Çin'in küçük ada ülkesi Mikronezya'ya ilgisi neden kaynaklanıyor?

Çin Başbakanı Li Keqiang ve Mikronezya Devlet Başkanı David Panuelo
Çin Başbakanı Li Keqiang ve Mikronezya Devlet Başkanı David Panuelo © AFP
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Mikronezya'daki ana kamu binaları, başkan, başkan yardımcısı, meclis başkanı ve adalet bakanının konutlarının yanı sıra bir stadyum Çin tarafından yapıldı

REKLAM

Çin tek bir kurşun bile atmadan Amerika Birleşik Devletleri için stratejik önemi olan Batı Pasifik'te varlığını artırmayı sürdürüyor.

Pasifik Okyanusu'nda 600 civarında ada ve adacık üzerine kurulu 113 bin nüfuslu Mikronezya Federal Devletleri Başkanı David Panuelo Çin ziyareti sırasında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından ağırlandı. Ziyaret sırasında toplamda 72 milyon dolar değerinde çok sayıda anlaşma imzalandı. Her iki ülke lideri karşılıklı olarak işbirliğini artırma sözü verdi.

Mikronezya diğer Pasifik ada ülkeleri olan Marshall Adaları ve Palau ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne "Özgür Ortaklık Antlaşması" ile bağlı durumda. Bu kapsamda Washington bu adaların, kara sularının ve hava sahasının askeri kontrolüne sahip; karşılığında da ada ülkeleri milyonlarca dolarlık yardım ve özel ayrıcalıklar sağlıyor.

Bu ülkelere Guam ve Kuzey Mariana dahil edildiğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin Batı Pasifik üzerinde kontrol ettiği alan 4,5 milyon kilometre kareye ulaşıyor.

Fakat anlaşma ve destek programı 2023-2024 yıllarında sona eriyor.

Son yıllarda Mikronezya da gerekli olan yatırımlar ve ekonomik destek için giderek Pekin'e daha fazla yakınlaşıyor. Sidney merkezli Lowy Enstitüsü Pasifik Adaları Program Direktörü Jonathan Pryke'a göre Çin'in adalara ilgisi 2006 yılından itibaren hızla artmış ve o tarihten bu yana çok sayıda kamu ihalesi ve altyapı yatırımlarına imza atmış. Son on yılda Çin bölgedeki en büyük kreditör haline gelmiş.

Mikronezya'daki ana kamu binaları, başkan, başkan yardımcısı, meclis başkanı ve adalet bakanının konutlarının yanı sıra bir stadyum Çin tarafından yapıldı.

Şi kasım ayında Papua Yeni Gine'de düzenlediği zirvede de bölge liderleri ile ilişkilerini daha da geliştirdi.

'Ada yöneticileri hem ABD hem de Çin tarafına yakınlık gösteriyor'

Pryke Çin'in ekonomik girişimlerinin yanı sıra bölgede bir askeri üs kurma hedefinin de olduğunu belirtiyor.

Öte yandan Pyke ada yöneticilerinin de kendilerinden beklendiği üzere hem ABD hem de Çin'le flört ederek müzakere masasında ellerini güçlendirmek istediğini vurguluyor.

Nitekim bu politika işe yaramış gibi de görünüyor. ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz mayıs ayında ada liderlerini ilk defa Beyaz Saray'da ağırladı. Ağustos ayında da Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Mikronezya'yı ziyaret eden ilk Amerikan dışişleri bakanı oldu.

Bu ziyaret sırasında Pompeo ada ülkelerinin "Çin'in Pasifik haritasını yeniden çizme çabaları karşısında demokrasiyi korumaları" gerektiğini vurguladı.

İklim krizi ada ülkelerini tehdit ediyor

Küresel ısınmadan en fazla zarar görecek ülkelerin arasında bu Pasifik ülkeleri bulunuyor. Pryke'e göre küresel ısınma bu ülkeler için varoluşsal bir kriz.

Trump, Paris İklim Antlaşması'ndan çekilmesine rağmen Çin bu antlaşmaya uymaya devam edeceğini açıkladı.

Mikronezya Devlet Başkanı Panuelo ekim ayında yaptığı bir açıklamada "suların yükseldiği ve okyanusların ısındığı bir dünyada geleceğimiz büyük ülkelerin daha fazla çaba sarf etmesi gerektiğini" vurguladı.

Fakat top hala Çin'in sahasında. Pyke Çin'in girişimlerinin Amerika'nın bölgeye ilgisinin ve Avustralya'nın da Amerikan müttefiği olarak bölgedeki liderlik çabasının tekrar artmasına yol açtığını belirtiyor. Pyke'a göre Pasifik'teki stratejik dengeyi yeniden düzenlemek istiyorsa Çin'in biraz daha mesafe kat etmesi gerektiğini vurguluyor.

Çinli yetkililer ise Pekin'in Pasifik'te herhangi bir askeri ajandası olmadığını ve ilişkilerin tamamen karşılıklı çıkar ve saygı çerçevesinde yürütüldüğünü savunuyor.

Qries

Ek kaynaklar • NBC News

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Çin lideri Şi'den, Makao'nun Portekiz'den devralınmasının yıl dönümünde Hong Kong'a mesaj

Çin'den istifası istenen Hong Kong yönetimine destek ziyareti

Çin'den ABD-Tayvan silah anlaşmasına karşı gövde gösterisi: "ABD, ateşle oynamasın"