Ekonomik sorunlar, yolsuzluk ve Rusya ile yaşanan çatışmaların yarattığı bıkkınlığın etkisiyle değişim arzulayan Ukrayna halkı yeni devlet başkanını seçmek üzere 21 Nisan Pazar günü ikinci kez sandık başına gidiyor.
REKLAMEkonomik sorunlar, yolsuzluk ve Rusya ile yaşanan çatışmaların yarattığı atmosferin etkisiyle değişim arzulayan Ukrayna halkı yeni devlet başkanını seçmek üzere 21 Nisan Pazar günü ikinci tur için sandık başına gidiyor.
Son yapılan kamuoyu yoklamaları ilk turu önde tamamlayan aktör ve komedyen Vladimir Zelenskiy'nin ikinci turu da açık farkla kazanacağını gösteriyor. Ancak Zelenskiy'nin daha önce hiç siyaset deneyiminin olmaması ülkenin geleceği açısından belirsizliklere işaret ediyor.
İşte devlet başkanlığı seçiminin ikinci turuna dair bilinmesi gerekenler:
Adaylar kimler?
Devlet başkanlığı seçiminin 31 Mart'ta gerçekleştirilen ilk turunda yarışan 44 adaydan hiç birinin salt çoğunluğu elde edememesi sebebiyle en fazla oyu alan iki aday pazar günkü ikinci turda yarışacak. İlk turda oyların yüzde 30,4'ünü alan Zelenskiy'nin rakibi, halen devlet başkanlığı koltuğunda oturan ve ilk turda oyların yüzde 17,8'ini alan Petro Poroşenko oldu.
Son yapılan seçim anketleri 41 yaşındaki Zelenskiy'nin oy oranının yüzde 72 civarında olacağını, 53 yaşındaki deneyimli politikacı Poroşenko'nun oy oranının ise yüzde 25 civarında kalabileceğini gösteriyor.
Şovmen Zelenskiy'nin popülerliğinin arkasında ne yatıyor?
Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House araştırmacılarından Mathieu Bolegue'a göre Zelenskiy'nin popülerliği "kendisinin bıkkın seçmenin mükemmel bir canlı örneği" olmasından kaynaklanıyor.
Seçimi euronews'a değerlendiren Bolegue "İnsanlar yeni bir yüz istiyor ve bu nedenle hiç bilmedikleri birine oy vermeye hazırlar." diye açıklıyor ve Zelenskiy'i Amerikalı aktör Arnold Schwarzenegger ile karşılaştırıyor.
Bolegue'e göre, eski Kaliforniya Valisi Schwarzenegger popülerliğini kullanarak kendine siyasette yer açtı, siyaset ve yerel açılardan ne yapması gerektiğini iyi bilen yenilikçi ve uzman bir kadro kurdu.
"Halkın Hizmetkarları" dizisi gerçeğe dönüşüyor mu?
Uzun süredir yoksulluk çeken ve Poroşenko gibi çok şey vaadedip çok az icraat gerçekleştiren eski politikacılardan sıkılan Ukraynalılar için yeni bir yüz olan Zelenskiy halkın gönlünü oynadığı bir televizyon dizisinde kazandı.
Dizide Zelenskiy’nin canlandırdığı lise öğretmeni, Ukrayna’daki problemlerden ve kökleşmiş yolsuzluktan bıkar ve sinir krizi geçirir, bu sırada onu gören bir öğrencisi gizlice kriz anını videoya çekip sosyal medyada paylaşır ve video internette milyonlarca kez izlenir, öğretmen kendisini kısa bir süre sonra ülkenin başkanı olarak bulur. İsmini, oynadığı diziden alan “Halkın Hizmetkarları” partisinin adayı olan Zelenskiy dizisini gerçeğe dönüştürmeye çok yakın görünüyor.
Zelenskiy seçilirse neler yapmayı vaadediyor?
Devlet başkanlığı adaylarından hem Zelenskiy'nin hem de Poroşenko'nun Rusya karşıtı bir tutum sergilemesi seçimin en dikkat çekici unsurlarından biri. Zelenskiy Ukrayna'nın Batı eksenli duruşunu sürdürürken Donbas bölgesinde devam etmekte olan çatışmaları sona erdirmeyi taahhüt ediyor. Ülkenin doğusundaki Donbas bölgesi'nde 2017 yılı başından bu yana Ukrayna ordusu ile Rus yanlısı güçler arasında yaşanan çatışmalarda bugüne kadar 13 bin kişi hayatını kaybetti.
Zelenskiy ülkedeki reformları ve yolsuzlukla mücadeleyi devam ettireceği konusunda yatırımcılara güvence veriyor. Ancak uzmanlar Zelenskiy'nin reform önerilerinin neler olduğu ve nasıl hayata geçireceğine dair henüz çok az şey bilindiğine işaret ediyor.
Bu seçimler Ukrayna'nın geleceği için ne derece önemli?
Devlet başkanlığı seçimini euronews'a değerlendiren araştırmacı Bolegue'a göre bu seçimin en önemli yönü, ülkenin Sovyet idaresinden ayrılmasından bu yana ilk kez gerçekten adil, şeffaf ve rekabetçi bir seçim gerçekleştiriyor olmasında yatıyor.
Bolegue her ne kadar devlet başkanlığının gücü kısıtlı olsa da, ülkenin yüzünü geri dönülmez şekilde Batı'ya çevirdiğinin altını çiziyor. Ancak uzmanlar ülkenin geleceği açısından asıl önem taşıyan gelişmelerin bu yıl Ekim ayında yapılacak olan milletvekili seçimleri ve 2020 yılındaki yerel seçimler olduğunu vurguluyor.
Ukrayna halkı ne düşünüyor?
euronews'un görüştüğü Ukraynalılar Zelenskiy hakkında farklı düşünüyor.
İş insanı Yaroslav Vedmin, Zelevskiy'nin seçim yarışındaki üstünlüğünün teevizyonun gücünden kaynaklanıyor olmasından şikayetçi ve insanların aklını tamamen kurgusal bir karakter üzerinden çeldiğini belirtiyor.
Ancak Ukranya'nın eski Amnkara Konsolosu Bohdan Yeremenko Zelenskiy'i desteklediğini ifade ediyor ve siyaset yeni olmasından dolayı adının yolsuzluklara bulaşmamış olmasını önemli buluyor.