Gergely Karacsony, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de Başbakan Viktor Orban'ın adayını yenerek on yıldır devam eden bir sürece son verdi. Macaristan muhalefetinin ortak adayı Karacsony seçim kampanyasında İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'ndan "çok önemli tavsiyeler" aldığını belirtti.
Gergely Karacsony, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de Başbakan Viktor Orban'ın adayını yenerek on yıldır devam eden bir sürece son verdi. Macaristan muhalefetinin ortak adayı Karacsony seçim kampanyası sırasında İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'ndan "çok önemli tavsiyeler" aldığını söyledi.
Euronews'e konuşan Budapeşte'nin yeni belediye başkanı, İmamoğlu'nun kendisine halkı merkeze alan bir politika benimsemesini önerdiğini belirtti.
Neredeyse 10 yıl sonra, Viktor Orban’ın partisinin kazandığı üçte ikilik çoğunluk zaferlerinin ardından, Ekim’deki belediye seçimleri Macaristan’da Fidesz karşıtlarının kazandığı ilk önemli zaferdi.
The Global Conversation’daki konuğumuz Budapeşte’nin yeni Belediye Başkanı Gergely Karacsony. Hoşgeldiniz!
Gergely Karacsony: Tünaydın.
Attila Magyar : Bu başarının sebebi nedir? Son haftalarda Macaristan’da neler yaşandı?
Gergely Karacsony: Uzun zamandır Macaristan’da hükümetin politikalarından memnun olmayanları çoğunlukta olduğunu biliyorduk. Fidesz (Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın partisi) geçmişte muhalefetin parçalanmış olmasından faydalanarak seçimleri kazanabiliyordu. Son yerel seçimler 15 yıldır ilk kez gerçek bir rekabetin olduğu ve bu rekabeti Budapeşte ile diğer bazı büyük şehirlerde muhalefetin kazandığı seçimlerdi.
euronews: Sizin başarınızın arkasında Romano Prodi’nin Zeytin Ağacı koalisyonundan daha renkli bir koalisyon bulunuyor. Kendinizi Yeşil Parti politikacısı olarak değerlendiriyorsunuz ama eski komünist partisinin devamı tarafından, Macaristan’ın en ihtilaf yaratan politikacısı eski Başbakan Ferenc Gyurcsány partisi tarafından desteklendiniz. Hatta aşırı sağ Jobbik bile size karşı aday çıkarmadı. Jobbik eski Başbakan Gyurcsány’e muhalif olarak kendisini konumlandırıyor.
Gergely Karacsony: Ortak muhalefet adayı, partiler tarafından değil Budapeşte halkı tarafından belirlendi. İki aşamalı seçim öncesi süreç Budapeşte halkı tarafından seçilen muhalefet adayını birleştirmesiyle sonuçlandı. Bu halkın oylarıyla alınan bir karar olduğu için seçim kampanyası boyunca muhalefetin değil iktidardakilere karşı Budapeştelilerin adayı olduğumu söyledim.
Son 10 yıldaki siyaset sadece Fidesz’in üçte iki çoğunluğu elinde bulundurması, Anayasa Mahkemesi’nden özgür basına yada belediyelerin hareket alanına kadar iktidarın tüm güç kontrol mekanizmalarını yok etmesi ile ilgiliydi. Son 9 yılda Budapeşte bu değişimlerin büyük kaybedeniydi. Benim kampanyam hükümet önünde Budapeştelilerin isteklerini temsil etmekle ilgiliydi. Bizim başlıca politik duruşumuz halkın gücünü temsil etmekti iktidarın adamlarını değil.
euronews: Budapeşte sonuçları İstanbul yerel seçimleri ile kıyaslanabilir mi? Seçimler öncesi İstanbul Belediye Başkanı ile buluştunuz. Size tavsiyelerde bulundu mu ?
'İmamoğlu "politikanı partiler etrafında değil halk üzerine inşaa et" dedi'
Gergely Karacsony: İstanbul Belediye Başkanı'ndan çok önemli tavsiyeler adım. Onun en temel mesajı politikamın partiler etrafında ya da iktidar rekabeti için değil ama halk üzerine inşaa edilmesi gerektiği idi. O kampanyası boyunca ve belediye başkanı seçildikten sonra da çok güçlü bir iktidar karşısında temsil ettiği gücün yenilmez olduğunu vurguladı çünkü bu onun gücü değil ama şehrin gücüydü. Ben de bu politikaları kampanyam boyunca temsil etmek istedim ve bence başardım. Herkesi şaşırtan bu iyi sonuç benim seçim kampanyamın harika olmasına ya da muhalefet partilerine bağlı değil. Bu zafer halkın karar alma süreçlerine daha çok katkıda bulunmasını deneyen politikaların zaferi. Ben bu günlerde temsili demokrasinin tüm dünyada çok ciddi sorunlarla karşı karşı olduğunu düşünüyorum.
Bazı insanlar, eğer temsili demokraside sorun varsa senin yerine söylemen gerekenleri söyleyecek ve seni tehlikelerden koruyacak demir yumruklu liderleri seçmelisin diyor. Bu durum Macaristan siyasetinde görülebilir ya da siyasetin Avrupa değerlerinin merkezinden uzağa savrulduğu birçok yerde görülebilir. Bu durum Brexit fenomeninde ya da Amerikan politikasında görülebilir. Ben bunun kötü bir cevap olduğunu düşünüyorum. İyi cevap temsili demokrasiyi güçlendirmek, katılımcı demokrasinin kurumları ile onu tamamlamak ve karar alma süreçlerine halkı daha da fazla dahil etmek.
euronews: O zaman bir Başbakan'la birlikte nasıl çalışacaksınız? Liberal olmayan bir ülkenin başkentinde ne gibi imkanlarınız var?
Gergely Karacsony: Ben hükümetle herkesten çok daha verimli müzakereler yapabilirim. Çünkü hükümetle müzakere ettiğim zaman Budapeşte halkını temsil ediyorum. Masaya Budapeşteli'lerin fikirlerini bilerek oturuyorum. Bu güç herhangi bir politikacının düşünebileceğinden çok daha kaydadeğer.
euronews: Siz Macaristan’da Yeşiller Partisi’nden gelen ilk üst düzey yöneticisiniz. Ne tür yeşil önlemler düşünüyorsunuz?
'Hedefimiz 2030'a kadar karbonsuz bir şehir'
Gergely Karacsony: Budapeşte küresel ısınmanın çok büyük kaybedenlerinden birisi olabilir. Bu yüzden Budapeşte’nin küresel ısınma ile mücadelede rol alabileceği bir süreç başlatmamız gerek. 2030’a kadar karbonsuz bir başkentimiz olmasını isteriz.
euronews: Çevreci önlemlerin ciddi ekonomik etkileri de var. Arkanızda Yeşiller’den bir siyasetçi olmadan bir Yeşil Parti olmadan bunu aşmayı nasıl düşünüyorsunuz?
Gergely Karacsony: Muhalefet partilerinin bu politikaları uygulamakta aynı ölçüde kararlı olmadığını düşünmüyorum. Bu çevreci dönüşümün kaçınılmaz bir şekilde ekonomik sorunlar demek olmadığını görmek de çok önemli. Tabi ki yatırımlar finance edilmek zorunda. Ama bütün bu “çevreci yeni anlaşma” fikrinin Avrupa’nın tüm sosyal ve ekonomik sistemini sürdürülebilir hale getirmekle ilgili olduğunu da unutmamak gerek. Özellikle Avrupa’da ekonomik durağanlığa kendimizi hazırlamak zorunda olduğumuz bir dönemde, bu bir çok ekonomik büyüme fırsatlarının kapısını açıyor ve birçok iş yaratıyor.
Yeni Avrupa Komisyonu’nun bu iklim adaptasyon politikasını temsil etmek istemesinden çok mutluyum. Bu durumda büyük Avrupa şehirlerinin iklim değişikliği bakış açısı ile alacağı önlemler için Brüksel’den direkt kaynağa sahip olabileceğinden de çok mutluyum.
euronews: Budapeşte’de bir süre stadyum inşaatı gibi çok büyük yatırımlar yapılmasını durduracağınıza söz verdiniz. Ülkenin en büyük politik gücü Fidesz’in arkasında olduğu, hala büyük desteğe sahip bir Başbakan karşısında bunu nasıl yapacaksınız?
Gergely Karacsony: Hiçbir yatırıma karşı değilim. Ben sadece hükümetten sağlık yatırımları da yapmasını isteyerek yatırımların sıralamasını düzenlemek istiyorum. Bunlar tamamlanınca başka şeyler hakkında konuşabiliriz. Bu yatırımlara karşı hareket etmek istemiyorum ama bu yatırımların en önemliler olmadığına dikkat çekmek istiyorum. Şu anda yatırım sıralaması kötü. Sağlık hizmetlerindeki gelişim, toplu taşıma ve yeşil alanlar öncelikli olmalı spor yatırımları bundan sonra gelebilir.
euronews: Muhalefetin en güçlü siyasetçisisiniz. Başbakanlık için yarışacak mısınız? Viktor Orban’ın 2022 seçimlerinde rakibi olacak mısınız?
Gergely Karacsony: Benim pozisyonumda, şu anki işim hükümetle normal bir işbirliğinde olmak. Yine de Macaristan siyasetindeki köklerimi inkar etmek istemem. Muhalefetin harika bir aday bulmasını umuyorum. Ama şu anda yapmam gereken başka işler olduğunu düşünüyorum.