akademisyenden 148’i hakkında dava açıldı. Bunun yanı sıra, üniversitelerden 7 bin 80 kişi ihraç edildi.
OHAL KHK’larıyla birçok emekli askerin ve kamu çalışanlarının rütbeleri geri alındı.
'Gülen cemaati' ile bağlantısı olduğu iddia edilen birçok okulun kapatılmasının yanı sıra, 64 özel kurs merkezi, 847 öğrenci yurdu, 47 özel sağlık merkezi, 15 vakıf üniversitesi ve 145 vakıf kapatıldı.

Basın ve medya

İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) 17 Nisan’da yayınladığı OHAL Uygulamaları Raporu’nda, 67 gazete için kapatılma kararı verildiğine, kapatılan gazetelerin 17’sinin kapatma kararlarının iptal edildiğine ve Mart 2018 itibarıyla 50 gazetenin kapatma kararının devam ettiğine yer vermişti.

İHOP raporuna göre ayrıca, OHAL döneminde 25 radyo kapatıldı ve üçü hakkında sonradan kapatma kararları kaldırıldı. Yine OHAL KHK’larıyla 20 dergi ve 17 televizyon kanalı kapatıldı.

İHOP raporunun ardından yayınlanan son KHK ile yukarıdaki sayılara yenileri eklenerek, iki yıllık OHAL döneminde toplam 70 gazete, 34 radyo ve 33 televizyon kanalı kapatıldı.

OHAL’de birçok gazeteci de işten çıkarıldı ve yüzlerce gazeteci hakkında soruşturma başlatıldı. Türkiye Gazeteciler Sendikası, 143 gazeteci ve medya çalışanının cezaevinde olduğunu açıkladı.

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, Türkiye’de son dönemde medya tekelleşmesinin görüldüğünü, aksine “Türkiye’de aslında çoğulcu habere ihtiyaç olduğunu” ifade etti.

Gözaltı ve tutuklamalar

15 Temmuz 2016 darbe girişiminin birinci yıl dönümünde bir yılın bilançosunu raporlaştıran Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 169 bin 13 kişi hakkında adli işlem yapıldığını, 50 bin 510 kişi darbe soruşturmaları kapsamında tutuklandığını belirtti.

CHP’nin yayınladığı raporda, darbe girişimiyle ilgili soruşturma açılan 35 kişinin intihar ettiğine yer verdi.

Raporda ayrıca Halkların Demokratik Partisi (HDP) siyasetçilerinden birçok kişinin tutuklandığı belirtilirken, 74 belediye eş başkanının tutuklu, 89 belediyeye kayyum atandığını ve 715 gazetecinin sarı basın kartının iptal edildiğine yer verdi.

Darbe girişiminin ikinci yılında ise, İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve Bağımsız Seçim İzleme Platformu 24 Haziran seçim kampanyası dönemi boyunca gerçekleşen ihlallere yer verdikleri ortak raporu yayınladı.

Rapora göre, seçim kampanyaları boyunca HDP’ye yönelik 93, İYİ Parti ve CHP'ye 12, Saadet Partisi'ne 8, AK Parti'ye ise 2 kez saldırı düzenlendi.

Euronews'e konuşan İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, HDP'ye karşı çok fazla saldırı, tutuklama ve gözaltı olduğuna değindi. Rapora göre, seçim kampanyaları boyunca HDP’lilere yönelik 361 gözaltı ve 13 tutuklama gerçekleştirildi.

Avrupa Konseyi ve AİHM

İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, ihlallerle ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurduklarında sürekli iç hukuka yönlendirildiklerini, fakat Türkiye’de ‘cezasızlık’ sorununun olması sebebiyle durumun ‘kısır döngüye’ benzediğini söyledi.

AİHM'in, Türkiye'de uygulanan OHAL döneminde yapılan insan hakları ihlalleri için pilot karar vererek baskı ve ihlallerin önlenebileceğini söyleyen Türkdoğan, "AİHM vereceği pilot karar nedeniyle önüne yüz binlerce dosya almak istemiyor ve iş yükünden kaçıyor." ifadelerini ekledi.