Özellikle bazı işyeri sahiplerinin salgını sebep göstererek, çalışanlarına ücretsiz izin 'dayattığı' belirtilirken, bazıları da çalışanlarını işten çıkarıyor. Peki koronavirüs nedeniyle işini kaybeden ya da ücretsiz izin dayatmasıyla karşı karşıya kalan işçi ne yapacak? Yasal hakları neler?
REKLAMKısa sürede tüm dünyayı etkileyen koronavirüs salgını Türkiye’de de yayılmaya devam ediyor. Hükümet salgının etkisini azaltmak için bir dizi önlem aldı. Fakat bu süreçte evde kalın uyarıları ile birlikte pek çok iş yerinin kapatılması hem iş vereni hem de işçiyi zora sokuyor.
Özellikle bazı iş yeri sahiplerinin salgını sebep göstererek çalışanlarına ücretsiz izin 'dayattığı' belirtilirken, bazıları da çalışanlarını işten çıkarıyor. Peki koronavirüs nedeniyle işini kaybeden ya da ücretsiz izin dayatmasıyla karşı karşıya kalan işçi ne yapacak? Yasal hakları neler?
Avukat Tuba Torun, yasaların işçi yanlısı bir bakışla yani işçiden yana olarak yorumlandığını belirtiyor.
Yasaların, ücretsiz izin dayatmasıyla karşı karşıya kalan işçinin yanında olduğunu söyleyen Torun, bu durumun her iki tarafın da onayı ile gerçekleşebileceğini de sözlerine ekliyor. Yani bir işçi ücretsiz izne çıkmak istemediği halde işveren tarafından buna zorlanıyorsa hukuk yoluna başvurabilir;
‘’Koronavirüs sebebiyle iş akdinin feshinin haklı sebep teşkil etmez. Çünkü bu zorunlu bir sebeptir, işçiden kaynaklanan bir sebep değildir. Dolayısıyla işçi koronavirüs sebebiyle iş akdi feshedildiyse iş mahkemesine gidebilir ve haklarını isteyebilir. Ancak işveren iş yapamıyorsa ve işçisini ücretsiz izne çıkarmak zorunda kaldıysa da bu karşılıklı onay ile olmak zorundadır. Aksi olursa işçi hukuki olarak işçilik haklarını alabilir.’’
Hukukçu Torun bu süreçte işçinin yıllık izinlerinden zorla düşürülmesinin de hukukta yeri olmadığını belirterek bu konuda da yine karşılıklı onay gerektiğini vurguladı.
Bir çok işçi işsiz kalmamak için iş akdini feshedemiyor. Dolayısıyla Torun’a göre buradaki çaresizlikleri giderecek olan mekanizma devlet mekanizmaları. Böyle süreçlerde mağdur olanlara kısa çalışma ödeneği sağlanabilir. Av. Tuba Torun, şartların genişletilerek her başvuran işçinin bu ödenekten faydalanmasını ve işsizlik sigortasından mağdur olan işçilerin ücretlerinin karşılanması gerektiğini söylüyor.
Torun’un aktardığına göre, sigortası işsizlik maaşı almaya elverişli olmayan kişiler için de devletin devreye girmesi ve bir genelge ile işsizlik maaşından faydalanamayanlara yönlendirme yapması ve işsizlik sigortasında olan 31 milyar TL’nin mağduriyetleri gidermesi için kullanılması gerekiyor.