Joker maskesi takarak, sosyal adalet, daha fazla demokrasi veya bağımsızlık talep etmek. Bu iki kavram birbiriyle bağdaşıyor mu?
REKLAM'Joker', Todd Phillips'in gişe rekorları kıran filmi, vizyona girmeden önce bile tartışılmaya başlanmıştı. Öyle ki FBI, Oscar adayı aktör Joaquin Phoenix'in başrolunu oynadığı filmin vizyon tarihinden önce sosyal medyada “spesifik olmayan kitlesel saldırı” çağrısı yapan bazı iletilere rastladıklarını açıklamış, güvenlik yetkilileri, 2012'de Colorado eyaletinde 'Kara Şövalye' adlı filmin prömiyerinin gerçekleştiği sinema salonundaki silahlı saldırı olayını hatırlatarak, dikkatli olunması çağrısında bulunmuştu.
Filmin “şiddeti teşvik edeceği” yönündeki eleştiriler sonrasında Warner Bros. da bir açıklama yaparak, "Ne kurgusal karakter Joker, ne de film, gerçek dünyadaki herhangi türden bir şiddeti onaylıyor. Filmin, yapımcıların ya da stüdyonun bu karakteri kahraman olarak öne çıkarmak gibi bir niyeti yok.” demişti.
Joker, 80’lerin Gotham şehrinde, zenginlerin hüküm sürdüğü fakirlerin ise yaşam savaşı verdiği bir dünyada, toplum tarafından dışlanmış bir karakter olarak karşımıza çıkıyor. Sonrasında ise “kötü” bir karaktere evrilmesine karşın sisteme karşı duruşuyla bazıları için bir “kahramana” dönüşüyor.
Dünyanın dört bir yanında süren hükümet karşıtı protesto gösterilerini düşünecek olursak, böyle bir karakterin göstericilere ilham kaynağı olması belki de kaçınılmazdı. Hong Kong, Şili, Lübnan ve Katalonya’da eylemcilerin taktıkları maskelere, yaptıkları makyajlara bakacak olursak etkilendikleri kesin.
Joker maskesi takarak sosyal adalet, daha fazla demokrasi veya bağımsızlık talep etmek
Bazıları, senaryodaki mesajı dikkatlice incelerseniz, amacınızı desteklemek veya sembolize etmek için “Joker'i kullanma konusunu yeniden düşünmek isteyebilirsiniz” diyor.
Fakat şu da bir gerçek ki, yönetmen Todd Phillips ve yardımcı yazar Scott Silver bize, şiddet içeren bir toplumsal hareketin hikayesini anlatıyor. Bu toplumsal hareketin lideri olarak da akıl sağlığı yerinde olmayan birini seçiyor.
Eğer yüzyıllar boyunca, liderlik yapması şüpheli olan yine de adını tarih kitaplarına yazdırmış “o liderleri” düşünecek olursak “Joker” belki de pek marjinal olmayan bir örnek olarak gösterilebilir.
Öte yandan Joaquin Phoenix’in büyük bir ustalıkla hayat verdiği Joker ya da Arthur Fleck karakterinin asıl odaklandığı mesele, dünya genelinde gerçekleşen protestoların ve sivil huzursuzluğun odaklandığı meseleler değil. Gerçek hayatında yani Arthur Fleck iken toplum tarafından hor görülen, annesiyle zayıf bir ilişki kurmuş olan Joker, ezilenleri savunduğu için değil hayatında ilk kez toplum tarafından farkedildiği için mutlu.
Karakterin sahiciliği de izleyicinin onu bu kadar içselleştirmesini sağlamış olabilir. Yine de Joker’i hali hazırda devam eden protesto gösterileriyle bağdaştırmak belki de hem filmin hem de protestoların arkasındaki mesajı yanlış okumamıza neden olacaktır. Tabi son kararı her zaman anlam yaratmada edilgen bırakılan izleyici verecektir.