Karantina uygulamaları ve sokağa çıkma yasakları emisyonların azalmasını sağlayarak iklim değişikliği üzerinde etkili oldu mu?
REKLAMYeni tip koronavirüsün yol açtığı Covid-19 salgını nedeniyle alınan önlemler kapsamında dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri evlerine kapanmak zorunda kaldı.
17 yaşındaki İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, salgın öncesi küresel ısınmayı 1.5 derece hedefinin altında tutmak istiyorsak emisyonları tamamen durdurmamız gerektiğini söylemişti. Bunun için Thunberg ve birçok çevreciye göre en etkin reçete 'adeta zamanı durdurmak' olacaktı.
Covid-19 pandemisinin dünya geneline yayılmasıyla hükümetler tarafından alınan sıkı tedbirlerin hava kalitesini iyileştirdiği daha önce birçok raporun konusu oldu.
Peki karantina uygulamaları ve sokağa çıkma yasakları gerçekten emisyonların azalmasını sağlayarak iklim değişikliği üzerinde etkili oldu mu?
Covid-19 pandemisinin patlak vermesinin ardından ortaya çıkan en belirgin gelişme, uçak ve tren seferlerinin durdurulması ve otomobil kullanımının sınırlanmasıyla birlikte yakıt kirliliğinin önemli ölçüde azalması oldu.
İtalya'da zehirli azot dioksit gazı azaldı
Avrupa Birliği İklim Değişikliği Servisi Copernicus, salgının Avrupa'daki merkezi haline gelen Kuzey İtalya'da şubat- mart ortası verilerini karşılaştırdı. Buna göre, verilen tarihler arasında azot dioksit seviyesi her hafta yüzde 10 oranında kademeli düşüş yaşadı.
Avrupa Çevre Ajansı, Milano'da hava kirliliğinin geçtiğimiz hafta 2019'un aynı dönemine göre yüzde 21 azaldığını doğruladı. Benzer eğilimler yeni tip koronavirüsün ortaya çıktığı Çin'de de görüldü.
Euronews'in uzay ve çevre muhabiri Jeremy Wilks, "Kentlerdeki hava kirliliği temelde azot dioksitin yanmasıyla ortaya çıkar" diyor ve ekliyor: "Açık bir şekilde azaldı. Mart 2019 haritalarıyla Mart 2020 haritalarını karşılaştırdılar. Bir azalma olduğu görüldü çünkü taşıt ve araçlar hareket etmiyor ve bu parçacıkları etrafa yaymıyorlar."
Dünya Sağlık Örgütüne göre dünyada her yıl 4 milyon 600 bin kadar insan hava kirliliğine bağlı sebeplerden hayatını kaybediyor. Dolayısıyla hava kirliliğinde yaşanan azalma insan hayatı için önem arz ediyor.
'Koronavirüsün iklim değişikliği üzerinde hiçbir etkisi yok'
Hava kirliliğindeki bu ani düşüş, milyonlarca insanın rahat nefes alabilmesini sağlayarak insan sağlığı üzerinde olumlu sonuçlar doğuracak. Ancak Wilks'e göre bu, gezegenin kendisi için pek bir anlam ifade etmiyor. Wilks, insanların her yıl atmosfere yolladığı sera gazı miktarının, bu bir sürelik düşüşün etkili olmasına imkan vermeyecek kadar büyük olduğunu söylüyor.
Wilks Covid-19 salgınının iklim değişikliğine etkisi hakkında şu şekilde konuşuyor:
"Uzmanlarla bu konu hakkında görüştüm ve hava kirliliğindeki bu azalmanın iklim değişikliğini hiçbir şekilde etkilemeyeceğini söylediler. Çin'de küçük bir düşüş görüyoruz, hava kirliliği yüzde 25 oranında azaldı ancak bu yıl geneline baktığımızda yalnızca yüzde 1'lik bir dilimi temsil ediyor. Atmosferdeki karbondioksit miktarına baktığımızda, hâlâ son 3 milyon kadar yılın en yüksek seviyesinde. Karbondioksit seviyesi en son bu kadar yüksek olduğunda kuzey kutbunda ağaçlar vardı ve okyanuslar şimdilinden onlarca metre yüksekti. Koronavirüs ne yaparsa yapsın, iklim değişmeye devam ediyor".