Almanya'da yasalar mültecilerin ülkelerine dönmelerine olanak tanımıyor. Mültecinin ülkesine dönmesi, hayati tehlikesi bulunmadığı anlamına geleceği için kendisine sağlanan korumaya ihtiyaç kalmadığı şeklinde değerlendiriliyor.
REKLAMSiyasi sığınmacılar tatil için kendi memleketlerine gidebilir mi? Bu soru yaz döneminde Avrupa'da sık sık gündeme geldi. Alman Bild gazetesi için çalışan, kendisi de Suriyeli bir mülteci olan muhabir Suriyelilerin düzenli olarak tatil için ülkelerine gittiklerini öne süren bir haber kaleme aldı. Bu tür tatil turlarını düzenleyen şirketlerin varlığından da bahsetti. Kamuoyunda ses getiren iddialar, İçişleri Bakanı Horst Seehofer'i açıklama yapmaya zorladı; mültecilere seslenen Alman Bakan "Suriye'ye giderseniz statülerinizi iptal ederiz" dedi.
Bu haber söz konusu olayla ilgili ilk değil. Özellikle Avrupa'da aşırı sağ seçmene hitap eden medya organları konuyu daha önce de birçok kez gündeme getirdi. 2016'da Fransız "Valeurs Actuelles" dergisi Almanya'daki Afgan, Iraklı ve Suriyeli mültecilerin tatillerini ülkelerinde geçirdiklerini savundu. 2018'de Belçikalı aşırı sağcılarla bağlantılı haber sitesi Medias-Presse benzer iddiaları haberleştirdi.
Tatil iddiaları gerçek mi?
Katılımcıları arasında Fransız RFI, France 24, Alman Deutsche Welle ve İtalyan ANSA'nın da yer aldığı infomigrants.net adlı kolektif, tatil iddialarının gerçeği yansıtmadığını duyurdu.
Siyasi sığınmacı statüsü bulunan Suriyelilerin, ölüm döşeğindeki ebeveyni görmek ya da rejim tarafından el konulmak üzere olan bir mal varlığını kurtarmak gibi acil durumlar için, nadir olarak ülkelerine gittikleri tespit edildi.
Mülteci yasaları ne diyor?
Almanya'da yasalar mültecilerin ülkelerine dönmelerine olanak tanımıyor. Mültecinin ülkesine dönmesi, hayati tehlikesi bulunmadığı anlamına geleceği için kendisine sağlanan korumaya ihtiyaç kalmadığı şeklinde değerlendiriliyor.
Sığınmacılara verilen ve 'mavi pasaport' olarak da bilinen seyahat belgesi ancak Cenevre Sözleşmesi'ni imzalayan ülkelere, belirli vize şartları altında seyahat imkanı tanıyor.
Uzmanlar, üç yıllık geçerliliği bulunan mavi pasaportun sığınmacının memleketine dönmesine izin vermeyeceğinin altını çiziyor. Almanya'nın koruması altında bulunan Suriyeli bir sığınmacı Suriye'ye giriş çıkış yaptığı tespit edilirse dosyası yeniden incelemeye alınıyor. Bu durum, sığınmacı statüsünü kaybetme anlamına geliyor. Statüsünü kaybeden sığınmacıların Almanya'da kalmak için normal oturum iznine başvurmaları gerekiyor.
İstisnai durumlar için Suriye'ye gidilebilir mi?
Boşanma, aile üyelerinin ölümü, miras gibi nedenlerden dolayı Suriye'ye dönmek zorunda olan sığınmacılar, kendilerine mavi pasaport sağlayan "Federal Göçmen ve Mülteciler Dairesi"nden (BAMF) özel izin almak zorunda. Her başvuru yetkililer tarafından ayrıca incelenip karara bağlanıyor.
Sığınmacılarla ilgili bu uygulama Schengen ülkelerinin tamamında benzerlik gösteriyor.
Türkiye'deki Suriyeliler nasıl gidip gelebiliyor?
Avrupa ülkeleri dışından mülteci kabul etmeyen Türkiye, Suriyelilere resmi olarak "mülteci" statüsü vermiyor. Türkiye'de bulunan Suriyeliler geçici koruma altında olup, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na tabiler. Bundan dolayı, Avrupa ülkelerinde mültecilerin kendi memleketlerine dönmesine izin vermeyen yasal düzenleme Türkiye'deki Suriyeliler için söz konusu değil.