Virüsün ortaya çıktığı Vuhan kentini aylardır evinde tutan tecrit uygulaması 8 Nisan'da sona erdi. Kentin pazarları şimdi müşterisizlik nedeniyle hayatta kalma mücadelesi veriyor.
Yeni tip koronavirüsün (SARS-CoV-2) hayvandan insana ilk kez bulaştığı yer olduğu düşünülen Çin'in vahşi hayvan pazarları, Covid-19'un pandemiye dönüşmesiyle birlikte dünya genelinde eleştirilerin hedefi haline geldi.
Çin hükümeti Covid-19 salgınıyla birlikte vahşi hayvan satışını yasakladı ancak yine de pazarların yeniden açılmaya başlaması uluslararası kamuoyunda oldukça eleştirildi.
Virüsün ortaya çıktığı Vuhan kentini aylardır evinde tutan tecrit uygulaması 8 Nisan'da sona erdi. Kentin pazarları şimdi müşterisizlik nedeniyle hayatta kalma mücadelesi veriyor.
Toptan satış pazarında baharat satan Yang, AFP'ye "Hiç şüphesiz bu yıl mahkum edildik. Pazarımızda hiç bu kadar az insan olmamıştı" şeklinde konuştu.
Kentte, virüsün çıkış noktası olarak düşünülen ve çeşitli egzotik hayvanların satılığı Huanan Deniz Ürünleri Pazarı'ysa kapalı tutulmaya devam ediyor.
Vuhan pazarları virüs sonrası ne durumda?
Asya genelinde pazarlar uygun fiyata taze et, sebze ve balık satın almak için popüler mekanlar.
Bu pazarlardan bazılarında canlı hayvanlar da satılıyor ancak hepsinde değil.
Vuhan'da AFP muhabirlerinin bu hafta ziyaret ettiği 3 pazarda canlı kaplumbağalar, kurbağalar, balıklar ve kabuklu hayvanların satıldığı görüldü. Ancak bu pazarlarda hastalıklarla ilişkilendirilen kümes hayvanları veya memelilerin satışına rastlanmadı.
Baishazhou pazarındaki satıcılar, tezgahlarını artık günde birkaç kez dezenfekte etmeleri gerektiğini söylüyor. Pazarcılar tezgahlarında dezenfektan ve maske bulundurduklarını belirtiyor.
Pazarların yeniden açılmasına tepkiler
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, hayvan pazarlarını yeniden açma kararının "anlaşılmaz" olduğunu söyledi. Morrison Avustralya televizyonuna yaptığı açıklamada, "Dünyayı bu tip virüslerin salgın kaynaklarına karşı korumamız gerekiyor" şeklinde konuştu.
Amerika Birleşik Devletleri'nin önce gelen uzmanlarından Anthony Fauci Fox News'e yaptığı açıklamada, hayvan pazarlarının derhal kapatılması gerektiğini belirtti.
Dünya Sağlık Örgütü, hükümetlerin egzotik hayvan satışını yasaklaması ve gıda güvenliği düzenlemelerini güçlendirmesi gerektiğini söylese de hayvan pazarlarının kapatılmasına yönelik bir çağrı yapmadı.
Vuhan'ın pazarlarındaki satıcılar yüksek kiralar ve karantinaların etkisiyle salgın tehdidinden çok daha acil bir tehdit altında olduklarını belirtiyor.
AFP'ye konuşan çoğu satıcı, hiçbir zaman vahşi hayvan satışı yapmadıklarını ifade ediyor.
Tiansheng pazarından iki su ürünleri satıcısı, yeni kurallar nedeniyle bazı kurbağa ve kaplumbağa türlerinin satışını durdurduklarını söylüyor.
Süpermarket ve pazar rekabeti
Çin'de insanlar paketlenmiş ya da dondurulmuş gıdalar yerine daha çok taze ürünler satın almayı tercih ediyor. Süpermarketlerse son yıllarda müşteri çekmeye yönelik adımlar atıyor.
Çinli araştırma firması iiMedia'ya göre, 2019'da Çin'de insanların çoğu diğer gıda pazarlarına kıyasla süpermarkette alışveriş yapmayı tercih ettiklerini söyledi.
Vuhan sokakları, hayvan pazarlarının pis ve tehlikeli olduğuna dair eleştirilerden etkilenmemiş görünüyor. Bununla birlikte süpermarketleri alışveriş için tercih sebeplerinin kolaylık olduğunu belirtiyorlar.
AFP'ye konuşan bir süpermarket müşterisi, kentin pazarlarının ucuz ve iyi olduğunu düşündüğünü söylüyor. Pazarların hijyenik olmadığı yönündeki eleştirilerin gerçeği yansıtmadığını belirtiyor ve "ürünler her zaman taze" yorumunu yapıyor.
Vuhanlı 20 yaşındaki Jiang Yonghui ise "Süpermarketlerde çok daha fazla ürün var. Pazarlarla arasında hijyen yönünde bir farklılık olmadığını düşünüyorum" diyor.