Türkiye'nin net uluslararası yatırım pozisyonu açığı 314,7 milyar dolara geriledi; UYP açığı nedir?

REKLAM

2020 Mart sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2019 yıl sonuna göre % 7,3 oranında azalışla 233,8 milyar dolar, yükümlülükleri ise % 9,2 oranında azalışla 548,5 milyar dolar oldu.

Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2019 yıl sonunda -351,9 milyar dolar iken 2020 Mart sonunda -314,7 milyar dolara geriledi.

Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2019 yıl sonuna göre % 12,8 oranında azalışla 92,1 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi % 5,6 oranında azalışla 90,5 milyar dolar seviyesinde kaldı. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları % 7,8 oranında azalışla 43,8 milyar doları oldu.

Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2019 yıl sonuna göre % 19,8 oranında azalışla 133,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Portföy yatırımları 2019 yıl sonuna göre % 11,5 oranında azalışla 120,2 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2019 yıl sonuna göre % 32,9 oranında azalışla 21,9 milyar dolar olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku % 37,8 oranında azalışla 9,6 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise % 4,2 artışla 51,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2019 yıl sonuna göre % 2,4 oranında azalarak 294,9 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki Yabancı Para mevduatı, 2019 yıl sonuna göre % 6,9 oranında azalarak 32,4 milyar dolar olurken, TL mevduatı % 7,4 oranında artarak 14,6 milyar dolara çıktı.

Bankaların toplam kredi stoku % 2,3 oranında azalarak 65,3 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin toplam kredi stoku % 1,8 oranında azalarak 96,5 milyar dolar düzeyine indi.

Uluslararası Yatırım Pozisyonu nedir?

Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve aylık olarak yayınlanan istatistiki bir tablodur.

Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye'nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye'nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir