Türkiye'nin Ar-Ge harcaması ne kadar? En çok hangi ülkeler Ar-Ge'ye yatırım yapıyor?

REKLAM

Türkiye'nin araştırma ve geliştirmeye (Ar-Ge) ayırdığı bütçe, 2020'de bir önceki yıla göre 9 milyar 3 milyon TL artarak 54 milyar 957 milyon lira oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) "2020 Yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması" verilerine göre, söz konusu harcamanın gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı 2019'da 1.06 iken, 2020 yılında yüzde 1.09'a yükseldi.

Türkiye'nin Ar-Ge harcaması 2020 yılında 54 milyar 957 milyon TL'ye yükseldi

OECD ülkelerinin ortalamasının yüzde 2,4 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye'nin Ar-Ge için ayırdığı bütçenin diğer birçok üye ülkelerin gerisinde olduğu ortaya çıkıyor.

OECD verilerine göre Ar-Ge harcamalarına en fazla pay ayıran ülke yüzde 5,4 ile İsrail, onu yüzde 4,8 ile Güney Kore takip ediyor.

AB ülkelerinin ortalama payı yüzde 2,2, OECD ülkelerinin payı yüzde 2,37’de kalırken, İsviçre 3,37, İsveç 3,33 ve Japonya yüzde 3,3 pay ile Ar-Ge harcamalarında dünya sıralamasında üst sıralarda yer alıyor.

Bu ülkeler arasında en az pay ayıran ülke ise yüzde 0,3 ile Şili, Kolombiya ve Meksika. Türkiye Ar-Ge harcamalarına yüzde 1 civarında pay ayıran ülkelerden biri.

Türkiye'nin Ar-Ge harcamaları arttı

2000 yıllarının başında Türkiye’nin Ar-Ge harcamasının GSYH içindeki payı 0,47 iken 2020 yılı itibariyle bu oran yüzde 1'i aştı. 

20 yılda Türkiye bu alanda yüzde 113'lük bir artış kaydetse de halen OECD ülkelerinin yaklaşık yüzde 2,3'lük ortalamasının gerisinde.

Diğer ülkelerin bu alana ayırdıkları bütçe yıllara göre değişse de en büyük artışın Güney Kore'de olduğu görülüyor.

2000'li yılların başında Ar-Ge payı yüzde 2,2 iken 2017'de bu rakam yüzde 4,6 ya ulaştı. Aynı zaman dilimi içinde Güney Kore'nin GSYH'si 562 milyar dolardan toplam 1,53 trilyon dolara çıktı.

Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) nedir?

Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin, ülkenin genel anlamda ekonomik kalkınmasında, özelde ürettiği katma değerde ve küresel rekabette önemli bir yeri var.

OECD'nin tanımlamasına göre Ar-Ge, "Bilgi dağarcığını artırmak amacıyla sistematik olarak sürdürülen yenilikçi çalışma ve bu bilginin yeni uygulamalar oluşturmak için kullanılması" anlamına geliyor.

OECD tarafından hazırlanan bir kılavuza göre Ar-Ge, "temel araştırma, uygulamalı araştırma ve deneysel geliştirme" olmak üzere başlıca üç bölümden oluşuyor.

• Temel Araştırma: Yeni bilgi edinmek için, uygulanabilir olup olmadığına bakılmaksızın yapılan deneysel ya da teorik çalışmalar.
• Uygulamalı Araştırma: Yeni bilgi edinmek için, öncelikli ve özel olarak pratik bir amaç ya da hedefe yönelik olarak yapılan özgün araştırmalar.
• Deneysel Geliştirme: Yeni süreç, sistem veya hizmet üretmek ya da halihazırda üretilmiş veya kurulmuş olanları büyük ölçüde geliştirmek amacıyla yeni materyal ve ürün üretmeye yönelik olarak araştırma veya pratik deneyimler sonucunda elde edilen bilgiler üzerinden yapılan sistemli araştırmalar.